Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτήν την εβδομάδα, απο 1-2 έως και 7-2
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου
Η Σελήνη, μετά τη φάση του τελευταίου τετάρτου, κινείται προς τα ανατολικά, από τον Άρη προς τον Κρόνο και ακόμα χαμηλότερα, όταν φτάνουμε στο τέλος της εβδομάδας.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:32 πμ της Τρίτης.
Τρίτη, 2 Φεβρουαρίου
Νωρίς το πρωί της Τετάρτης θα δείτε τον Κρόνο και τον Αντάρη κάτω από τη Σελήνη, όπως φαίνεται παραπάνω.
Για εκείνους που πιστεύουν στη λαογραφία, όπως οι Αμερικάνοι, η μοίρα του χειμώνα εξαρτάται από τον μαρμότα. Αν το χαριτωμένο τρωκτικό βγάλει το κεφάλι του έξω από τη φωλιά του σήμερα το πρωί και δει τη σκιά του, θα έχουμε έξι ακόμα εβδομάδες χειμώνα. Όμως, αν ο καιρός είναι συννεφιασμένος, αυτό σημαίνει ότι η άνοιξη έρχεται σύντομα. Τι έχει να κάνει αυτό με την Αστρονομία; Η ημέρα αυτή (Groundhog Day), η 2 Φεβρουαρίου, είναι ακριβώς στη μέση, ανάμεσα στο χειμερινό ηλιοστάσιο και την εαρινή ισημερία.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:23 μμ.
Τετάρτη, 3 Φεβρουαρίου
Η Ύδρα, το «νερόφιδο», εκτείνεται σε όλο το μήκος του νότιου ουρανού απόψε. Ο αστερισμός είναι τόσο μεγάλος που διαρκεί περισσότερο από επτά ώρες για ολόκληρο το «φίδι» να ανέβει πάνω από τον ορίζοντα. Τα αστέρια που σχηματίζουν το κεφάλι του ανατέλλουν με το ηλιοβασίλεμα, ενώ η ουρά του αναδύεται από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα μετά τα μεσάνυχτα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:10 πμ της Πέμπτης.
Πέμπτη, 4 Φεβρουαρίου
Ο Δίας περιλαμβάνεται στην ομάδα των πλανητών που είναι θεατοί πριν από την αυγή, αλλά επιπλέον παρατηρείται και στον βραδινό ουρανό, αργά. Ο γιγάντιος πλανήτης ανατέλλει μετά τις 9 μμ, μαζί με τα αστέρια του νοτιοανατολικού Λέοντα. Με μέγεθος -2,4 ο Δίας επισκιάζει κάθε άλλο ουράνιο σώμα θεατό πριν από τα μεσάνυχτα. Ένα τηλεσκόπιο αναδεικνύει τον 43″ διαμέτρου δίσκο του. Η λεπτομέρεια της δυναμικής ατμόσφαιρας του Δία φαίνεται μέσα από τηλεσκόπια όλων των μεγεθών, ιδιαίτερα νωρίς τον Μάρτιο, τότε που ο πλανήτης θα βρίσκεται σε αντίθεσή.
Φωτογραφία: NASA / ESA / A. Simon (GSFC)
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:01 μετά τα μεσάνυχτα.
Παρασκευή, 5 Φεβρουαρίου
Η Αφροδίτη, ο «Αυγερινός», βρίσκεται κοντά στην ημισέληνο το πρωί του Σαββάτου, στο λυκαυγές. Μαζί με τον Ερμή, που είναι χαμηλότερα και φαίνεται δύσκολα, επειδή είναι αμυδρότερος, σχηματίζουν ένα ορθογώνιο τρίγωνο. Μια πολύ όμορφη εικόνα στον ουρανό!
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:48 πμ του Σαββάτου.
Σάββατο, 6 Φεβρουαρίου
Ο Ερμής φτάνει σε μέγιστη αποχή, 26° δυτικά του Ήλιου. Αν και αυτό συνήθως θα σηματοδοτούσε το μέγιστο ύψος του πλανήτη στην εμφάνισή του στον πρωινό ουρανό, στην πραγματικότητα, ο πλανήτης έφτασε ψηλότερα, 1 με 2 μοίρες, πριν από την αυγή στις αρχές αυτής της εβδομάδας.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:39 πμ της Κυριακής.
Κυριακή, 7 Φεβρουαρίου
Στον αστερισμό του Ταύρου, το λαμπρότερο αστέρι είναι ο Αλντεμπαράν. Αυτός είναι ένα αληθινά γιγαντιαίο αστέρι, περίπου 40 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο μας και 350 φορές φωτεινότερο. Είναι το 13ο λαμπρότερο αστέρι στον ουρανό, μόλις 60 έτη φωτός μακριά. Για τη σύγκριση, ο Ήλιός μας βρίσκεται μόνο 8 λεπτά φωτός μακριά!
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:30 μμ.
Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide: “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”
Τρείς ώρες από το πλανητικό νεφέλωμα « Εσκιμώος»(Ngc 2392) στον αστερισμό των Διδύμων, (90Χ120 sec, Bin 1X1,με το ODK 10, και την Atik 314L mono), του Θεόδωρου Γιαουρτσή.
Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από τον βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Όλοι, και οι πέντε γνωστοί πλανήτες ορατοί με γυμνό μάτι φαίνονται στον πρωινό ουρανό.
Ο Ερμής και η Αφροδίτη βρίσκονται χαμηλά στα νοτιοανατολικά. Κοιτάξτε 40 με 60 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Η Αφροδίτη είναι λαμπρή και ξεχωρίζει με φαινόμενο μέγεθος -3,9. Αριστερά και κάτω από την Αφροδίτη είναι ο αμυδρότερος Ερμής (μέγεθος περίπου 0). Οι δύο πλανήτες απέχουν 5 μοίρες στις 5 και 6 Φεβρουαρίου.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στον Οφιούχο) λάμπει μακριά πάνω δεξιά της Αφροδίτης. Εντοπίστε τον πορτοκαλή Αντάρη (μέγεθος +1,1) 8° κάτω δεξιά του Κρόνου.
Ο Άρης (μέγεθος +0,8, στον Ζυγό), βρίσκεται ψηλά στο νότο νωρίς το ξημέρωμα και λάμπει με χρώμα κίτρινο-πορτοκαλί. Με τηλεσκόπιο, η φαινόμενη διάμετρος του έφτασε στα 7 δευτερόλεπτα του τόξου. Σύντομα, ο Άρης θα βρεθεί σε δυτικό «τετραγωνισμό» (90 μοίρες δυτικά του Ήλιου). Ο πλανήτης θα έχει διάμετρο 18,6 δευτερόλεπτα του τόξου στα τέλη Μαΐου και στις αρχές Ιουνίου.
Ο Δίας (μέγεθος -2,4, ανάμεσα στον Λέοντα και την Παρθένο) ανατέλλει μετά τις 9 μμ και κυριαρχεί στον νότιο ουρανό μετά τις 2 πμ. Θα βρεθεί σε αντίθεση στις 8 Μαΐου.
Ο Ουρανός (μέγεθος +5,8, στους Ιχθύες) είναι ακόμα στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.
Ο Ποσειδώνας (μέγεθος +7,9, στον Υδροχόο) χαμηλώνει στα δυτικά νωρίς το βράδυ.
Ο Ένατος πλανήτης (πιθανόν αμυδρότερος από μέγεθος 22 και μακριά από τo ζωδιακό κύκλο) φαίνεται, σύμφωνα με βάσιμες θεωρίες, να υπάρχει κάπου, σε τροχιά που έχει κλίση περίπου 30° ως προς την εκλειπτική. Πιθανότατα, ο πλανήτης αυτός πρέπει να βρίσκεται κοντά στο αφήλιο του, εκατοντάδες ή 1000 αστρονομικές μονάδες μακριά.
