Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 12-8 έως 18-12, 2024
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 12-8 έως και 18-8 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 12 Αυγούστου
Η Σελήνη λάμπει στα νοτιοδυτικά μετά το σούρουπο. Ψάξτε για τον πορτοκαλί Αντάρη λίγο περισσότερο από μια γροθιά στο μήκος του βραχίονα στα αριστερά ή πάνω αριστερά της Σελήνης. Περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ τους είναι το πι (π) του Σκορπιού, 3ου μεγέθους, το κάτω αστέρι της κάθετης σειράς των τριών που σχηματίζουν την κεφαλή του Σκορπιού.
Θα είναι οι Περσείδες τόσο δραστήριοι αργά απόψε όσο ήταν αργά χθες το βράδυ; Απόψε το πρώτο τέταρτο της Σελήνης δύει γύρω στα μεσάνυχτα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:34 πμ. της Τρίτης.
Τρίτη, 13 Αυγούστου
Ο Δίας και ο Άρης λάμπουν μαζί σε σύνοδο τις πρώτες πρωινές ώρες απόψε (πρωί Τετάρτης ). Θα απέχουν μόλις 0,3°. Οι δύο πλανήτες θα χωρέσουν εύκολα στο ίδιο οπτικό πεδίο ενός τηλεσκοπίου με μεγέθυνση μικρότερη από 100. Ο Δίας θα είναι μια λευκή μπάλα πλάτους 37 δευτερολέπτων του τόξου, δείχνοντας τις κύριες ζώνες του. Ο Άρης θα είναι μια πολύ μικρότερη κίτρινη-πορτοκαλί άμορφη μάζα πλάτους μόλις 6 δευτερολέπτων του τόξου.
Τετάρτη, 14 Αυγούστου
Η Αίγα του Ηνίοχου (Capella), το 6ο σε λαμπρότητα άστρο του ουρανού, μοιάζει με τον ήλιο μας στο χρώμα (φασματικός τύπος G8) αλλά είναι ένα αστέρι γίγαντας πολλές φορές το μέγεθος του. Ανατέλλει στον βορειοανατολικό ουρανό πριν τα μεσάνυχτα, τρεμοσβήνει και φέγγει με διάφορα χρώματα όταν βρίσκεται χαμηλά στην ατμόσφαιρα της Γης.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:13 πμ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 15 Αυγούστου
Αυτό το βράδυ, η Σελήνη, σε αύξουσα φάση, βρίσκεται στο δεξί τμήμα της «τσαγιέρας» του Τοξότη. Αύριο, την ίδια ώρα, θα βρεθεί στο αριστερό τμήμα του σχηματισμού.
Ο κομήτης 13P/Olbers διέρχεται απόψε από το πανέμορφο αστρικό σμήνος της Κόμης, ένα ελαφρώς δύσκολο ζευγάρι για οπτική παρατήρηση λόγω της φωτεινής παρουσίας της Σελήνης. Όμως, είναι ένας στόχος που δεν πρέπει να χάσετε για αστροφωτογράφιση.
Παρασκευή, 16 Αυγούστου
Το πρωί του Σαββάτου 17 Αυγούστου, ο Άρης και ο Δίας εξακολουθούν να λάμπουν μόλις 1,4 ° μακριά πριν από την αυγή. Βρέθηκαν σε σύνοδο στις 14.
Ενώ ο Άρης και ο Δίας συνεχίζουν να τραβούν την προσοχή, αν κοιτάξουμε στα νοτιοδυτικά του Ταύρου (πάνω δεξιά) τις πρώτες πρωινές ώρες θα δούμε το Κήτος, τη Φάλαινα, έναν μεγάλο αστερισμό που καλύπτει περίπου 1.230 τετραγωνικές μοίρες του ουρανού.
Το δεύτερο φωτεινότερο αστέρι του αστερισμού είναι ο Μενκάρ, το οποίο βρίσκεται κοντά στα σύνορα του Κήτους με τον Ταύρο. Παρ ‘όλα αυτά, το μεγέθους 2,5 αστέρι καταγράφεται ως άλφα του Κήτους. Σχεδόν 13° δεξιά (νοτιοδυτικά) του Menkar, με μέγεθος 6,5 είναι η Mira (όμικρον του Κήτους). Αυτό είναι ένα μεταβλητό αστέρι του οποίου η φωτεινότητα αυξάνεται και μειώνεται κατά τη διάρκεια σχεδόν ενός έτους. Η Mira μπορεί να φτάσει από μέγεθος 2 μέχρι μέγεθος 9. Πρόσφατα έφτασε στο μέγιστο μέγεθός του, γύρω στον Απρίλιο. Σιγά-σιγά πέφτει πίσω στο ελάχιστο στα τέλη του τρέχοντος έτους.
Στην πραγματικότητα, η Mira είναι τώρα 6ου μεγέθους, πράγμα που σημαίνει ότι αν δεν έχετε οξεία όραση, ατμόσφαιρα σταθερή και ουρανό σκοτεινό, ίσως να μην την εντοπίσετε χωρίς οπτική βοήθεια (κιάλια ή τηλεσκόπιο). Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων STARS του αείμνηστου Jim Kaler, η Mira είναι το μόνο αστέρι που έχει το δικό του όνομα αλλά δεν είναι πάντα ορατό με γυμνό μάτι.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:52 πμ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 17 Αυγούστου
Με ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο μπορούμε να διακρίνουμε ένα ζευγάρι από σφαιρωτά σμήνη, το Μ10 και το Μ12 στον Οφιούχο με μέγεθος 6,6 και 6,7, αντίστοιχα. Η μεταξύ τους απόσταση είναι λίγο παραπάνω από 3 μοίρες, δηλαδή θα φαίνονταν άνετα στο ίδιο πεδίο με ένα ζευγάρι κιάλια ή με ένα τηλεσκόπιο μικρού εστιακού λόγου (μικρού f) βλέποντας με προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:43πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 18 Αυγούστου
Κάθε φορά που ο φωτεινός Βέγας λάμπει πιο κοντά στο ζενίθ σας, όπως συμβαίνει αμέσως μετά το σκοτάδι αυτή την εποχή, γνωρίζετε ότι η «τσαγιέρα» του Τοξότη βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της στο νότο.
Δύο ώρες αργότερα, όταν ο Ντενέμπ περνά το ζενίθ, είναι η σειρά του μικρού Δελφίνου και του Αιγόκερω (σε σχήμα βάρκας) κάτω από αυτόν να σταθούν στο υψηλότερο σημείο τους νότια.
Οι κάτοικοι του πλανήτη Γη συνήθως παρακολουθούν τις βροχές διαττόντων κοιτάζοντας ψηλά. Αλλά αυτή η αξιοσημείωτη θέα, που καταγράφηκε στις 13 Αυγούστου 2011 από τον αστροναύτη Ron Garan, έπιασε έναν μετεωρίτη Περσείδη κοιτάζοντας κάτω. Από την οπτική γωνία του Garan στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό σε τροχιά, σε υψόμετρο περίπου 380 χιλιομέτρων, οι μετεωρίτες των Περσείδων βρίσκονται κάτω, σαρώνοντας τη σκόνη από τον κομήτη Swift-Tuttle. Οι κόκκοι σκόνης του κομήτη που εξατμίζονται ταξιδεύουν με περίπου 60 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο μέσω της πυκνότερης ατμόσφαιρας, περίπου 100 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Σε αυτή την περίπτωση, η συντομευμένη λάμψη μετεωρίτη βρίσκεται κοντά στο κέντρο του πλαισίου, κάτω από το καμπυλωτό άκρο της Γης και ένα στρώμα πρασινωπής λάμψης, ακριβώς κάτω από το φωτεινό αστέρι Αρκτούρο.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής δεν είναι ορατός αφού είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,8) γίνεται πιο εύκολο να παρατηρηθεί αυτή την εβδομάδα, χαμηλά, 15- 20 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα στα δυτικά-βορειοδυτικά. Θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια.
Ο Άρης και ο Δίας (μέγεθος +0,8, και -2,2, αντίστοιχα, στον Ταύρο) είναι αρκετά ψηλά στον ανατολικό ουρανό πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Ανατέλλουν περίπου στις 1 πμ. Θα βρεθούν σε σύνοδο αυτή την εβδομάδα, φτάνοντας τις 0,3 μοίρες στις 14 Αυγούστου. Οι Πλειάδες είναι πάνω από τον Άρη, ενώ ο Αλντεμπαράν είναι κάτω από τους δύο πλανήτες.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,7, νότια από τον κυκλικό σχηματισμό των Ιχθύων) ανατέλλει μετά το τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Λάμπει ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν την αυγή. Ο λαμπρός Φομαλχώ φαίνεται χαμηλότερα και στα δεξιά του Κρόνου. Το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου είναι πάνω και στα αριστερά του.
Ο Ουρανός, μέγεθος 5,7, στον δυτικό Ταύρο, είναι 20° πάνω και στα δεξιά του Άρη και του Δία τις πρώτες πρωινές ώρες. Είναι ακόμα πολύ χαμηλά για να παρατηρηθεί ένας τέτοιος αμυδρός πλανήτης. Όμως, με ένα ζευγάρι κιάλια προσπαθήστε να τον εντοπίσετε.
Ο Ποσειδώνας, μέγεθος 7,8, στους Ιχθύες, βρίσκεται 12° ανατολικά του Κρόνου πριν αρχίσει το λυκαυγές. Ο δίσκος του είναι μόνο 2,3 δευτερόλεπτα του τόξου, ελάχιστα μεγαλύτερος από αυτόν που θα δείξει ένα αστέρι!
