Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 4-5 έως και 10-5 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 4 Μαΐου

Το λαμπρότερο αστέρι κάτω από την Σελήνη νωρίς το βράδυ είναι ο Στάχυς. Πάνω στα αριστερά του φεγγαριού βρίσκεται ο λαμπρότερος Αρκτούρος.

Τρίτη, 5 Μαΐου

Ο Άρης βρίσκεται κοντά στο ακτινοβόλο σημείο των Υδροχοΐδων, χαμηλά στον ουρανό περίπου στις 4 πμ. Τα μετέωρα αυτά προέρχονται από τα συντρίμμια που άφησε πίσω του ο γνωστός κομήτης  1/P Halley, ο οποίος εμφανίστηκε τελευταία φορά στον ουρανό της Γης το 1986 και θα επιστρέψει ξανά στις αρχές του 2060.

Η Σελήνη είναι σε περίγειο, 359,653 χιλιόμετρα μακριά από εμάς.

Τετάρτη, 6 Μαΐου

Πάρτε τα κιάλια σας απόψε και κοιτάξτε τον λαμπρό Βασιλίσκο, στον αστερισμό του Λέοντα. Πολλοί γνωρίζουν ότι το αστέρι αυτό αντιπροσωπεύει την καρδιά του λιονταριού, αλλά λίγοι συνειδητοποιούν ότι είναι επίσης ένα διπλό αστέρι με κιάλια. Ο Βασιλίσκος Β ( Regulus Β) λάμπει με 8^ο μέγεθος και εμφανίζεται ως ένα σημείο φωτός σχεδόν 3 μοίρες μακριά από τον 1^ου μεγέθους κύριο αστέρα.

Πέμπτη, 7 Μαΐου

Πανσέληνος στις 1:48 μμ.

Το οικείο σχήμα της «κατσαρόλας» της Μεγάλης Άρκτου είναι σχεδόν στο ζενίθ τα βράδια του  Μαΐου. Το καλύτερο διπλό άστρο της άνοιξης με κιάλια βρίσκεται στη λαβή της κατσαρόλας. Ο Μιζάρ λάμπει με 2^ο μέγεθος, περίπου έξι φορές πιο φωτεινός από τον 4^ου μεγέθους συνοδό του, τον Αλκόρ. Αν και αυτά τα δύο δεν έχουν μια φυσική σχέση, αποτελούν ένα όμορφο θέαμα με κιάλια. ( Άνθρωποι με καλή όραση συχνά μπορούν να ξεχωρίσουν το ζευγάρι, χωρίς οπτική βοήθεια) Ένα μικρό τηλεσκόπιο αποκαλύπτει τον ίδιο τον Μιζάρ ως ένα διπλό αστέρι, επίσης, που όμως είναι ένα πραγματικό διπλό αστέρι και όχι οπτικό.

Παρασκευή, 8 Μαΐου

Ο Καρκίνος, το ουράνιο καβούρι, είναι καλύτερα γνωστός για ένα ανώμαλο τεσσάρων-αστέρων καλάθι που κρατά το σμήνος της Κυψέλης (ή Praesepe). Λίγη προσοχή δίνεται για τα απομακρυσμένα αστέρια που σχηματίζουν τα πόδια του καβουριού, ένα από τα οποία είναι και το άλφα. Δίνεται ακόμα λιγότερο προσοχή στο υπόλοιπο του σμήνους, συμπεριλαμβανομένου του αμυδρού, πέμπτου μεγέθους (5,29), κάπα. Αν όμως κοιτάξετε το άστρο αυτό με τηλεσκόπιο, αποκαλύπτεται ένα διπλό  (και ενδεχομένως τριπλό) αστέρι. Μόνο 0,3 δευτερόλεπτα του τόξου μακριά, τα δύο άστρα μπορούν να διαχωριστούν μόνο από επαγγελματικά τηλεσκόπια.

Σάββατο, 9 Μαΐου

Το φωτεινό αστέρι χαμηλά στην δύση μόλις βραδιάσει είναι ο Προκύων του Μικρού Κυνός. Το αστέρι αυτό είναι γνωστό στους περισσότερους ερασιτέχνες αστρονόμους αλλά είναι δύσκολο να αναγνωριστεί χωρίς τους γνωστούς αστερισμούς του Ωρίωνα και του Μεγάλου Κυνός (με τον Σείριο) να φαίνονται στον ουρανό αυτήν την ώρα. Παρομοίως, η Αίγα, το λαμπρό αστέρι χαμηλά στον βορειοδυτικό ουρανό, είναι ένα άλλο μέλος από την όμορφη  συλλογή με τέτοια λαμπρά και χαρακτηριστικά αντικείμενα από τον χειμερινό ουρανό.

Κυριακή, 10 Μαΐου

Τρία μηδενικού μεγέθους αστέρια λάμπουν  νωρίς το βράδυ το Μάιο: ο Αρκτούρος ψηλά στα νοτιοανατολικά, ο Βέγας πολύ χαμηλότερα στα βορειοανατολικά, και η Αίγα στα βορειοδυτικά. Φαίνονται τόσο λαμπρά επειδή κάθε ένα είναι τουλάχιστον 60 φορές πιο λαμπρά από τον Ήλιο, και επειδή είναι όλα σχετικά σε κοντινή απόσταση το ένα από το άλλο: 37, 25, και 42 έτη φωτός από εμάς, αντίστοιχα.

 

«Φακοειδή νέφη και ιριδίζοντα νέφη γύρω από την Σελήνη, στον ουρανό της κεντρικής Εύβοιας, λίγο μετά την σημερινή δύση του Ήλιου». Πισσώνας Ευβοίας, 4 Μαΐου 2020. Φωτογράφος: Δημήτρης Μάλλιαρης 

 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο. Αργότερα στον μήνα, θα εμφανιστεί στον βραδινό ουρανό και θα βρεθεί σε σύνοδο με την Αφροδίτη στις 21 Μαΐου.

Η Αφροδίτη  (μέγεθος -4,7, στον βορειοκεντρικό Ταύρο) κυριαρχεί πάνω από τον δυτικό ορίζοντα, ως λαμπρός Αποσπερίτης, πριν και κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος. Ακόμα βρίσκεται στη μέγιστη λαμπρότητά της (-4,7). Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του πλανήτη μεγαλώνει και φτάνει στα 44 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Άρης, ο Δίας, και ο Κρόνος (μέγεθος +0,4, -2,4, και +0,5, αντίστοιχα) βρίσκονται όλοι μαζί χαμηλά στα νοτιοανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Ο Δίας είναι ο πιο λαμπρός από τους τρείς. Ο αμυδρότερος Άρης κινείται μακριά από τους άλλους δύο πλανήτες, προς τα ανατολικά, και έχει μόνο 8 δευτερόλεπτα της μοίρας σε φαινόμενη διάμετρο. Στις 9 Μαΐου θα βρεθεί 25° μακριά από τον Κρόνο.

Ο Ουρανός είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Ο Ποσειδώνας μόλις που φαίνεται στα ανατολικά αργά στο λυκαυγές.