Μια Ψυχή στο Διάστημα
Εκτός από τους πλανήτες, στο Ηλιακό Σύστημα ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια άλλη κατηγορία σωμάτων, οι αστεροειδείς ή αλλιώς ελάσσονες πλανήτες. Πρόκειται για στερεά ουράνια αντικείμενα με διαστάσεις από δεκάδες μέτρα μέχρι εκατοντάδες χιλιόμετρα. Για τον σχηματισμό τους, πιστεύουμε ότι πρόκειται για απομεινάρια των πλανητοειδών στα αρχικά στάδια σχηματισμού του Ηλιακού Συστήματος, τα οποία δεν συνενώθηκαν προς σχηματισμό πλανήτη. Οι αστεροειδείς εντοπίζονται σε δύο περιοχές. Η πρώτη είναι μια δακτυλιοειδής ζώνη μεταξύ της τροχιάς του Άρη και του Δία και ονομάζεται κύρια ζώνη των αστεροειδών. Η δεύτερη περιοχή ονομάζεται ζώνη του Kuiper και εντοπίζεται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Εκεί βρίσκεται και ο Πλούτωνας. Μέχρι σήμερα, γνωρίζουμε την ύπαρξη 1.043.047 τέτοιων αντικειμένων [Πηγή: https://minorplanetcenter.net/]. Σε ένα από αυτά τα αντικείμενα πρόκειται να ταξιδέψει η αποστολή Ψυχή (Psyche). Η αποστολή αυτή της NASA με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, θα εξερευνήσει για πρώτη φορά ένα σώμα μεταλλικό και όχι βραχώδες ή παγωμένο. Βαθιά στο εσωτερικό των γήινων πλανητών, όπως η Γη, καλά κρυμμένοι κάτω από διάφορα στρώματα (φλοιός, μανδύας) -και συνεπώς απρόσιτοι- βρίσκονται μεταλλικοί πυρήνες. Ο αστεροειδής Ψυχή (Psyche) αποτελεί κατάλληλο στόχο για την μελέτη αυτών των μεταλλικών δομών των πλανητών και προσφέρει μια ευκαιρία για την εξερεύνησή τους.
Ο αστεροειδής Ψυχή
Η Ψυχή είναι ο 16ος αστεροειδής που ανακαλύφθηκε ποτέ. Ο εντοπισμός του έγινε από τον Ιταλό αστρονόμο Annibale de Gasparis το 1852. Η ονομασία του προέρχεται από την προσωποποίηση της ψυχής, στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Πρόκειται για αστεροειδή πλούσιο σε μέταλλα όπως σίδηρος και νικέλιο. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανότατα η Ψυχή αποτελεί τμήμα του πυρήνα ενός πρωτοπλανήτη (νεαρός πλανήτης στα αρχικά στάδια του σχηματισμού του), ο οποίος κατά τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος υπέστη συγκρούσεις που οδήγησαν σε απογύμνωση του μεταλλικού πυρήνα από τον μανδύα του. Η Ψυχή βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, σε απόσταση από αυτόν ίση με 3 αστρονομικές μονάδες (ΑΜ). Ας σημειωθεί εδώ ότι 1 ΑΜ ισούται με την μέση τιμή της απόστασης Ήλιου-Γης, δηλαδή περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Η Ψυχή είναι μέλος δηλαδή, της κύριας ζώνης των αστεροειδών. Σε διαστάσεις, εάν θεωρήσουμε ότι το σχήμα της είναι σφαιρικό, η διάμετρός της είναι 226 km.
Καλλιτεχνική απεικόνιση του αστεροειδούς Ψυχή. Credits: NASA/JPL–Caltech/ASU
Το διαστημικό σκάφος
Το διαστημικό σκάφος της αποστολής Ψυχή θα διαθέτει τα εξής τέσσερα όργανα: ένα μαγνητόμετρο που θα μελετήσει το μαγνητικό πεδίο του αστεροειδούς (αν υπάρχει), ένα σύστημα απεικόνισης για την λήψη φωτογραφιών, καθώς και ένα όργανο που θα δοκιμάσει και θα ελέγξει την επικοινωνία υψηλής ταχύτητας με λέιζερ. Επίσης, θα διαθέτει ένα φασματόμετρο για την ανάλυση των ακτινοβολιών που ανακλά η επιφάνεια του αστεροειδούς το οποίο θα δώσει πληροφορίες για την ακριβή σύστασή του.
Σκοπός της αποστολής
Η μελέτη της Ψυχής θα δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την διαδικασία σχηματισμού του πυρήνα της Γης και των άλλων πλανητών. Θα δώσει δηλαδή την δυνατότητα στους επιστήμονες να «κοιτάξουν» στον κατά τ’ άλλα απρόσιτο πυρήνα του πλανήτη μας. Σκοπός επίσης της αποστολής είναι η εξερεύνηση -για πρώτη φορά- ενός μεταλλικού σώματος, και όχι παγωμένου ή βραχώδους. Θα δοθούν απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Πώς σχηματίστηκε τελικά ο αστεροειδής Ψυχή; Είναι πράγματι κατάλοιπο του πυρήνα ενός νεαρού πλανήτη; Ποια είναι η ηλικία του; Ποια είναι η σύσταση και η τοπογραφία – τα χαρακτηριστικά της επιφάνειάς του;
Καλλιτεχνική απεικόνιση του διαστημικού σκάφους Ψυχή. Credits: NASA/JPL–Caltech/ASU
Χρονοδιάγραμμα της αποστολής
Η διαστημική συσκευή Ψυχή πρόκειται να εκτοξευθεί τον Αύγουστο του 2022, από το ακρωτήριο Canaveral της Φλόριντα. Τον Μάιο του 2023 θα περάσει από τη γειτονιά του Άρη, εκμεταλλευόμενη τη βαρυτική δύναμη που ασκεί ο κόκκινος πλανήτης και κερδίζοντας ώθηση. Το διαστημικό σκάφος θα φτάσει στον αστεροειδή Ψυχή το 2026. Θα τεθεί σε τροχιά γύρω από αυτόν και θα παραμείνει εκεί για 21 μήνες, διεξάγοντας τις προγραμματισμένες μελέτες και πλησιάζοντας όλο και πιο κοντά στον αστεροειδή.
