Η αρχή του τέλους για τα ιστορικά διαστημόπλοια Voyager
Τα πανομοιότυπα διαστημικά σκάφη Voyager 1 και Voyager 2 εκτοξεύθηκαν τον Σεπτέμβριο και τον Αύγουστο του 1977, αντίστοιχα, από το ακρωτήριο Canaveral της Florida και βάσει του αρχικού σχεδιασμού, προορίζονταν για την εξερεύνηση των εξωτερικών πλανητών του Ηλιακού Συστήματος (Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας).
Παρά την «απλή» τους τεχνολογία, με τη μνήμη των υπολογιστών τους να είναι εκατομμύρια φορές μικρότερη από τη μνήμη των σημερινών smartphones, η συνεισφορά των διαστημοσυσκευών αυτών ξεπέρασε αναμφισβήτητα κάθε προσδοκία. Ανάμεσα στις αναρίθμητες, ανεκτίμητες ανακαλύψεις τους, συγκαταλέγονται τα παρακάτω επιτεύγματα: πρώτη προσέγγιση και φωτογράφιση των εξωτερικών πλανητών του Ηλιακού Συστήματος, ανακάλυψη πολυάριθμων δορυφόρων του Δία, του Κρόνου, του Ουρανού και του Ποσειδώνα, ανακάλυψη ηφαιστείων και ωκεανών πέρα από τη Γη, ρεκόρ μεγαλύτερου χρόνου λειτουργίας ανάμεσα σε όλες τις διαστημικές συσκευές που έχουν εκτοξευθεί ποτέ, καθώς και ανακάλυψη νερού σχεδόν σε όλους τους πλανήτες.
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι, τον Αύγουστο του 2012 το Voyager 1 έγινε το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα που διέσχισε την ηλιόπαυση, ξεπερνώντας τα όρια του Ηλιακού Συστήματος και ανοίγοντας έτσι ένα νέο κεφάλαιο στην εξερεύνηση του μεσοαστρικού χώρου. Τον Νοέμβριο του 2018 το ακολούθησε και το δίδυμο σκάφος Voyager 2.
Σήμερα το Voyager 1 βρίσκεται σε απόσταση 155.97 αστρονομικών μονάδων (Μία αστρονομική μονάδα, AU, ισούται με την μέση τιμή της απόστασης Ήλιου-Γης, δηλαδή περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα). Αντίστοιχα, το Voyager 2 εντοπίζεται σε απόσταση από τη Γη 129.78 AU. [Πηγή: https://voyager.jpl.nasa.gov/] Με άλλα λόγια, μιλάμε για αποστάσεις 23.4 και 19.5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη! Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το σήμα που εκπέμπουν τα δυο σκάφη ταξιδεύει (με την ταχύτητα του φωτός) για περίπου 20±2 ώρες πριν φτάσει στην Γη.
Μετά από περίπου μισό αιώνα (!!!) λειτουργίας και παρά την εξαιρετικά μεγάλη απόσταση στην οποία βρίσκονται, οι δύο συσκευές εξακολουθούν να λαμβάνουν εντολές και να αποστέλλουν δεδομένα στη Γη. Το «δυσάρεστο» είναι ότι η Αμερικανική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος (NASA) προχωράει πλέον στην σταδιακή απενεργοποίηση των διαφόρων οργάνων που ταξιδεύουν μαζί με τα διαστημικά σκάφη Voyager 1 και Voyager 2, έτσι ώστε αυτά να καταφέρουν να διατηρήσουν επικοινωνία με τη Γη μέχρι το 2030. Αυτή τη στιγμή, στο Voyager 1 παραμένουν σε λειτουργία τέσσερα (από τα 10) όργανα, ενώ στο Voyager 2 πέντε (από τα 10), των οποίων η τροφοδοσία στηρίζεται στη διάσπαση του ραδιενεργού μετάλλου πλουτωνίου.
Αξίζει να σημειωθεί η καθοριστική συμμετοχή στο πρόγραμμα Voyager του πολυβραβευμένου καθηγητή Σταμάτη Κριμιζή, ως επικεφαλής της Ομάδας Διαστημικής Φυσικής και Διαστημικών Οργάνων στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής (Applied Physics Laboratory) του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Παρ’ όλο που κάποια στιγμή η επικοινωνία των Voyager με τη Γη θα διακοπεί, αυτά θα συνεχίσουν το ταξίδι τους. Μάλιστα, όσο κι αν ταξιδεύουν -σε αντίθετες μεταξύ τους κατευθύνσεις- δεν θα καταφέρουν να συναντήσουν κάποιον αστέρα για τα επόμενα 40000 χρόνια. Ο πλησιέστερος αστέρας που θα μπορούσαν να συναντήσουν είναι ο Gliese 445 στον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης.
