Χρήση μικροσκοπίου – Οι 8 βασικοί κανόνες

09/12/2022

359 3 λεπτά για να διαβάσετε

Για να εξοικειωθείτε με ένα μικροσκόπιο, πρέπει να ακολουθήσετε ορισμένους απλούς κανόνες, και μετά θα είναι εύκολο και ενδιαφέρον να το χρησιμοποιείτε. Όταν θα έχετε μάθει αυτούς τους κανόνες, θα είστε σε καλό δρόμο για να αποκτήσετε μερικές απλές και χρήσιμες δεξιότητες.

1ος Κανόνας: Καθίστε

Είναι σημαντικό να κάθεστε σε ένα τραπέζι όταν εργάζεστε. Το τραπέζι θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο, για να χωράει όλα όσα χρειάζεστε. Η στάση σας θα πρέπει να είναι άνετη. Καμιά φορά η παρατήρηση ενός αντικειμένου με το μικροσκόπιο διαρκεί πολλή ώρα. Για να μην καταπονηθούν και μουδιάσουν ο αυχένας σας, το κεφάλι σας, το σώμα σας και τα χέρια σας, καθίστε με ίσια πλάτη και φέρτε το μικροσκόπιο κοντά σας.

2ος Κανόνας: Μην αλληθωρίζετε

Αν το μικροσκόπιο έχει μόνο ένα προσοφθάλμιο, μάθετε να κοιτάζετε μέσα σε αυτό χωρίς να κλείνετε το άλλο μάτι. Κάθε τόσο αλλάζετε μάτι και κοιτάτε με το άλλο. Αυτή η εναλλαγή θα προστατεύσει την όρασή σας.

3ος Κανόνας: Φροντίστε να υπάρχει επαρκής φωτισμός

Αν το μικροσκόπιό σας δεν διαθέτει λάμπα, πρέπει να ρυθμίσετε καταλλήλως τη δέσμη φωτός με το ενσωματωμένο κάτοπτρο. Όταν το φως δεν είναι αρκετό, η ποιότητα του ειδώλου υποβαθμίζεται. Για να ρυθμίσετε τον φωτισμό, κοιτάξτε μέσα από το προσοφθάλμιο και προσαρμόστε το κάτοπτρο, ώστε η δέσμη φωτός να γίνει όσο το δυνατόν πιο ισχυρή. Για να μη χαθεί η ρύθμιση, προσπαθήστε να μη μετακινήσετε το μικροσκόπιο.

4ος κανόνας: Τοποθετήστε το δείγμα σωστά

Για να εξετάσετε ένα δείγμα, πρέπει να το τοποθετήσετε ακριβώς πάνω από την οπή της τράπεζας. Έτσι θα βρίσκεται κάτω από τον αντικειμενικό φακό. Καλύτερα να ξεκινήσετε με έναν αντικειμενικό χαμηλής μεγέθυνσης — είναι πιο εύκολο να εστιάσετε στο αντικείμενο. Μετακινήστε αργά το δείγμα πάνω στην τράπεζα με τη βοήθεια των ροδελών των 1–5 mm και κοιτάξτε στο προσοφθάλμιο. Εστιάστε το είδωλο, στρέφοντας απαλά τους τροχούς εστίασης. Ενώ το κάνετε αυτό, καλύτερα να κοιτάζετε όχι μέσα στο προσοφθάλμιο, αλλά τον αντικειμενικό φακό από το πλάι, ώστε να προσέχετε να μην αγγίξει το δείγμα και προκαλέσει ζημιά.

5ος κανόνας: Προχωρήστε σε ανώτερη μεγέθυνση

Για να αλλάξετε σε έναν πιο ισχυρό αντικειμενικό φακό, πρέπει πρώτα να εστιάσετε με έναν αντικειμενικό μικρότερης μεγέθυνσης και να βεβαιωθείτε ότι το αντικείμενο βρίσκεται στο κέντρο του οπτικού σας πεδίου. Τότε στρέψτε τον στροφέα, για να αλλάξετε αντικειμενικό φακό. Μόλις ο νέος αντικειμενικός έρθει στη θέση του, θα ακούσετε ένα κλικ. Πρέπει να προσέχετε, όταν δουλεύετε με μεγάλη μεγέθυνση. Να στρέφετε αργά τις ροδέλες της εστίασης. Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να σπάσετε την καλυπτρίδα του δείγματος και να θολώσετε ή ακόμα και να σπάσετε τον αντικειμενικό φακό.

6ος Κανόνας: Λάβετε υπόψη τους νόμους της οπτικής

Είναι βολικό να μελετάτε αντικείμενα μέσα σε μια σταγόνα νερό. Τοποθετήστε ένα αντικείμενο πάνω σε ένα γυαλάκι και χρησιμοποιήστε ένα σταγονόμετρο, για να ρίξετε λίγο νερό πάνω του. Σκεπάστε το με μια καλυπτρίδα. Πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί, όταν τοποθετείτε την καλυπτρίδα. Μην την ρίξετε απότομα, γιατί έτσι θα σχηματιστούν φυσαλίδες αέρα, που θα κρύψουν το προς παρατήρηση αντικείμενο. Ο καλύτερος τρόπος είναι να ακουμπήσετε την καλυπτρίδα στη μια της άκρη πάνω στο γυαλάκι και σιγά-σιγά να την κατεβάσετε. Αν η ουσία που θέλετε να παρατηρήσετε διαλύεται στο νερό, τότε μη ρίχνετε νερό.

7ος Κανόνας: Φροντίστε τους φακούς

Πρέπει να χρησιμοποιείτε πολύ απαλό ύφασμα ή χαρτί, όταν περιποιείστε το κάτοπτρο, τους αντικειμενικούς φακούς και το προσοφθάλμιο, ειδάλλως μικροί κόκκοι σκόνης μπορεί να αφήσουν γρατσουνιές στις οπτικές επιφάνειες. Πριν απομακρύνετε ένα δείγμα από την τράπεζα, γυρίστε σε χαμηλότερη μεγέθυνση και κατεβάστε την τράπεζα. Αυτό θα βοηθήσει στην αποτροπή ζημιάς στον αντικειμενικό φακό.

8ος Κανόνας: Παρασκευάστε λεπτές τομές

Για να μπορείτε να δείτε φυτικούς ιστούς και άλλα πυκνά αντικείμενα με ένα φωτονικό μικροσκόπιο, πρέπει να παρασκευάσετε μια λεπτή και διαφανή τομή (φέτα). Θα χρειαστείτε μια λαβίδα και ένα κοφτερό λεπίδι ή νυστέρι. Προσέχετε να μην κοπείτε!

Όταν θέλετε να κάνετε τομές, βολεύει πολύ να χρησιμοποιείτε ένα ειδικό όργανο – τον μικροτόμο. Για να παρασκευάσετε μια τομή με αυτόν, τοποθετήστε ένα κομμάτι του δείγματός σας στη βάση του μικροτόμου και τον μικροτόμο πάνω σε ένα γυαλάκι. Τραβήξτε τη βάση κάθετα στις λεπίδες του μικροτόμου και η τομή σας είναι έτοιμη. Τώρα, χρησιμοποιώντας μια βελόνα, απλώστε την τομή πάνω στο γυαλάκι μέσα σε μια σταγόνα νερό και τοποθετήστε προσεχτικά μια καλυπτρίδα πάνω του.

Απόσπασμα από το βιβλίο «ΑΘΕΑΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» – ταξίδια με μικροσκόπιο.