Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 16-1 έως 22-1

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 9-1 έως και 15-1 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι στην πραγματικότητα ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα. Ένα μπλε ή πράσινο φίλτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση του κοντράστ στον Δία.

 

Δευτέρα, 16 Ιανουαρίου

Το θερινό τρίγωνο που απαρτίζεται από τα φωτεινά αστέρια του Βέγα στον αστερισμό της Λύρας, τον Ντενέμπ στον αστερισμό του Κύκνου και τον Αλτάιρ στον Αετό χάνεται στο βραδινό λυκόφως. Από τα τρία αυτά  αστέρια, ο Αλτάιρ διακρίνεται δύσκολα αφού είναι μόλις 6 μοίρες πάνω από τον δυτικό ορίζοντα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 7:41 μμ.

 

Τρίτη,  17 Ιανουαρίου

Περίπου 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου, σήμερα και αύριο το πρωί, η Σελήνη περνάει από τον Ζυγό στον Σκορπιό. Θα βρεθεί 3° μακριά από τον Αντάρη, όπως φαίνεται παρακάτω.

 

Τετάρτη, 18 Ιανουαρίου

Το όνομα Μιρφάκ προέρχεται από τα Αραβικά και αναφέρεται σε έναν αγκώνα ,  αλλά όχι αυτόν του Περσέα!  Αντ’ αυτού η έννοια του ονόματος συνδέεται με τις Πλειάδες. Πιθανώς σήμαινε ότι ο Μιρφάκ είναι δίπλα σε αυτό το σμήνος. Όμως, ο Μιρφάκ είναι από μόνος του μέρος ενός σμήνους αστέρων  που ονομάζεται  το άλφα σμήνος του Περσέα. Στοχεύστε τα κιάλια στον Μιρφάκ  και παρατηρήστε το πλήθος από αστέρια 4ου και 5ου μεγέθους  που εμφανίζονται στο πεδίο.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 9:20 μμ.

 

Πέμπτη, 19 Ιανουαρίου


Στην ουρανογραφία αυτής της εποχής, ο αστερισμός του Ωρίωνα συνδέεται με τον αστερισμό του Σκορπιού, ο οποίος  τώρα βρίσκεται στα νοτιοανατολικά όπου και ανατέλλει λίγο πριν το λυκαυγές. Ο Ωρίωνας είναι στον βραδινό ουρανό και ο Σκορπιός είναι πάνω στον ουρανό τα ξημερώματα. Στο τέλος του καλοκαιριού, όταν ο Ωρίωνας θα εμφανίζεται πριν το λυκαυγές, ο Σκορπιός θα φαίνεται στον βραδινό ουρανό. Ο Ωρίωνας και ο Σκορπιός ποτέ δεν εμφανίζονται στον ουρανό συγχρόνως.

Ο μύθος λέει ότι ο Ωρίωνας, ο κυνηγός, ήταν πολύ ματαιόδοξος. Καυχιότανε ότι κανένα ζώο στη γη δεν θα μπορούσε να τον σκοτώσει. Όμως, ο Σκορπιός τσίμπησε τον Ωρίωνα και ο κυνηγός πέθανε από το δηλητήριό του. Τώρα, σύμφωνα με αυτόν τον αρχαίο μύθο, η πικρή έχθρα μεταξύ αυτών των δύο αστερισμών είναι τόσο μεγάλη που ποτέ δεν μπορούν να βρίσκονται στον ουρανό ταυτόχρονα.  Σήμερα έχουμε μια διαφορετική ερμηνεία του γεγονότος ότι ο Ωρίωνας και ο Σκορπιός δεν είναι ποτέ στον ουρανό μαζί. Ο Σκορπιός βρίσκεται σε κατεύθυνση προς το κέντρο του γαλαξία μας. Ο Ωρίωνας βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση, προς την κοντινότερη εξωτερική άκρη του γαλαξία μας. Δεν είναι ποτέ στον ουρανό ταυτόχρονα απλά επειδή βρίσκονται σε αντίθετες κατευθύνσεις στο διάστημα, όπως φαίνεται από τη γη.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 5:12 μμ.

Παρασκευή, 20 Ιανουαρίου  

Ο Κρόνος πλησιάζει γρήγορα στην Αφροδίτη. Σήμερα το βράδυ, με ένα ζευγάρι κιάλια μπορεί να δείτε το δέλτα του Αιγόκερω, 3ου μεγέθους, να σχηματίζει ένα μικρό τρίγωνο μαζί τους.

Σάββατο, 21 Ιανουαρίου

Αν κοιτάξετε στον δυτικό ουρανό, μετά τις 8:00 το βράδυ, θα δείτε το τετράγωνο του Πήγασου να χαμηλώνει. Από τα τέσσερα αστέρια που αποτελούν το σχήμα αυτό, ο β είναι αυτός που ξεχωρίζει λόγω του διαφορετικού, κιτρινωπού, χρώματός του από τα άλλα τρία. Παρόμοιο χρώμα έχει και ο Ενίφ (ε του Πήγασου) που βρίσκεται όμως αρκετά πιο χαμηλά. Αυτό το αστέρι αποτελεί δείκτη για εντοπισμό του όμορφου και αρκετά φωτεινού σφαιρωτού σμήνους Μ15.

Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:51 μμ.

Κυριακή, 22 Ιανουαρίου

Η Αφροδίτη και ο Κρόνος φτάνουν σε σύνοδο, μόλις σε απόσταση 1/2°. Χρησιμοποιήστε κιάλια μέσα στο έντονο φως του βραδινού λυκόφωτος για να εντοπίσετε επίσης και την λεπτή ημισέληνο πολύ κάτω από τους δύο πλανήτες.

 

Ο κομήτης C/2022 E3 (ZTF) στις 13 Ιανουαρίου (με το φως της Σελήνης στον ουρανό). Ίσως να έχουμε καλύτερη θέαση του κομήτη στο τέλος του μήνα. Η φωτογραφία είναι του Adam Block από την Αριζόνα.

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής (μέγεθος + 0,5) αρχίζει να φαίνεται πολύ χαμηλά στο λυκαυγές στο τέλος της εβδομάδας. Στο πρωινό της 19ης θα βρείτε τον Ερμή 13° στα αριστερά της ημισελήνου. Την επόμενη εβδομάδα ο πλανήτης θα είναι λαμπρότερος και θα εντοπίζεται ευκολότερα.

Η Αφροδίτη, πολύ λαμπρή με μέγεθος -3,9, φέγγει χαμηλά στα δυτικά στο βραδινό λυκόφως και δύει στο τέλος του. Βρείτε τον αμυδρότερο Κρόνο πάνω και στα αριστερά της. 2 μόνο μοίρες χωρίζουν τους δύο πλανήτες στις 20 Ιανουαρίου. Θα βρεθούν σε πολύ κοντινή σύνοδο, μόλις 1/2 ° μακριά στις 22 του μήνα.

Ο Άρης, με μέγεθος -0,6 βρίσκεται στον Ταύρο. Έχει φαινόμενη διάμετρο 12 αυτή την εβδομάδα. Βρίσκεται ψηλά στο νότο πριν τα μεσάνυχτα, ακόμα λαμπρότερος από τον Αλντεμπαράν. Η καλύτερη ώρα παρατήρησης είναι μετά τις 8 μμ.

Ο Δίας, με μέγεθος -2,3 λάμπει ψηλά στα νότια νωρίς στο λυκόφως. Δύει περίπου στις 11 μμ. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 37 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,7 στο νότιο Κριό,  βρίσκεται ψηλά στα νότια νωρίς το βράδυ. Χρειάζεται ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κιάλια για να παρατηρηθεί. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 3,6”.

Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύ, περίπου 10° στα δυτικά του Δία. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 2,3”.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί