ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
-
Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης σχεδιάζει το πρώτο… Google maps του Γαλαξία μας
Μεγάλη καινοτομία του άτλαντα θα αποτελέσει η τρισδιάστατη φυσιογνωμία του Το πρώτο… Google maps του Γαλαξία μας σχεδιάζει να δημιουργήσει ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχει το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Για το φιλόδοξο αυτό έργο η ομάδα θα λάβει επιχορήγηση Synergy Grant από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC). Το έργο με την ονομασία «mw-atlas» και συνολικό προϋπολογισμό δέκα εκατομμυρίων ευρώ έχει ως στόχο τη δημιουργία του πρώτου τρισδιάστατου, ολοκληρωμένου άτλαντα του Γαλαξία μας, ο οποίος αναμένεται να αλλάξει δραστικά τον τρόπο με τον οποίο παρατηρούμε και κατανοούμε το Σύμπαν. Συνεπικεφαλής της ομάδας είναι η Βασιλική Παυλίδου, συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ στο ΙΤΕ και καθηγήτρια στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο δρ Τόρστεν Ένσλιν από το Ινστιτούτο…
Δείτε περισσότερα -
Λίγο πιο κοντά στα άστρα
Η εικόνα του χωριού ήταν αυτή της ακινησίας. Ψυχή πουθενά. Ενα κουρείο, ένα καφενείο και ένα μπακάλικο σε μια γωνιά του δρόμου, με φόντο έναν παλιό σιδηροδρομικό σταθμό. Το τρένο έχει σταματήσει εδώ και χρόνια να περνά. Τα παλιά επιβλητικά οθωμανικά σπίτια, παγωμένα στον χρόνο, τα είχε καταφάει η φθορά. Ενα τζαμί είχε γίνει εκκλησία. Το μόνο που κινείτο στον Νικηφόρο ήταν το βλέμμα του κουρέα. Καθισμένος έξω από το μαγαζί του, γύρισε να δει ποιοι ήταν οι ξένοι που ήρθαν. «Πώς πάμε στο σχολείο;» τον ρωτήσαμε και αμέσως του λύθηκαν όλες οι απορίες. Το τοπικό γυμνάσιο – λύκειο είναι το μόνο δημόσιο στην Ελλάδα που διαθέτει δικό του αστρονομικό παρατηρητήριο. Είναι ένας βασικός λόγος να επισκεφθείς έναν όμορφο τόπο,…
Δείτε περισσότερα -
Ο νυχτερινός αττικός ουρανός μέσα από τον φακό του Αστεροσκοπείου
Τι κρύβει ο έναστρος ουρανός τα καλοκαιρινά βράδια; Ποιοι αστερισμοί είναι ορατοί με γυμνό μάτι; Τι δεν γνωρίζουμε για τα φωτεινά σώματα που βρίσκονται διασκορπισμένα σε ολόκληρο τον ουρανό; Και πώς συνδέονται οι αστερισμοί του νυχτερινού ουρανού με την ελληνική μυθολογία; Τις ανέμελες καλοκαιρινές νύχτες όλοι μας έχουμε ατενίσει τον νυχτερινό ουρανό, κάνοντας τις δικές μας σκέψεις. Καθισμένοι σ’ ένα μπαλκόνι, μια ταράτσα, ένα πάρκο ή μια παραλία, μπορούμε να θαυμάσουμε τα αστέρια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της NASA, τα αστέρια του γαλαξία μας ξεπερνούν τα 100 δισεκατομμύρια και μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού κατά τη διάρκεια μιας ανέφελης νύχτας. «Τα βράδια μπορούμε να παρατηρούμε εύκολα αναγνωρίσιμους και λαμπερούς αστερισμούς, όπως η Μεγάλη και η…
Δείτε περισσότερα -
Τι είδαν οι Ελληνες «Eclipseros» στο Τέξας
Από τον Ιούλιο του 2023, μια ομάδα 12 ατόμων από Έλληνες επαγγελματίες και ερασιτέχνες αστρονόμους, σε συνεργασία με Αμερικανούς ηλιακούς αστρονόμους, άρχισε την προετοιμασία του ταξιδιού στο νότιο Τέξας για να παρακολουθήσει και να καταγράψει την ολική έκλειψη Ηλίου του περασμένου Απριλίου. Σχεδόν κάθε Δευτέρα, τα μέλη της ομάδας, που ζουν σε τέσσερις διαφορετικές χώρες και ασχολούνται με διαφορετικά επαγγέλματα, αλλά αδημονούσαν για την παρατήρηση του μοναδικού φαινομένου, συναντιόνταν διαδικτυακά για να οργανώσουν όλες τις λεπτομέρειες της αποστολής, να συντονίσουν τη μετάβασή τους στην αμερικανική πολιτεία και να εντοπίσουν το πιο πρόσφορο σημείο για να στήσουν τον 120 κιλών εξοπλισμό τους. Και εντέλει, στις αρχές Απριλίου, πέντε ημέρες προ της ολικής έκλειψης που έλαβε χώρα στις 8 του μήνα, αναχώρησαν…
Δείτε περισσότερα -
Γεωμαγνητικές καταιγίδες: Ο Συντονιστής των αποστολών ηλιακού συστήματος της ESA μιλά στη «Ν» για το κοσμικό φαινόμενο που χτύπησε τη Γη
Του Θοδωρή Λαΐνα – αναδημοσίευση από Ναυτεμπορική Μια από τις πιο ισχυρές γεωμαγνητικές καταιγίδες των τελευταίων δεκαετιών χτύπησε πριν από λίγες μέρες τον πλανήτη μας προκαλώντας μια έντονη εκδήλωση του σέλαος στην ατμόσφαιρα αλλά και δυσλειτουργίες στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα ηλεκτρικά δίκτυα. Ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τι ακριβώς συνέβη είναι ο Δρ. Γιάννης Ζουγανέλης που από το 2014 είναι deputy project scientist στην ευρωπαϊκή αποστολή μελέτης του Ήλιου με το διαστημικό παρατηρητήριο Solar Orbiter που παρακολουθεί συνεχώς την ηλιακή δραστηριότητα. Ο Έλληνας επιστήμονας που πρόσφατα έγινε Συντονιστής των αποστολών του ηλιακού συστήματος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) μιλά στο Naftemporiki.gr για την πρόσφατη ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα και το φαινόμενο αυτό γενικότερα καθώς και…
Δείτε περισσότερα -
Ο Εγκέλαδος, το φεγγάρι του Κρόνου είναι ο επόμενος στόχος της ESA
Στους στόχους της ESA είναι να εξερευνήσει έναν ωκεάνιο κόσμο γύρω από τον Δία ή τον Κρόνο. Ποιο φεγγάρι όμως να επιλέξει και τι ακριβώς πρέπει να κάνει η αποστολή; Μια ομάδα εμπειρογνωμόνων μόλις παρέδωσε τα ευρήματά της. Η επόμενη αποστολή της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), μετά τις αποστολές Juice, LISA και NewAthena, θα επικεντρωθεί στα «φεγγάρια των γιγάντιων πλανητών του Ηλιακού Συστήματος» (“moons of the giant Solar System planets”)-όπως αποφασίστηκε το 2021- και θα είναι η πρώτη αποστολή «μεγάλης κλάσης» του Voyage 2050, του μακροπρόθεσμου σχεδίου της ESA για δραστηριότητες διαστημικής επιστήμης. Για να καταλήξει στη μορφή που θα μπορούσε να λάβει η αποστολή, η ESA επέλεξε μια επιτροπή κορυφαίων επιστημόνων για να αναλύσουν τα επιστημονικά πλεονεκτήματα της επίσκεψης…
Δείτε περισσότερα -
Αστροφυσικοί στην Κρήτη στήνουν αυτί για να ακούσουν τις φωτεινές… μαύρες τρύπες που «ανασαίνουν»
Ομάδα αστροφυσικών με επικεφαλής την καθηγήτρια Μαρία Χαρίση από το πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον ξεκινά στο ΙΤΕ την ανίχνευση, για πρώτη φορά, διπλών συστημάτων υπερμεγεθών μελανών οπών, οι οποίες εκπέμπουν βαρυτικά κύματα και έντονο φως. Διαβάζω στον Τύπο για μια «φονική» υπερμεγέθη μαύρη τρύπα με μάζα ίση περίπου με 17 δισεκατομμύρια ήλιους, που μόλις παρατηρήθηκε στο κέντρο ενός μακρινού γαλαξία, η οποία, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι ικανή να καταβροχθίζει έναν Ήλιο κάθε ημέρα (!), και ρωτάω την Ελληνίδα αστροφυσικό στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, Μαρία Χαρίση να μου πει που σταματάει η αλήθεια και που αρχίζει η υπερβολή. «Οι μαύρες τρύπες, όπως και οτιδήποτε εξωτικό έχουν μια γοητεία. Η συγκεκριμένη ήταν αρκετά ακραία, γενικά οι μαύρες τρύπες είναι ακραία αντικείμενα στη…
Δείτε περισσότερα -
Μιλήσαμε με τον Έλληνα κυνηγό εκλείψεων που λύνει τον «γρίφο» των Αντικυθήρων
Ο Αριστείδης Βούλγαρης είναι ερασιτέχνης αστρονόμος και κυνηγάει εκλείψεις ηλίου σε όλο τον κόσμο. Στον “ελεύθερό” του χρόνο, προσπαθεί να λύσει και το μυστήριο του μηχανισμού των Αντικυθήρων. Πολυσχιδής και δημιουργικός σε πολλαπλά επίπεδα, ο Αριστείδης Βούλγαρης είναι μουσικός και λάτρης του διαστήματος. Παράλληλα με τη μουσική, που είναι και επάγγελμά του, ασχολείται ερασιτεχνικά με την Αστρονομία, τη Γεωμετρική και Εφαρμοσμένη Οπτική. Μάλιστα, κατασκευάζει όργανα που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια ολικών ηλιακών εκλείψεων, ενώ έχει συνεργαστεί και με τη NASA για την οποία σχεδίασε και ολοκλήρωσε έναν εξειδικευμένο φασματογράφο. Με μια 14μελή ομάδα Ελλήνων από το Αστεροσκοπείο Αθηνών και αμερικανικών πανεπιστημίων θα παρακολουθήσει ως επικεφαλής μια μεγάλη σε διάρκεια έκλειψη ηλίου (4 λεπτά και 23 δευτερόλεπτα) που…
Δείτε περισσότερα -
Θεσσαλονίκη: Εξερευνώντας τη μαγεία του ουρανού μέσα από τη ματιά του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας
Την αγάπη τους για τον ουρανό και για την παρατήρηση της Σελήνης, των πλανητών και των νεφελωμάτων διαδίδουν από το 1997 μέχρι σήμερα στη Θεσσαλονίκη τα μέλη του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας, τα οποία δίνουν την ευκαιρία σε κάθε δυνάμει ερασιτέχνη αστρονόμο για μια «βουτιά» στα άστρα. Ρεπορτάζ: Ελίνα Τουκουσμπαλίδου Ο Όμιλος που συμπληρώνει αισίως τα 27 χρόνια συνεχούς παρουσίας και δράσεων αριθμεί περίπου 800 εγγεγραμμένα μέλη, 100 εκ των οποίων ενεργά. «Σκοπός του ομίλου ήταν ανέκαθεν η διάδοση της αστρονομίας. Έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα, σε μια εποχή που η αστρονομία έχει βγει από τα σχολεία. Μάλιστα, ο όμιλος ξεκίνησε σε μια εποχή όπου το ίντερνετ δεν ήταν ευρέως διαθέσιμο. Οπότε όποιος ήθελε παραπάνω πληροφορίες ερχόταν και γινόταν μέλος», αναφέρει στην Karfitsa η…
Δείτε περισσότερα -
Ο αστροφυσικός Θωμάς Γ. Μπίσμπας, από την Κατερίνη, τιμήθηκε στην Κίνα για την επιστημονική του συνεισφορά
Στις 12 Νοεμβρίου 2023, ο διακεκριμένος αστροφυσικός Δρ. Θωμάς Γ. Μπίσμπας από την Κατερίνη τιμήθηκε με το «Βραβείο Φιλίας Τσιάντζιανγκ» το οποίο έλαβε από την κυβέρνηση της πόλης Χανγκτζόου της Κίνας. Το βραβείο αυτό είναι η υψηλότερη τιμητική διάκριση που μπορεί να λάβει ένας διεθνής εμπειρογνώμονας από την εν λόγω κυβέρνηση, σε αναγνώριση της εξέχουσας συνεισφοράς του στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της πόλης της Χανγκτζόου, όπως και της διεύρυνσης της συνεργασίας σε θέματα οικονομίας, παιδείας, επιστήμης, τεχνολογίας και πολιτισμού. Το βραβείο απονέμεται σε δέκα διεθνείς εμπειρογνώμονες κάθε δύο χρόνια. Ο κ. Μπίσμπας εργάζεται από τον Νοέμβριο του 2022 ως κύριος ερευνητής και Καθηγητής Αστροφυσικής στο Ερευνητικό Κέντρο για Ευφυείς Υπολογιστικές Πλατφόρμες του Εργαστηρίου Τζέντζιανγκ (Zhejiang Laboratory) στην Χανγκτζόου της…
Δείτε περισσότερα -
Πώς θα είναι σχεδιασμένα τα «διαστημικά σπίτια»; Έλληνες επιστήμονες σε πείραμα διαστημικής αρχιτεκτονικής
Στο ξεκίνημα της επόμενης δεκαετίας, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS), μέσα από μια ευαίσθητη, προσεκτικά σχεδιασμένη διαδικασία θα μετατραπεί σε 450 τόνους διαστημικών απορριμάτων. Αυτό το διάστημα, μάλιστα, η NASA εξετάζει προτάσεις για το πώς θα οργανώσει τον «θάνατο» του συμβόλου αυτού της συνεργασίας της ανθρωπότητας. Τα πρώτα modules του ISS- ένα από τις ΗΠΑ και ένα από τη Ρωσία, τέθηκαν σε τροχιά το 1998, με δύο κοσμοναύτες και έναν αστροναύτη να γίνονται οι πρώτοι διαστημικοί κάτοικοι του ISS τον Νοέμβριο του 2000. Από τότε, ο Σταθμός είχε πάντα ανθρώπινη παρουσία. Ήδη, Κίνα (με τον Tiangong – «Ουράνιο Παλάτι») και Ρωσία είτε ολοκληρώνουν είτε κάνουν σχέδια για δικούς τους διαστημικούς σταθμούς. «Όπως και στη Γη, τα διαστημικά “σπίτια” πρέπει να…
Δείτε περισσότερα -
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία προστατεύει τα άγρια πτηνά και τους βιοτόπους τους εδώ και 40 χρόνια
ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟΣΤΡΟΦΗ του λόγου του ο Αριστοφάνης στην κωμωδία του «Όρνιθες» αναφέρει: «Ουκ έστιν ουδέν του πέτεσθαι γλυκύτερον» (μτφρ: Δεν υπάρχει τίποτε πιο ωραίο από το να πετάς). Να κάτι που για περισσότερα από 40 χρόνια στην Ελλάδα πιστεύει και στηρίζει μια ομάδα ανθρώπων, επιστημόνων, εργαζομένων και εθελοντών, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία με το ερευνητικό της έργο, τις αποτελεσματικές παρεμβάσεις της και τις στοχευμένες δράσεις συνετέλεσε τα μέγιστα στην προστασία του περιβάλλοντος με την ευρεία έννοια και παράλληλα παρείχε τη δυνατότητα και σε άλλες αντίστοιχες οργανώσεις να «ανοίξουν φτερά». Ποιοι, είναι όμως αυτοί οι τρομεροί τύποι; Η LiFO αναζήτησε τους ανθρώπους πίσω από το επιτυχημένο πολύχρονο εγχείρημα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, της περιβαλλοντικής μη κερδοσκοπικής…
Δείτε περισσότερα -
Ο νυχτερινός ουρανός της Κέρκυρας ενέπνευσε τη Φιόρη-Αναστασία να γίνει αστροφυσικός: «Υπάρχουν σπουδαίες γυναίκες αστρονόμοι»
Η αγάπη της για την Αστρονομία γεννήθηκε όταν, μικρό παιδί ακόμα, παρατηρούσε το νυχτερινό ουρανό της Κέρκυρας και, με την καθοδήγηση του πατέρα της, άρχισε να αναγνωρίζει τους αστερισμούς. Έγινε το αντικείμενο σπουδών της και σήμερα η Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού συνεργάζεται με το Αστεροσκοπείο Αθηνών ως Δρ Αστροφυσικής και σύμβουλος Επικοινωνίας της Επιστήμης και, ειδικότερα, με το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ), όπου είναι υπεύθυνη για δράσεις διάχυσης της επιστήμης. Αυτή την περίοδο, επιπλέον, έχει αναλάβει επιστημονική σύμβουλος της έκθεσης «Life in Space» (19/10/23-15/01/24), στο Ολυμπιακό Κέντρο Γουδή, μια μεγάλη διαδραστική εμπειρία για μικρούς και μεγάλους που υπόσχεται να μας κάνει να νιώσουμε την αυθεντική εμπειρία ενός ταξιδιού στο διάστημα. Λίγο πριν από τα εγκαίνια, μας ξεναγεί στη…
Δείτε περισσότερα -
Η συμβολή της Ελλάδας στην αττοφυσική
Ο δρ Ελευθέριος Γουλιελμάκης μας μιλά για το έργο του στην αττοφυσική, το νέο ερευνητικό πεδίο που βραβεύτηκε φέτος με το Νόμπελ Φυσικής. Το φετινό βραβείο Νόμπελ Φυσικής μοιράστηκαν οι Pierre Agostini (The Ohio State University, Columbus, HΠΑ), Ferenc Krausz (Max Planck Institute of Quantum Optics, Garching and Ludwig-Maximilians-Universität München, Γερμανία) και η Anne L’ Huillier (Lund University, Σουηδία). Τρεις πρωτοπόροι ερευνητές της αττοφυσικής, δηλαδή της μικροφυσικής του αττοδευτερόλεπτου (attosecond, ισούται με ένα δισεκατομμυριοστό του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου). Με αυτή την ευκαιρία, ζητήσαμε από τον δρα Ελευθέριο Γουλιελμάκη, πρωτοπόρο ερευνητή σε αυτόν τον τομέα έρευνας και στενό συνεργάτη του νομπελίστα Ferenc Krausz, να μας παρουσιάσει τη σημασία αυτών των ερευνών και τον ρόλο της Ελλάδας σε αυτές. ● Το φετινό…
Δείτε περισσότερα -
Ελληνική διαστημική τεχνολογία για τον αμερικανικό στρατό
Η Ελληνική Τεχνολογία Ρομποτικής (HTR) είναι μια ελληνική εταιρεία που ασχολείται με ρομποτικά οχήματα εξερεύνησης, τα οχήματα που είναι πιο γνωστά ως ρόβερ και είναι αυτά που εξερευνούν τα τελευταία 20 χρόνια τον Άρη και πρόσφατα αρχίσαμε να στέλνουμε και στη Σελήνη. Η HTR βασίζεται στους εξαιρετικά αποδοτικούς, εξ ολοκλήρου μεταλλικούς εύκαμπτους τροχούς της, ένα πατενταρισμένο σχέδιο που προέκυψε από μια πρόσφατη σύμβαση της HTR με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Οι τροχοί της HTR έχουν επίσης δοκιμαστεί από την αμερικανική εταιρεία Astrobotic και κρίθηκαν κατάλληλοι για τις αποστολές Cube Rover της Astrobotic στη Σελήνη. Όμως μέσα σε ένα κλίμα πολλαπλών συρράξεων στον πλανήτη και με μία νέα εστία ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή ενώ στα βόρεια ο πόλεμος στην Ουκρανία…
Δείτε περισσότερα -
Κοσμική μουσική: Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τους «ήχους του Σύμπαντος»
Ήχοι του Διαστήματος: Μια συζήτηση με την αστροφυσικό και υπεύθυνη στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού Τα μυστήρια και τα φαινόμενα του ουρανού πάντα μαγνητίζουν το ενδιαφέρον, πόσο μάλλον όταν οι επιστήμονες καταφέρνουν με ποικίλους τρόπους να φέρουν πιο κοντά στον δικό μας κόσμο, λίγη από την μακρινή αυτή αστρόσκονη. Ποιοι είναι όμως οι «ήχοι του διαστήματος» και υπό ποιές προϋποθέσεις θα μπορούσαμε δυνητικά να τους ακούσουμε; Για αυτού του είδους την «κοσμική μουσική» μιλά στην Athens Voice η Αστροφυσικός Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού. Η Φιόρη- Αναστασία Μεταλληνού είναι Αστροφυσικός και υπεύθυνη στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στη Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Παράλληλα έχει λάβει πτυχίο μονωδίας. Οργανώνει…
Δείτε περισσότερα