12 Στόχοι για να παρατηρήσετε με το νέο σας τηλεσκόπιο

Η πρώτη βραδιά που θα βγείτε να εξερευνήσετε τον έναστρο ουρανό με το νέο σας τηλεσκόπιο, θα είναι σίγουρα συναρπαστική! Αλλά μπορεί εύκολα να χαθεί το ενδιαφέρον, ειδικά αν δεν έχετε κατά νου στόχους για παρατήρηση. Παρακάτω, θα βρείτε 12 κορυφαίους στόχους για παρατήρηση με το τηλεσκόπιό σας, που θα σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε την περιήγησή σας στον κόσμο της ερασιτεχνικής αστρονομίας!

Αντικείμενα του Ηλιακού Συστήματος

1. ΣΕΛΗΝΗ

Η Σελήνη αποτελεί έναν εξαιρετικό στόχο παρατήρησης για το νέο σας τηλεσκόπιο. Είναι ορατή τις περισσότερες νύχτες του έτους, κατά τη διάρκεια του οποίου περνά πολλές φορές από ένα σύνολο φάσεων που έχουν ενδιαφέρον. Παρατηρήστε την Σελήνη κάθε βράδυ για έναν ολόκληρο σεληνιακό κύκλο (ο χρόνος από Νέα Σελήνη σε Νέα Σελήνη, δηλαδή περίπου 29,5 μέρες). Θα δείτε τότε πώς κάθε βράδυ θα είναι παρατηρήσιμες διαφορετικές λεπτομέρειες των κρατήρων και των «θαλασσών» της, ειδικά αν παρατηρείτε κοντά στην διαχωρίζουσα, δηλαδή την γραμμή μεταξύ του φωτεινού και του σκοτεινού τμήματος του σεληνιακού δίσκου.

Εάν επιθυμείτε να εμβαθύνετε ακόμα περισσότερο στο φεγγάρι, θα μπορούσατε να επενδύσετε σε έναν χάρτη της Σελήνης, που θα λειτουργεί ως οδηγός στις εξερευνήσεις σας. Μπορείτε ακόμα να κατεβάσετε το δωρεάν e-book «Lunar Landscapes» του Robert Reeves, μέλους της εταιρείας Celestron. Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια συναρπαστική ξενάγηση στις πιο συναρπαστικές περιοχές της Σελήνης και συστήνει τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά της.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Παρατηρήστε την Σελήνη κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια ενός σεληνιακού κύκλου και σχεδιάστε την παρατηρούμενη εικόνα. Στη συνέχεια, μπορείτε να μετατρέψετε τα σκίτσα σας στο δικό σας σεληνιακό ημερολόγιο, το οποίο θα είναι η αναφορά σας για τα επόμενα χρόνια!

2. ΔΙΑΣ

Αναμφισβήτητα ο Δίας είναι ο βασιλιάς των πλανητών! Είναι σχετικά εύκολο να εντοπιστεί στον ουρανό, καθώς φαίνεται μεγάλος και λαμπρός μέσα από οποιαδήποτε κιάλια ή τηλεσκόπιο. Τα πλέον εντυπωσιακά χαρακτηριστικά αυτού του αέριου γίγαντα αποτελούν οι πολύχρωμες φωτεινές και σκοτεινές ζώνες του, τα σύννεφά του, καθώς και οι γαλιλαϊκοί δορυφόροι και η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα (ορατή με μεγαλύτερα τηλεσκόπια όταν βλέπει προς την Γη).

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Παρατηρήστε με το τηλεσκόπιό σας τον Δία και προσπαθήστε να εντοπίσετε τα τέσσερα φεγγάρια του Γαλιλαίου (Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης, Καλλιστώ). Μπορείτε να ξεχωρίσετε ποιο είναι το καθένα;

3. ΚΡΟΝΟΣ

Ο δεύτερος μεγαλύτερος αέριος γίγαντας του Ηλιακού Συστήματος, ο Κρόνος, αποτελεί ένα εύκολο αντικείμενο για να εντοπίσετε και να στοχεύσετε με το τηλεσκόπιό σας. Φυσικά, το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του είναι το σύστημα δακτυλίων του!

Το 2017 οι δακτύλιοι όπως φαίνονται από τη Γη, είχαν πλάτος 27°. Από τότε, αυτή η γωνία ελαττώθηκε. Μέχρι το 2025 η κλίση με την οποία θα φαίνονται οι δακτύλιοι από τη Γη θα γίνει τέτοια ώστε να μην είναι ορατοί. Τότε ο Κρόνος θα φαίνεται απλώς σαν μια σφαίρα. Σταδιακά όμως, οι δακτύλιοι θα γίνουν και πάλι ορατοί, ώσπου το 2032 θα λάβουν τη μέγιστη κλίση τους.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Καθώς παρατηρείτε τον Κρόνο μέσα από το τηλεσκόπιό σας προσπαθήστε να ξεχωρίσετε τους δακτυλίους του. Υπάρχουν συνολικά επτά, οι οποίοι μπορούν να γίνουν ευκολότερα ορατοί με τη βοήθεια μεγάλων τηλεσκοπίων σε σπάνιες και εξαιρετικές συνθήκες. Ωστόσο, ακόμα και με μικρά τηλεσκόπια, θα μπορέσετε να διακρίνετε το «Κενό του Cassini»: μια κενή δακτυλιοειδή περιοχή που χωρίζει τους εσωτερικούς από τους εξωτερικούς δακτυλίους του πλανήτη.

4. ΑΦΡΟΔΙΤΗ & ΑΡΗΣ

Οι γειτονικοί πλανήτες της Γης, Άρης και Αφροδίτη, αποτελούν αγαπημένους στόχους παρατήρησης για τους ερασιτέχνες αστρονόμους. Όταν οι δύο αυτοί πλανήτες είναι ορατοί στον ουρανό, είναι αρκετά φωτεινοί ώστε να μπορούν να εντοπιστούν από οποιοδήποτε τηλεσκόπιο. Θα παρατηρήσετε ότι η Αφροδίτη περνάει από διαδοχικές φάσεις, όπως και η Σελήνη. Στον Άρη πάλι, θα μπορέσετε να παρατηρήσετε χαρακτηριστικά του όπως οι παγωμένες πολικές περιοχές του, οι «θάλασσες», καθώς και οι αμμοθύελλές του.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Καθώς παρατηρείτε τον Άρη προσπαθήστε να εντοπίσετε τα «καλύμματα» πάγου που διαθέτει στον βόρειο και στον νότιο πόλο του. Την Αφροδίτη, θα έχετε την ευκαιρία να την παρατηρήσετε λίγο πριν την ανατολή του Ηλίου ως Αυγερινό ή λίγο μετά τη δύση, ως Αποσπερίτη.

5. ΚΟΜΗΤΕΣ

Οποιαδήποτε στιγμή υπάρχουν αρκετά αμυδροί κομήτες στον νυχτερινό ουρανό, όμως οι περισσότεροι από αυτούς μπορούν να γίνουν ορατοί μόνο παρατηρώντας μέσα από πολύ μεγάλα, επαγγελματικά τηλεσκόπια. Λαμπροί κομήτες όπως ο Hale-Bopp και ο NEOWISE είναι σχετικά σπάνιες περιπτώσεις. Ένας πολύ καλός τρόπος για να γίνετε… κυνηγοί κομητών είναι να χρησιμοποιείτε εφαρμογές πλανηταρίου όπως το SkySafari! Τέτοιες εφαρμογές σας προειδοποιούν για κομήτες που είναι ορατοί ώστε να τους παρατηρήσετε.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Εάν διαθέτετε ρομποτικό τηλεσκόπιο, δοκιμάστε να στοχεύσετε σύμφωνα με τις συντεταγμένες ενός κομήτη. Αναζητήστε στην περιοχή εντός του οπτικού πεδίου ένα θαμπό «αστέρι» με ουρά. Αυτός είναι ένας κομήτης!

6. ΗΛΙΟΣ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! Για να παρατηρήσετε τον Ήλιο με το τηλεσκόπιό σας, θα πρέπει για την ασφάλειά σας να διαθέτετε ειδικό ηλιακό φίλτρο. Το φίλτρο θα πρέπει να είναι πιστοποιημένο σύμφωνα με τα πρότυπα ISO και να καλύπτει ολόκληρο τον φακό του τηλεσκοπίου σας. ΜΗΝ χρησιμοποιείτε φίλτρο προσοφθάλμιου ή πρίσμα Herschel. Η παρατήρηση του Ηλίου χωρίς το κατάλληλο φίλτρο θα προκαλέσει μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη κυρίως των οφθαλμών σας, και δευτερευόντως του εξοπλισμού σας.

Έχοντας τοποθετήσει το κατάλληλο ηλιακό φίλτρο στο τηλεσκόπιό σας, ο Ήλιος, στο κέντρο του Ηλιακού Συστήματος, είναι το πιο εντυπωσιακό αντικείμενο που μπορείτε να παρατηρήσετε. Η επιφάνειά του διαρκώς μεταβάλλεται. Ανάλογα με την τρέχουσα δραστηριότητα στην επιφάνειά του, θα έχετε την ευκαιρία να παρατηρήσετε τις ηλιακές κηλίδες. Επισκεφθείτε την σελίδα https://spaceweather.com/ ώστε να ενημερώνεστε σχετικά με το πόσες ηλιακές κηλίδες υπάρχουν κάθε μέρα, και έπειτα να τις παρατηρείτε μέσα από το τηλεσκόπιό σας. Στην σελίδα αυτή μπορείτε να αναζητήσετε και τις ημερομηνίες που θα είναι ορατή η επόμενη ολική ή μερική έκλειψη Ηλίου.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Αναζητήστε τις ηλιακές κηλίδες! Αποτελούν εξαιρετικό στόχο για οπτική παρατήρηση, καθώς και για απεικόνιση με τη χρήση κάμερας πλανητικής απεικόνισης.

Αντικείμενα Βαθέος Ουρανού και Αντικείμενα του Καταλόγου Messier

Παρ’ όλο που ορισμένα αντικείμενα βαθέος ουρανού είναι ορατά και μέσα από τις πόλεις, η μετάβασή σας σε μια περιοχή με σκοτεινό ουρανό θα βελτιώσει σημαντικά τις παρατηρήσεις τέτοιων αντικειμένων.

7. ΝΕΦΕΛΩΜΑΤΑ

Στρέψτε το βλέμμα σας στο εντυπωσιακό νεφέλωμα του Ωρίωνα, γνωστό και ως Μ42. Χάρη στην φωτεινότητα και το μέγεθός του, το νεφέλωμα αυτό αποτελεί έναν ιδανικό στόχο για να παρατηρήσετε, οποιοδήποτε και αν είναι το νέο σας τηλεσκόπιο. Δοκιμάστε να εντοπίσετε και να παρατηρήσετε και το νεφέλωμα του Εσκιμώου, γνωστό και ως NGC 2392, καθώς και το νεφέλωμα του Καρκίνου, που ονομάζεται και Μ1. Για να βρείτε τις συντεταγμένες των αντικειμένων αυτών χρησιμοποιήστε είτε μια εφαρμογή πλανηταρίου, είτε το τηλεχειριστήριο του ρομποτικού σας τηλεσκοπίου.

Σημείωση: για τους κατοίκους του νότιου ημισφαιρίου, εντυπωσιακό νεφέλωμα προς παρατήρηση είναι το νεφέλωμα της Τρόπιδος, ή αλλιώς NGC 3372.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Χρησιμοποιήστε το τηλεσκόπιό σας για να περιηγηθείτε σε καθένα από τα νεφελώματα του καταλόγου Messier. Ανάλογα με τη διάμετρο του τηλεσκοπίου και την τοποθεσία παρατήρησης, ο εντοπισμός των αντικειμένων μπορεί να είναι ευκολότερος ή δυσκολότερος. Να θυμάστε ότι όσο μικρότερο το φαινόμενο μέγεθος του αντικειμένου, τόσο πιο φωτεινό είναι.

8. ΓΑΛΑΞΙΕΣ

Ένας γαλαξίας αποτελεί ένα βαρυτικά δεσμευμένο σύστημα αστέρων, αστρικών υπολειμμάτων, διαστρικών αερίων, σκόνης και σκοτεινής ύλης. Υπάρχουν 4 είδη γαλαξιών: οι σπειροειδείς, οι φακοειδείς, οι ελλειπτικοί και οι ανώμαλοι γαλαξίες. Κάποιοι από τους γαλαξίες είναι μικροί και αμυδροί, ενώ άλλοι, όπως ο γαλαξίας της Ανδρομέδας προσφέρουν εικόνες που κόβουν την ανάσα, ακόμα και με τηλεσκόπια εισαγωγικού επιπέδου. Μπορείτε ακόμα να παρατηρήσετε τον Γαλαξία μας (Milky Way), διασχίζοντάς τον με ένα τηλεσκόπιο ή κιάλια ευρέος  πεδίου, σε τοποθεσία με σκοτεινό ουρανό.

Συμβουλευτείτε τον κατάλογο αντικειμένων Messier για να μπορέσετε να εντοπίσετε τους διάφορους γαλαξίες.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Κατά τη διάρκεια του κυνηγιού γαλαξιών, δοκιμάστε αν μπορείτε να παρατηρήσετε ταυτόχρονα περισσότερους από 1 ή 2 γαλαξίες εντός του οπτικού πεδίου του προσοφθαλμίου ή της κάμεράς σας.

9. ΣΦΑΙΡΩΤΑ ΣΜΗΝΗ ΑΣΤΕΡΩΝ

Τα σφαιρωτά σμήνη είναι ομάδες αστέρων με σφαιρική κατανομή, οι οποίες περιφέρονται γύρω από το κέντρο του Γαλαξία. Οι βαρυτικές δυνάμεις που ασκούνται μεταξύ των αστέρων είναι υπεύθυνες για το σφαιρικό σχήμα των σμηνών και καθορίζουν την πυκνότητά τους. Ο Γαλαξίας μας διαθέτει πλήθος σφαιρωτών σμηνών για να παρατηρήσετε. Συμβουλευτείτε μια εφαρμογή πλανηταρίου ή χρησιμοποιήστε το τηλεχειριστήριο του ρομποτικού τηλεσκοπίου σας για να μάθετε ποια σφαιρωτά σμήνη είναι ορατά από την τοποθεσία σας.

Μερικά από τα αγαπημένα μας είναι τα εξής: M13, M5, M3 και M92, το εντυπωσιακό Ωμέγα Κενταύρου, καθώς και τα M13, 47 Tuc και M22. Συμβουλευτείτε τον κατάλογο αντικειμένων Messier για να βρείτε περισσότερα σφαιρωτά σμήνη!

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Παρατηρήστε και συγκρίνετε πολλά σφαιρωτά σμήνη και προσδιορίστε τί είναι αυτό που κάνει το καθένα από αυτά μοναδικό!

 10. ΑΝΟΙΚΤΑ ΣΜΗΝΗ ΑΣΤΕΡΩΝ

Ένα ανοικτό σμήνος είναι μια ομάδα μερικών χιλιάδων αστέρων που δημιουργήθηκαν  από το ίδιο αρχικό γιγάντιο μοριακό νέφος και είναι βαρυτικά συνδεδεμένοι μεταξύ τους. Υπάρχουν πολυάριθμα ανοικτά αστρικά σμήνη για να παρατηρήσετε. Συμβουλευτείτε μια εφαρμογή πλανηταρίου ή χρησιμοποιήστε το τηλεχειριστήριο του ρομποτικού τηλεσκοπίου σας για να μάθετε τις συντεταγμένες τους.

Μερικά από τα αγαπημένα μας ανοικτά σμήνη είναι τα εξής: M45 – γνωστό και ως Πούλια/Πλειάδες), M16, NGC 869 και NGC 884, γνωστά και ως «Διπλό Σμήνος».

 Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Κατά την παρατήρηση, καθώς μεταβαίνετε από ένα ανοικτό σμήνος σε ένα άλλο εξερευνήστε τους αστερισμούς στους οποίους αυτά βρίσκονται!

Σημείωση: Ποια η διαφορά μεταξύ ενός ανοικτού και ενός σφαιρωτού σμήνους; Τα σφαιρωτά σμήνη έχουν συμμετρικό σχήμα και είναι πιο πυκνά στο κέντρο τους. Εντοπίζονται στην άλω του Γαλαξία μας, που εκτείνεται πάνω και κάτω από το κέντρο του Γαλαξία. Τα ανοικτά σμήνη έχουν ακανόνιστα σχήματα και τείνουν να εντοπίζονται στο επίπεδο του γαλαξιακού δίσκου.

Θέλετε να παρατηρήσετε περισσότερα αντικείμενα βαθέος ουρανού ή τον πλήρη κατάλογο αντικειμένων Messier; Βρείτε τον κατάλογο εδώ.

Όλους τους στόχους που μπορείτε να παρατηρήσετε με γυμνό μάτι, με κιάλια και με μικρά τηλεσκόπια μπορείτε να τους βρείτε στην ανανεωμένη και μεταφρασμένη στα ελληνικά έκδοση του βιβλίου NIGHTWATCH (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ).

Κάντε την πρώτη απόπειρα αστροφωτογράφισης!

11. ΤΡΑΒΗΞΤΕ ΑΣΤΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΤΟ SMARTPHONE ΣΑΣ

Η εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα των καμερών των smartphone έχει δώσει τη δυνατότητα στους αστροφωτογράφους ανά τον κόσμο να φωτογραφίζουν ουράνια αντικείμενα και να τα μοιράζονται κοινοποιώντας τα άμεσα στους φίλους τους.

Η διαδικασία δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύκολη: απλώς προσαρτήστε έναν αντάπτορα για smartphone στο τηλεσκόπιό σας, βεβαιωθείτε ότι η κάμερα της συσκευής είναι κεντραρισμένη στο προσοφθάλμιο και είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την αστροφωτογράφιση! Πειραματιστείτε με τις ρυθμίσεις της κάμερας της συσκευής σας ώστε να τραβήξετε την ιδανική για εσάς φωτογραφία.

Συμβουλή ειδικού: Χρησιμοποιήστε απομακρυσμένη απελευθέρωση κλείστρου ή λειτουργία χρονοδιακόπτη ώστε να αποφύγετε να αγγίξετε την οθόνη του smartphone σας.

Ακόμα, έχετε τη δυνατότητα να μοιραστείτε την παρατηρούμενη από το τηλεσκόπιό σας εικόνα σε πραγματικό χρόνο, πραγματοποιώντας βιντεοκλήση ή μεταδίδοντας βίντεο ζωντανά!

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Τοποθετήστε φίλτρα διαφορετικού χρώματος στο προσοφθάλμιό σας, τραβήξτε μερικές φωτογραφίες του ίδιου αντικειμένου με το καθένα από αυτά και στη συνέχεια, χρησιμοποιήστε τις εφαρμογές του smartphone σας ή κάποιο λογισμικό στον υπολογιστή σας για να συνδυάσετε τις εικόνες και να ενισχύσετε τις διάφορες λεπτομέρειες.

Αντάπτορα για το smartphone σας μπορείτε να βρείτε εδώ και εδώ.

12. ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ ΚΑΜΕΡΑ ΑΣΤΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Ή DSLR

Εάν διαθέτετε κάμερα DSLR ή κάμερα αστροφωτογραφίας, δοκιμάστε να κάνετε την πρώτη σας αστροφωτογράφιση προσαρτώντας την κάμερα στο τηλεσκόπιό σας. Εάν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε DSLR θα χρειαστείτε κάποια επιπλέον αξεσουάρ, τα οποία μπορείτε να βρείτε εδώ. Εάν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε κάμερα αστροφωτογραφίας, βεβαιωθείτε ότι έχετε εγκαταστήσει το κατάλληλο λογισμικό, ώστε να έχετε εικόνα μέσω υπολογιστή.

Δοκιμάστε αυτή την πρόκληση!
Είτε διαθέτετε κάμερα DSLR, είτε κάμερα αστροφωτογραφίας, προσπαθήστε να φωτογραφίσετε κάποιον από τους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος ή το εντυπωσιακό νεφέλωμα του Ωρίωνα. Σε περίπτωση που διαθέτετε και τα δύο είδη κάμερας, φωτογραφίστε και με τις δύο το ίδιο αντικείμενο και συγκρίνετε τα αποτελέσματα για να δείτε ποια από τις δύο κάμερες σας ικανοποιεί.

Επισκεφθείτε το ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ και επιλέξτε ανάμεσα σε μια τεράστια ποικιλία τηλεσκοπίων, κιαλιών και αστρονομικού εξοπλισμού αυτά που σας ταιριάζουν, κάνοντας κλικ εδώ.

Πηγή: Celestron