ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Η ανθρωπότητα επιστρέφει στον Ερμή με την αποστολή BepiColombo

Ο πλανήτης Ερμής είναι ο λιγότερο εξερευνημένος εσωτερικός πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος. Οι μοναδικές προηγούμενες αποστολές που είχαν σκοπό την μελέτη των χαρακτηριστικών του ήταν το Mariner 10 (1973-1975) και το Messenger (2004-2015).

Σε συνέχεια των προηγούμενων αποστολών, τον Οκτώβριο του 2018 εκτοξεύθηκε η κοινή αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA), με προορισμό τον πλανήτη Ερμή. Το σκάφος ονομάστηκε BepiColombo προς τιμήν του Ιταλού μαθηματικού και μηχανικού Giuseppe “Bepi” Colombo (1920-1984), ο οποίος ήταν ένας από τους πρωτοπόρους που εργάστηκαν σε θέματα γύρω από την μελέτη του Ερμή. Επίσης, ο Colombo με τους υπολογισμούς του προσδιόρισε τον τρόπο με τον οποίο ένα σκάφος μπορεί να τεθεί σε τροχιά μέσω της διαδικασίας της βαρυτικής υποβοήθησης.

Το σκάφος BepiColombo στη διάρκεια της αποστολής του θα πραγματοποιήσει συνολικά 9 κοντινές διελεύσεις: μια στη Γη (πραγματοποιήθηκε, Απρίλιος 2020), δύο στην Αφροδίτη (πραγματοποιήθηκαν, Οκτώβριος 2020 & Αύγουστος 2021) και έξι στον Ερμή ώσπου θα τεθεί σε τροχιά γύρω του στα τέλη του 2025. Η λειτουργία των οργάνων που διαθέτει θα ξεκινήσει το 2026.

Μετά από ταξίδι διάρκειας 3 ετών, μόλις πριν μερικές μέρες (02/10/21) το διαστημικό σκάφος πραγματοποίησε την πρώτη κοντινή του διέλευση από τη γειτονιά του Ερμή, φτάνοντας σε απόστασή από αυτόν ίση με 200 χιλιόμετρα και έστειλε πίσω στην Γη τις πρώτες φωτογραφίες που τράβηξε.

Η πρώτη φωτογραφία που τράβηξε το διαστημικό σκάφος BepiColombo. Φαίνεται τμήμα του βόρειου ημισφαιρίου του Ερμή. Σημειώνονται οι κρατήρες: Calvino (διαμέτρου 67 km), Lermontov (152 km) και Rudaki (120 km) καθώς και η ομώνυμη πεδιάδα. – © ESA/BepiColombo/MTM, CC BY-SA 3.0 IGO

Μόλις το σκάφος τεθεί σε τροχιά, θα διαχωριστεί σε δύο τμήματα, από τα οποία το καθένα θα εκτελέσει διαφορετικές μετρήσεις, ακολουθώντας διαφορετική τροχιά. Το πρώτο τμήμα είναι το ευρωπαϊκό Mercury Planetary Orbiter (MPO) και αναμένεται να μελετήσει τα χαρακτηριστικά του εδάφους και υπεδάφους του Ερμή. Το δεύτερο τμήμα είναι το ιαπωνικό Mercury Magnetospheric Orbiter (MMO) του οποίου οι έρευνες θα επικεντρωθούν στο ασθενές μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και την αλληλεπίδρασή του με τον ηλιακό άνεμο.

Παρ’ όλο που με μια πρώτη ματιά ο Ερμής φαίνεται να μοιάζει με τη Σελήνη, στην πραγματικότητα αυτό δεν ισχύει. Σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, ο Ερμής στο παρελθόν ήταν μεγαλύτερων διαστάσεων και εξαιτίας μιας σύγκρουσης με κάποιο άλλο αντικείμενο, ένα τμήμα του αποσπάστηκε. Στη σημερινή του μορφή, ο Ερμής είναι ο μικρότερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος -μόλις λίγο μεγαλύτερος από τη Σελήνη- και διαθέτει μεγάλο πυρήνα σιδήρου που καλύπτει το 75% της διαμέτρου του. Έχει ασθενές μαγνητικό πεδίο, όχι όμως ατμόσφαιρα, πράγμα που εξηγεί και την ύπαρξη πολυάριθμων κρατήρων στην σκοτεινή επιφάνειά του, αφού βραχώδη αντικείμενα του διαστήματος μπορούν ανεμπόδιστα να προσκρούουν στο έδαφός του.

Με την λειτουργία των οργάνων της αποστολής BepiColombo θα συλλεχθούν δεδομένα που θα δώσουν πληροφορίες σχετικά με την προέλευση και την εξέλιξη του Ερμή. Θα χαρτογραφηθεί η επιφάνειά του και θα μελετηθεί η σύσταση και το μαγνητικό του πεδίο.

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί