Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 7-11 έως 13-11

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,

από 7-11 έως 13-11
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 7 Νοεμβρίου

Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 9:52 μμ. Καθώς αρχίζει να βραδιάζει, θα δείτε τη μισοφωτισμένη Σελήνη στο νότο, περίπου 45 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα. Ο δορυφόρος μας βρίσκεται ανάμεσα στον Υδροχόο και τον Αιγόκερο. Ο Άρης είναι αρκετά μακριά, στα δεξιά και κάτω από τη Σελήνη. Ο Αλτάιρ είναι δυο φορές πιο μακριά, πάνω και στα δεξιά της Σελήνης.

Τρίτη , 8 Νοεμβρίου

Παρόλο που ο Δίας ήταν σε σύνοδο με τον Ήλιο στα τέλη Σεπτεμβρίου, έχει ήδη επιστρέψει στον ουρανό πριν την αυγή. Ο γιγάντιος πλανήτης ανατέλλει σχεδόν τρεις ώρες πριν από τον Ήλιο και ανεβαίνει περίπου 15° πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα στην αρχή του λυκαυγούς. Ο Δίας λάμπει με μέγεθος -1,7 και ο δίσκος του έχει φαινόμενη διάμετρο 32″.

Τώρα η Σελήνη είναι στον Υδροχόο. Κοιτάξτε κάτω αριστερά της Σελήνης για τον Φομαλχώ, το φθινοπωρινό αστέρι, το μοναχικό αστέρι στο «στόμα» του Νότιου Ιχθύ. Πάνω από τη Σελήνη είναι ο οριζόντιος αστερισμός του Υδροχόου, αρκετά αμυδρός.

Τετάρτη, 9 Νοεμβρίου

Ο πιο χαρακτηριστικός αστερισμός την εποχή αυτή είναι σίγουρα ο Ωρίωνας, ο «κυνηγός», που ανατέλλει περίπου στις 9 μμ. και εμφανίζεται στο ψηλότερό σημείο του στο νότο τα μεσάνυχτα. Ψάξτε για τρία αστέρια 2ου μεγέθους σε μια γραμμή που σχηματίζουν τη ζώνη του «κυνηγού». Τα λαμπρότερα αστέρια του αστερισμού είναι ο κατακόκκινος Μπετελγκέζ και ο κυανόλευκος Ρίγκελ.

Πέμπτη, 10 Νοεμβρίου

Η ετήσια βροχή διαττόντων Λεοντίδες αρχίζει να κάνει την εμφάνισή της αυτή την εβδομάδα. Θεωρητικά, η βροχή ξεκίνησε στις 6 Νοεμβρίου, όταν η Γη συνάντησε εξωτερικά την άκρη της ροής από συντρίμμια, απομεινάρια από τον κομήτη 55P/Tempel-Tuttle κατά τη διάρκεια των αναρίθμητων περασμάτων του μέσα από το εσωτερικό ηλιακό σύστημα. Καθώς τώρα η Σελήνη γεμίζει, η καλύτερη θέαση των Λεοντίδων θα είναι δύο ώρες αφού δύσει η Σελήνη. Η κορύφωση της βροχής θα είναι το πρωί της 17ης  Νοεμβρίου, όταν η Σελήνη θα είναι ακόμα πολύ λαμπρή, αφού θα έχουν περάσει μόνο τρεις μέρες από τη φάση της Πανσέληνου.

Startrails

Οι Λεοντίδες θεωρούνται μια από τις πιο εντυπωσιακές βροχές διαττόντων αστέρων. Συνήθως, οι Λεοντίδες δίνουν περίπου 40 πεφταστέρια την ώρα. Η συγκεκριμένη βροχή διαττόντων φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό του Λέοντα. Ο κομήτης 55P/Tempel-Tuttle ανακαλύφθηκε το 1865 και κάθε Νοέμβριο η τροχιά του διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης.

Παρασκευή, 11 Νοεμβρίου

Thursday_chart

Μπορείτε ακόμη να δείτε τον Κρόνο; Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, παρατηρήστε πως η Αφροδίτη και ο Άρης πλησιάζουν ο ένας τον άλλον. Η παραπάνω εικόνα του ουρανού φαίνεται απόψε, μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα (περίπου στις 6:15 μμ).

Σάββατο, 12 Νοεμβρίου                                             

Η λαμπρή Αφροδίτη ξεχωρίζει στο νοτιοδυτικό ουρανό νωρίς το βράδυ. Ο πλανήτης βρίσκεται περίπου 15° πάνω από τον ορίζοντα μισή ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα και δύει στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Με μέγεθος -4,1, η Αφροδίτη είναι το φωτεινότερο αντικείμενο στον ουρανό το βράδυ, μετά τη Σελήνη. Σε ένα καθαρό, σκοτεινό ουρανό αυτό το βράδυ, θα βρείτε με κιάλια το νεφέλωμα της «Λιμνοθάλασσας» (Μ8) μόλις 1° βόρεια του πλανήτη. (Η Αφροδίτη παραμένει 2° μακριά από αυτό το φωτεινό βρεφοκομείο αστέρων από τις 11-13 Νοεμβρίου.) Ένα τηλεσκόπιο θα αποκαλύψει ότι ο πλανήτης έχει 15″ φαινόμενη διάμετρο, φωτισμένος κατά τα τρία τέταρτα.

Saturday_chart

Κυριακή, 13 Νοεμβρίου

Πανσέληνος στις 3:53 μμ αύριο, Δευτέρα. Ανατέλλει στα ανατολικά περίπου με τη δύση του Ήλιου και φτάνει στο ψηλότερό της σημείο στο νότο περίπου στις 23:30. Συμπτωματικά, ο δορυφόρος μας φτάνει σε περίγειο, το πλησιέστερο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 1:22 μμ  αύριο, λίγο πριν την Πανσέληνο. Τότε θα βρίσκεται 356.509 χιλιόμετρα μακριά από εμάς, στη πλησιέστερη προσέγγιση του έτους. Άρα αυτή η Πανσέληνος είναι η μεγαλύτερη (διάμετρος 33,5′) του 2016. Αν και αυτό σημαίνει ότι είναι μόνο 7% μεγαλύτερη από το συνηθισμένο – μια διαφορά που γίνεται δύσκολα αισθητή με γυμνό μάτι – περιμένουμε να ακούσουμε ή να διαβάσουμε πολλά για τη λεγόμενη «Σούπερ Σελήνη».

 

Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomers Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.”  Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”

lunar-scenic-euvoia-04-hiresΗ «Σούπερ Σελήνη» του 2014, όπως φωτογραφήθηκε από τον Αντώνη Αγιομαμίτη, με φόντο το μεσαιωνικό κάστρο Φύλλων στην Εύβοια. Περισσότερες λεπτομέρειες για την λήψη εδώ.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής έχει χαθεί στο φως του Ήλιου.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,1) είναι πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα στο βραδινό λυκόφως και δύει τουλάχιστον μισή ώρα μετά το πέρας του.  

Ο Άρης (μέγεθος +0,4) συνεχίζει να λάμπει στον Τοξότη, στα νότια-νοτιοδυτικά, περίπου 35 μοίρες πάνω και αριστερά της Αφροδίτης. Ο Άρης έχει φαινόμενη διάμετρο 7 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Δίας (μέγεθος -1,7) είναι χαμηλά στον ουρανό του λυκαυγούς. Το πιο λαμπρό αστέρι της Παρθένου, ο Στάχυς, είναι περίπου 12° πιο κάτω από τον πλανήτη.

Mini-fig_Sample-of-images

Μπορεί να νομίζετε ότι δεν είναι ακόμη ο κατάλληλος χρόνος για να δείτε λεπτομέρειες στην επιφάνεια του Δία με ένα τηλεσκόπιο. Δεν είναι μόνο χαμηλά και μακριά, αλλά είναι και μικρός, μόλις 32 δευτερόλεπτα της μοίρας. Όμως, οι ερασιτέχνες αστρονόμοι που φωτογραφίζουν τον Δία σε κάθε ευκαιρία, υποστηρίζοντας έτσι την αποστολή Juno της NASA, αναφέρουν ότι υπάρχει μια έξαρση καταιγίδων στη Βόρεια Ζώνη. Δείτε φωτογραφίες και διαβάστε περισσότερα εδώ. Ο Δίας φαίνεται νωρίς στο λυκαυγές και μέχρις ότου το φως του Ήλιου γίνει πολύ έντονο.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5) λάμπει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο, κοντά στην Αφροδίτη, 11° κάτω και δεξιά απ’ αυτήν στις 11 Νοεμβρίου.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις των Ουρανού και του Ποσειδώνα.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί