Το Cassini Ξεκινάει το Επικό Τελευταίο Έτος στον Κρόνο
Αφού μελέτησε τον Κρόνο, τους δακτυλίους του και τους δορυφόρους του για 12 και πλέον χρόνια, το διαστημόπλοιο Cassini της NASA διανύει ήδη το τελευταίο έτος του επικού ταξιδιού του. Το τέρμα της ιστορικής αυτής επιστημονικής οδύσσειας είναι προγραμματισμένο για τον Σεπτέμβριο του 2017, αλλά προηγουμένως το διαστημόπλοιο θα εκτελέσει μια παράτολμη τελευταία αποστολή.
Με αφετηρία την 30η Νοεμβρίου, η τροχιά του Cassini θα το οδηγήσει ξυστά από το εξωτερικό πέρας των κύριων δακτυλίων. Το διαστημόπλοιο θα εκτελέσει 20 τέτοιες τροχιές, που ονομάζονται τροχιές δακτυλίου F (F-ring orbits). Στη διάρκεια αυτών των εβδομαδιαίων περιφορών, το Cassini θα φτάσει σε απόσταση 7800 km από την κεντρική περίμετρο του στενού δακτυλίου F, ο οποίος έχει ιδιαίτερα σύνθετη δομή.
«Στη διάρκεια των τροχιών δακτυλίου F, περιμένουμε να δούμε τους δακτυλίους, καθώς και τους μικρούς δορυφόρους και άλλες περιεχόμενες δομές, όπως δεν τους έχουμε ξαναδεί», δήλωσε η Linda Spilker, επιστήμονας στο Jet Propulsion Laboratory της NASA (Pasadena, California), που εργάζεται στο πρόγραμμα Cassini. «Η τελευταία φορά που πλησιάσαμε τους δακτυλίους τόσο πολύ ήταν κατά την άφιξη του διαστημοπλοίου στον Κρόνο, το 2004, και τότε είδαμε μόνο την αφώτιστη πλευρά τους. Τώρα θα έχουμε δεκάδες ευκαιρίες για να εξετάσουμε τη δομή τους και από τις δύο πλευρές και σε εξαιρετική υψηλή ανάλυση.»
(κάντε κλικ στην εικόνα, για μεγέθυνση)
Η Τελευταία Πράξη: Ένα Γκραν Φινάλε
Η τελευταία φάση του Cassini – αποκαλούμενη Γκραν Φινάλε – θα ξεκινήσει ουσιαστικά τον Απρίλιο του 2017. Ένα κοντινό πέρασμα από τον γίγαντα δορυφόρο του Κρόνου Τιτάνα θα αναδιαμορφώσει την τροχιά του διαστημοπλοίου, έτσι ώστε το τελευταίο να περάσει μέσα από το κενό ανάμεσα στον Κρόνο και τους δακτυλίους – μια περιοχή ανεξερεύνητη, με εύρος 2400 km. Το διαστημόπλοιο αναμένεται να κάνει 22 βουτιές σε αυτό το κενό, η πρώτη από τις οποίες έχει προγραμματιστεί για τις 27 Απριλίου.
Στη διάρκεια του Γκραν Φινάλε, το Cassini θα παρατηρήσει τον Κρόνο από την πιο κοντινή απόσταση παρά ποτέ, θα χαρτογραφήσει το μαγνητικό και το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη με εξαιρετική ακρίβεια και θα μας στείλει κοντινά πλάνα της ατμόσφαιράς του. Οι επιστήμονες ελπίζουν, επίσης, να αποκομίσουν νέα δεδομένα για την ανώτερη δομή του Κρόνου, την ακριβή διάρκεια της ημέρας του και τη συνολική μάζα των δακτυλίων του – και ίσως έτσι προσδιοριστεί και η ηλικία τους. Εξάλλου, το διαστημόπλοιο θα αναλύσει σωματίδια σκόνης στους κύριους δακτυλίους και θα πάρει δείγματα από τα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Κρόνου – μετρήσεις που θα γίνουν για πρώτη φορά σε αυτήν την αποστολή.
«Είναι σαν να ξεκινάμε μια νέα αποστολή», δήλωσε ο Spilker. «Η επιστημονική αξία του δακτυλίου F και των τροχιών του Γκραν Φινάλε είναι τόσο μεγάλη, που θα μπορούσε να είχε σχεδιαστεί μια ολόκληρη αποστολή μόνο για αυτόν τον σκοπό.»
Βουτιά στον Κρόνο, Κυριολεκτικά
Από την αρχή του 2016, οι μηχανικοί της αποστολής εκτελούν διορθώσεις της τροχιάς του Cassini γύρω από τον Κρόνο, ώστε να προετοιμάσουν το διαστημόπλοιο για την τελική φάση της αποστολής. Έστειλαν το διαστημόπλοιο για μια σειρά κοντινών περασμάτων από τον Τιτάνα, τα οποία σταδιακά αυξάνουν την κλίση της τροχιάς του Cassini σε σχέση με τον ισημερινό του Κρόνου και το επίπεδο των δακτυλίων. Έτσι, τώρα δεν μένει παρά ένα τελευταίο πέρασμα από τον Τιτάνα, τον ερχόμενο Απρίλιο, και το διαστημόπλοιο θα μπει στη φάση του Γκραν Φινάλε.
«Καθ’ όλη τη διάρκεια της αποστολής χρησιμοποιήσαμε τη βαρύτητα του Τιτάνα, για να κατευθύνουμε το Cassini σε διάφορα σημεία ενδιαφέροντος του συστήματος του Κρόνου», είπε ο Earl Maize, διευθυντής του προγράμματος Cassini στο JPL. «Τώρα ο Τιτάνας θα μας βοηθήσει πάλι, δίνοντας στο Cassini τη δυνατότητα να εισέρθει σε αυτές τις εντελώς ανεξερεύνητες περιοχές τόσο κοντά στον πλανήτη».
Το Γκραν Φινάλε θα ολοκληρωθεί θεαματικά στις 15 Σεπτεμβρίου 2017, με την καταβύθιση του Cassini στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, από όπου θα μας στείλει δεδομένα σχετικά με τη χημική σύσταση του πλανήτη, μέχρι να χαθεί το σήμα του. Η τριβή με την ατμόσφαιρα θα προκαλέσει ανάφλεξη του διαστημοπλοίου, ακριβώς όπως γίνεται με τα μετέωρα στην ατμόσφαιρα της Γης.
Για να γιορτάσει την έναρξη του τελευταίου έτους της αποστολής και της επικείμενης περιπέτειας, η ομάδα του Cassini δημοσίευσε ένα νέο βίντεο (παρακάτω) στο οποίο αποτυπώνεται η περιστροφή του πλανήτη, καθώς και μια έγχρωμη σύνθετη φωτογραφία. Τόσο το βίντεο όσο και η φωτογραφία έχουν ληφθεί από μια οπτική γωνία πάνω από το βόρειο ημισφαίριο του Κρόνου. Το βίντεο καλύπτει μέσα σε δύο περίπου λεπτά 44 ώρες περιστροφής του Κρόνου, ή κάτι παραπάνω από τέσσερις πλήρεις στροφές.
Πηγή: NASA
