Η μέτρηση του χρόνου στην Αστρονομία – Ηλιακά ωρολόγια κ.ά.

Βασικό αντικείμενο της αστρονομίας υπήρξε ανέκαθεν ο χρόνος. Ήδη από την προϊστορική εποχή οι άνθρωποι αξιοποίησαν την αυστηρή περιοδικότητα του ημερονυκτίου (εικοσιτετράωρο) ή των φάσεων της Σελήνης (μήνας) ή της φαινόμενης ημερήσιας μετατόπισης του Ηλίου στον ορίζοντα και στον ουρανό λόγω της περιφοράς της Γης γύρω απ’ αυτόν (έτος) ή της πρώτης επιτολής (ανατολής) του έτους λαμπρών αστέρων όπως ο Σείριος, για τον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων και των εργασιών τους, όπως το εποχιακό κυνήγι και η καλλιέργεια των αγρών.

Αργότερα, ο αρχαίος άνθρωπος άρχισε να δημιουργεί όργανα για τον προσδιορισμό των ωρών κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου, με πιο γνωστά τα Ηλιακά ωρολόγια, τα οποία συναντούμε σε διάφορες μορφές σε πλατείες και σε κτήρια των πόλεων, τους Αστρολάβους και αργότερα τους Εξάντες, τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων, και βεβαίως τα Μεσημβρινά τηλεσκόπια με τη χρήση των οποίων τα Αστεροσκοπεία σ’ όλον τον κόσμο ανακοινώνανε καθημερινώς το χρόνο μέχρι και τα μέσα περίπου του εικοστού αιώνα.

Στην εκπομπή των ΦΥΣΙΚΩΝ της 8ης Νοεμβρίου 2022, στις 10 μ.μ., ο Φυσικός Σπύρος Α. Κάνουρας θα συζητήσει για τα παραπάνω και πολλά ακόμα, με την Αστροφυσικό και Υπεύθυνη στο Κέντρο Διάδοσης της Αστρονομίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου στο Θησείο, Αναστασία Μεταλληνού, το Φυσικό καθηγητή ΜΕ και Πρόεδρο του Αστρονομικού Συλλόγου Δράμας “Πήγασος”, Μιχάλη Δογραμματζίδη, και τον Γλύπτη και γνωστό κατασκευαστή Ηλιακών ρολογιών, Ανδρέα Γαλανάκη.