ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΠΤΗΝΩΝ/ΦΥΣΗΣ

Ορνιθολογική: TOP 10 πουλιών που μας κάνουν παρέα στις καλοκαιρινές μας διακοπές

1. Θαλασσοκόρακας

Μόνιμοι κάτοικοι των θαλασσοδαρμένων βραχονησίδων της Μεσογείου, οι Θαλασσοκόρακες φωλιάζουν αρκετά νωρίς (μέσα στον χειμώνα) οπότε αυτή την εποχή τα νεαρά πουλιά έχουν μεγαλώσει αρκετά και… βολτάρουν για να ανακαλύψουν τον κόσμο.
Η απειρία και η αφέλεια της νιότης τα οδηγούν συχνά σε πολυσύχναστες παραλίες, προσφέροντας ένα ξεχωριστό θέαμα, αν και όταν βουτούν για να ψαρέψουν μπορεί, άθελά τους, να τρομάξουν κόσμο!
Μια σκοτεινή φιγούρα που κινείται με ταχύτητα κάτω από τα πόδια σου ίσως να μην είναι αυτό που περιμένεις να συναντήσεις όταν κολυμπάς στα βαθιά…
Mediterranean Shag (Phalacrocorax aristotelis desmarestii) – Photo: Άρης Χρηστίδης/Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

 

2. Μαυροπετρίτης

Είναι κυριολεκτικά αδύνατο να επισκεφτείτε ένα νησί του Αιγαίου το καλοκαίρι και να μην δείτε τουλάχιστον έναν Μαυροπετρίτη (ή “Βαρβάκι” όπως τον αποκαλούν οι νησιώτες).
Και πώς να μην συμβαίνει αυτό όταν στην Ελλάδα αναπαράγεται σχεδόν το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού του είδους!
Οι ακατοίκητες βραχονησίδες του Αιγαίου είναι το καλοκαιρινό τους σπίτι (τον χειμώνα τον περνάνε στη Μαδαγασκάρη), γι’ αυτό και προσέχουμε πολύ όταν τις προσεγγίζουμε με σκάφος.
Μέχρι τον Αύγουστο, που θα γεννηθούν τα μικρά τους, τρέφονται με μεγάλα έντομα (ακρίδες, τζιτζίκια κ.ά.), ενώ μετά κυνηγούν μεταναστευτικά πουλιά που θα δώσουν στους νεοσσούς την απαραίτητη ενέργεια για να μεγαλώσουν γρήγορα και να ακολουθήσουν τους γονείς τους στο μεγάλο ταξίδι προς τον Νότο το φθινόπωρο.
Eleonora’s Falcon (Falco eleonorae) – Photo: Stig F. Olsen

3. Νησιώτικη Πέρδικα

Η εικόνα μιας οικογένειας Νησιώτικων Περδικών (ή Τσούκαρ) να διασχίζουν γρήγορα-γρήγορα έναν χωματόδρομο, με τον χαρακτηριστικό τους βηματισμό, είναι από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες στα νησιά του Αιγαίου το καλοκαίρι!
Προσαρμοσμένες στους ξηρούς βιότοπους, λατρεύουν τις παραδοσιακές πεζούλες που με τόση μαεστρία είχαν κατασκευάσει οι κάτοικοι των νησιών.
Παρά την κοσμοσυρροή από τουρίστες, οι Νησιώτικες Πέρδικες παρατηρούνται σχετικά εύκολα, τουλάχιστον μέχρι την έναρξη της κυνηγετικής περιόδου (1η Οκτωβρίου για το είδος αυτό)…
Chukar partridge (Alectoris chukar) – Photo: Αντώνης Στούμπας/Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

 

4. Ποταμοσφυριχτής

Όσοι επισκεπτόμαστε παραλίες χωρίς πολύ κόσμο που έχουν δίπλα ένα ρεματάκι που εκβάλλει στη θάλασσα, έχουμε πολλές πιθανότητες να παρατηρήσουμε κάτι μικρά πουλιά που τρέχουν στην ακτή σαν να είναι κουρδιστά!
Είναι οι Ποταμοσφυριχτές, μεταναστευτικά παρυδάτια πουλιά που φτιάχνουν τις -ο Θεός να τις κάνει- φωλιές τους σε άνυδρες κοίτες ποταμών και παραλίες.
Η “φωλιά” είναι απλά μια μικρή γούβα πάνω στο έδαφος και τα αβγά έχουν το ίδιο χρώμα με τον περιβάλλοντα χώρο, πράγμα που τα προστατεύει από τους θηρευτές αλλά όχι και από τα θηριώδη τετράτροχα που σαρώνουν τις ακτογραμμές γιατί κάποιοι βαριούνται να περπατήσουν…
Γι’ αυτό λοιπόν, όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά αλλά ούτε και τροχοφόρα σε θάλασσες και ακτές!
Little ringed plover (Charadrius dubius) – Photo: Νίκος Φωκάς

 

5. Γκιώνης

Και ποιος δεν έχει ακούσει έστω και μια φορά τον Γκιώνη; Η φωνή του αρσενικού, αυτό το απλό αλλά διαπεραστικό “τιουού”, είναι ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς ήχους του καλοκαιριού, ειδικά όταν δεν φυσάει το βράδυ.
Το πολύ μικρό του μέγεθος, όμως, καθώς και ο αυστηρά νυκτόβιος τρόπος ζωής κάνουν αυτό το είδος κουκουβάγιας να περνά απαρατήρητο την ημέρα.
Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι διανύει χιλιάδες χιλιόμετρα κάθε άνοιξη γιατί ξεχειμωνιάζει στην Αφρική, αν και πολλά άτομα παραμένουν στην Ελλάδα όλο τον χρόνο!
Scops Owl (Otus scops) – Photo: Χρήστος Σάλλας

6. Αρτέμης

Όταν ταξιδεύουμε με κάποιο πλοίο της γραμμής, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά “δρώμενα” είναι να μας ακολουθούν δεκάδες γλάροι που είτε αρπάζουν στον αέρα τα διάφορα σνακς που πετούν οι επιβάτες, είτε ψαρεύουν στα στροβιλιζόμενα νερά που προκαλούν οι έλικες.
Ανάμεσά τους, μπορούμε συχνά να δούμε και κάποια άλλα θαλασσοπούλια με μακρύτερες φτερούγες και πολύ εντυπωσιακό τρόπο πετάγματος, ξυστά στην επιφάνεια της θάλασσας, με ελάχιστα φτεροκοπήματα: είναι οι Αρτέμηδες, που έρχονται κάθε άνοιξη από τον νότιο Ατλαντικό για να φωλιάσουν στη Μεσόγειο!
Μπορεί να μην καταδεχτούν τα… πατατάκια σας (ως πραγματικά θαλασσοπούλια) αλλά σίγουρα θα σας χαρίσουν μοναδικές εικόνες με τα εναέρια ακροβατικά τους!
Scopoli’s Shearwater (Calonectris diomedea) – Photo: Μιχάλης Κωτσάκης

 

7. Γαλαζοκότσυφας

Είναι και αυτές οι παραλίες στα νησιά που πρέπει να κατέβεις πολλά σκαλιά ή να τις προσεγγίσεις μόνο με σκάφος, έτσι όπως είναι περικυκλωμένες από απότομες, βραχώδεις πλαγιές…
Εκεί, λοιπόν, θα ακούσετε το μελωδικό, υπέροχο τραγούδι του Γαλαζοκότσυφα, ενός μόνιμου κατοίκου που δεν αποχωρίζεται αυτό το εκ πρώτης όψεως αφιλόξενο αλλά τόσο ιδανικό γι’ αυτόν βιότοπο!
Το αρσενικό έχει ένα ξεχωριστό σκούρο μπλε χρώμα, το θηλυκό περνάει πολύ εύκολα απαρατήρητο, καθώς έχει πολύ πιο γήινα χρώματα.
Blue Rock Trush (Monticola solitarius) – Photo: Τάσος Σακούλης

 

8. Βουνοσταχτάρα

Οι φωνές από τις Σταχτάρες (ή “Πετροχελίδονα” όπως λέγονται, λανθασμένα, από πολλούς) είναι άλλος ένας πολύ χαρακτηριστικός ήχος του καλοκαιριού σε πολλές πόλεις και χωριά.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η Βουνοσταχτάρα, το μεγαλύτερο από τα τρία είδη που αναπαράγονται στη χώρα μας αλλά και αυτό με την πιο διαπεραστική φωνή!
Αντίθετα με αυτό που υπονοεί το όνομά της, τη βρίσκουμε πολύ συχνά και σε παραθαλάσσιες περιοχές (βραχονησίδες, παράκτιους γκρεμούς).
Οι ομαδικές, ταχύτατες, πτήσεις τους το σούρουπο είναι πραγματικά πολύ εντυπωσιακές, ειδικά αν είστε αρκετά κοντά για να ακούσετε και τα φτερουγίσματά τους!
Alpine Swift (Tachymarptis melba) – Photo: Γιώργος Αλεξανδρής

 

9. Αιγαιόγλαρος

Ανάμεσα στους πολυπληθείς –και πανταχού παρόντες– κιτρινομύτες Ασημόγλαρους, αναζητείστε τους πολύ λιγότερο κοινούς και δυστυχώς απειλούμενους Αιγαιόγλαρους που έχουν έντονα κόκκινο ράμφος.
Στα λιμάνια των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και των Βόρειων Σποράδων μπορούν να παρατηρηθούν μεμονωμένα άτομα ή μικρές ομάδες να περιμένουν το ξεψάρισμα στα καΐκια, ενώ όσοι ταξιδεύουν με σκάφη μπορούν να δουν περισσότερα πουλιά στα ανοιχτά ή κοντά σε βραχονησίδες όπου φωλιάζουν (γι’ αυτό και αποφεύγουμε αυστηρά τις επισκέψεις σε αυτές την εποχή της αναπαραγωγής).
Audouin’s Gull (Ichthyaetus audouinii) – Photo: Χρήστος Βλάχος

 

10. Κατσουλιέρης

Ο πιο κοινός εκπρόσωπος της οικογένειας των Κορυδαλλών, είναι στενά συνδεδεμένος με τις ανοιχτές εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση, γι’ αυτό και τον βρίσκουμε σε όλα τα νησιά μας.
Αν και συνήθως τον συναντούμε να τρέχει σε χωματόδρομους και χωράφια, το αρσενικό όταν κελαηδά μπορεί να φτάσει σε μεγάλο ύψος για να δείξει το “σθένος” του!
Το λοφίο του είναι σχεδόν πάντα σηκωμένο και αποτελεί βασικό του χαρακτηριστικό, γιατί κατά τα άλλα είναι ένα εντελώς άχρωμο πουλί που γίνεται ένα με το χώμα αν δεν κινηθεί.
Τον βρίσκουμε και σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις (αεροδρόμια, λιμάνια κ.ά.) αλλά είναι πραγματικά στο στοιχείο του σε αμπελώνες και άλλες ξηρικές καλλιέργειες χωρίς πολλά δέντρα.
Crested Lark (Galerida cristata) – Photo: Αντώνης Τσακνάκης

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί