Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 27-2 έως 5-3
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 27-2 έως 5-3
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 27 Φεβρουαρίου
Απόψε μπορείτε να γνωρίσετε τον αστερισμό του Λαγωού, έναν από τους λιγότερο γνωστούς αστερισμούς του ουρανού. Περίπου μια ντουζίνα από μεσαίας λαμπρότητας αστέρια σχηματίζουν τον αστερισμό που βρίσκεται ακριβώς κάτω (δηλαδή, νότια) από τον Ωρίωνα, τον «κυνηγό». Από τους 88 αστερισμούς που καλύπτουν τον ουρανό, ο Λαγωός κατατάσσεται 51ος σε μέγεθος. Καλύπτει 290 τετραγωνικές μοίρες, ή περίπου 0,7 τοις εκατό του ουρανού.
Δύο αστέρια του έχουν το δικό τους ξεχωριστό όνομα, ο μεγέθους 2,6 Αρνέμπ (άλφα) και ο μεγέθους 2,9 Νιχάλ (βήτα). Η καλύτερη νύχτα για να δείτε τον αστερισμό (όταν βρίσκεται απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό) είναι η 14η Δεκεμβρίου, αλλά επειδή βρίσκεται τόσο κοντά στον Ωρίωνα, είναι εύκολο να τον δείτε όλο το χειμώνα από το βόρειο ημισφαίριο. Απλά, μη τον αναζητήσετε γύρω στις 15 Ιουνίου, διότι τότε ο Ήλιος θα είναι στο ίδιο τμήμα του ουρανού μαζί με τον Λαγωό.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:29 πμ της Τρίτης.
Τρίτη , 28 Φεβρουαρίου
Μία ώρα μετά τη δύση του Ήλιου, στο σκηνικό με τους τρεις πλανήτες (Αφροδίτη, Άρη και Ουρανό) και τον κομήτη 2P/Encke προστίθεται και η ημισέληνος, σήμερα και τα επόμενα δύο βράδια.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:20 πμ της Τετάρτης.
Τετάρτη, 1 Μαρτίου
Νωρίς το βράδυ, μπορείτε να εντοπίσετε τον 6ου μεγέθους Ουρανό 2,1° κάτω από τον Άρη; Ο Ουρανός φαίνεται χαρακτηριστικά ότι δεν είναι άστρο αν παρατηρηθεί με ένα τηλεσκόπιο μεσαίας μεγέθυνσης.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:11 μμ.
Πέμπτη, 2 Μαρτίου
Ένας από τους καλύτερους στόχους με τηλεσκόπιο, ο Κρόνος, ανατέλλει στα νοτιοανατολικά περίπου στις 2:30 αύριο το πρωί. Ο πλανήτης βρίσκεται στον αστερισμό του Τοξότη, κοντά στα σύνορα αυτού του αστερισμού με τον Οφιούχο. Λάμπει με μέγεθος 0,5. Χρησιμοποιήστε μεγέθυνση 100x σε ένα τηλεσκόπιο 3-ιντσών ή μεγαλύτερο, και θα δείτε τα υπέροχα δαχτυλίδια του Κρόνου με κλίση 27° ως προς την ευθεία παρατήρησης. Προσέξτε μια σκοτεινή γραμμή, που ονομάζεται το χώρισμα του Cassini, κοντά στην εξωτερική άκρη των δακτυλίων του. Αυτό είναι ένα κενό 4.667 χιλιομέτρων που χωρίζει τον εξωτερικό δακτύλιο Α από τον λαμπρότερο δακτύλιο Β. Η γωνιώδης διάμετρος του δίσκου του Κρόνου 16″, ενώ η γωνιώδης διαμέτρος των δακτυλίων του είναι 36″.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:58 πμ της Παρασκευής.
Παρασκευή, 3 Μαρτίου
Η Σελήνη βρίσκεται κάτω από τον Αλντεμπαράν, τις Υάδες και τις Πλειάδες στα δυτικά αυτό το βράδυ.
Η Σελήνη είναι σε περίγειο, το πιο κοντινό της σημείο στην τροχιά της γύρω από τη Γη, στις 10 πμ (369.062 χιλιόμετρα μακριά). Επειδή η τροχιά της Σελήνης δεν είναι κυκλική, η απόστασή της από τη Γη μεταβάλλεται. Το σημερινό περίγειο είναι το δεύτερο πιο μακρινό για το 2017. Τον Σεπτέμβριο θα βρεθεί 1284 χιλιόμετρα πιο μακριά.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:49 πμ του Σαββάτου.
Σάββατο, 4 Μαρτίου
Η σκοτεινή πλευρά του πρώτου τέταρτου της Σελήνης θα κρύψει τον Αλντεμπαράν για παρατηρητές στις Η.Π.Α. και στην Κεντρική Αμερική. Αρκετά αμυδρά αστέρια των Υάδων θα κρυφτούν επίσης από τη Σελήνη.
Νωρίς το βράδυ μπορούμε να παρατηρήσουμε το M35, ένα από τα πιο όμορφα σμήνη αστέρων που φαίνονται με τηλεσκόπιο στον ουρανό του χειμώνα. Βρίσκεται κοντά στα πόδια του δίδυμου αδελφού Κάστορα και μπορείτε να το βρείτε εύκολα είτε με μικρό τηλεσκόπιο είτε με κιάλια. Ακόμα και με ένα τηλεσκόπιο 3 ή 4 ιντσών μπορείτε να διακρίνετε δεκάδες σημεία φωτός μέσα από τα οποία ξεχωρίζουν μερικοί πιο φωτεινοί ήλιοι. Το σμήνος καλύπτει περίπου μισή μοίρα στον ουρανό, δηλαδή περίπου όσο και η Πανσέληνος, για αυτό χρειάζεται να κοιτάξετε με ένα προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης. Κοιτάζοντας επίμονα και χρησιμοποιώντας λίγο την φαντασία σας, θα δείτε ότι σχηματίζονται τόξα και καμπύλες που επεκτείνονται μέσα στο σμήνος. Ίσως να διαπιστώσετε ότι υπάρχει και μια χαρακτηριστική απουσία αστέρων στο κέντρο του σμήνους.
Το ανοιχτό σμήνος Μ35 (αριστερά) και το συμπαγές ανοιχτό σμήνος NGC 2158 (δεξιά) φαίνονται σε αυτήν την πολύ όμορφη φωτογραφία του Dieter Willasch (Astro-Cabinet).
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:36 πμ της Κυριακής.
Κυριακή, 5 Μαρτίου
Πρώτο Τέταρτο της Σελήνης στις 1:34 μμ.
Περίπου στις 9 το βράδυ, ο Αρκτούρος, αστέρι της άνοιξης, λαμπυρίζει χαμηλά στα ανατολικά βορειοανατολικά. Αργότερα το βράδυ, αφού έχει ανέβει ψηλότερα στον ουρανό, κοιτάξτε τον Στάχυ να ανατέλλει κάτω και δεξιά του.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:27 πμ της Δευτέρας.
Ο Δίας στις 23 Φεβρουαρίου, με την λαμπρή Ιώ να ρίχνει τη σκιά της πάνω στον πλανήτη. Ο Damian Peach, από το Ηνωμένο Βασίλειο, έβγαλε τη φωτογραφία αυτή ελέγχοντας εξ αποστάσεως το τηλεσκόπιο ενός μέτρου στη Χιλή. Προσέξτε το σκοτεινό σημείο στο βόρειο τμήμα της Ερυθράς Κηλίδας. Το βαθύ κόκκινο σημάδι στο κέντρο της κηλίδας φαίνεται εξίσου καλά.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής βρίσκεται κρυμμένος στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,7, στους Ιχθύες) λάμπει στον νοτιοδυτικό ουρανό κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος και χαμηλότερα στα δυτικά νωρίς το βράδυ. Ο δίσκος της έχει διάμετρο ίση με 46 δευτερόλεπτα της μοίρας. Προσπαθήστε να τη δείτε νωρίς το βράδυ, πριν ακόμα το ηλιοβασίλεμα, έτσι ώστε να αποφύγετε την εκθαμβωτική λάμψη της. Θα φτάσει σε κατώτερη σύνοδο στις 25 Μαρτίου.
Ο Άρης (μέγεθος +1,3) είναι το αμυδρό «αστέρι» πάνω και αριστερά της Αφροδίτης. Η απόσταση των δύο πλανητών αρχίζει να μεγαλώνει. O Άρης έχει φαινόμενη διάμετρο 4,6 δευτερόλεπτα της μοίρας .
Ο Δίας (μέγεθος -2,3, στην Παρθένο) ανατέλλει περίπου στις 10 μμ και λάμπει ψηλά στον νότο περίπου στις 3 πμ. Ο δίσκος του πλανήτη έχει τώρα φαινόμενη διάμετρο 42″ και θα φτάσει στα 44″, όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, στις 7 Απριλίου. Ο Δίας είναι 4° πάνω και αριστερά του Στάχυ.
Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, στα σύνορα μεταξύ Οφιούχου και Τοξότη) κινείται όλο και ψηλότερα. Ο Αντάρης (μέγεθος +1) λαμπυρίζει ζωηρά περίπου 18 μοίρες δεξιά και πάνω από τον Κρόνο.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,9, στους Ιχθύες) περνάει κοντά από τον Άρη.
Ο Ποσειδώνας χάνεται στο φως του Ήλιου.
