ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ορνιθολογική: 6+1 Νυχτόβιοι (αποκλειστικά ή σχεδόν) φτερωτοί τύποι

1. Τυτώ

Με λευκό πτέρωμα και κατάμαυρα μάτια, η Τυτώ είναι ένα από τα πιο όμορφα, κομψά και αινιγματικά είδη πουλιών.
Το αθόρυβο, κυματιστό πέταγμά της το σούρουπο που θυμίζει φάντασμα και η χαρακτηριστική, άγρια και ανακατεμένη με διάφορα σφυρίγματα φωνή της, την έχουν «δέσει» με πολλούς θρύλους και μύθους.
Εξαπλωμένη σε όλη την ηπειρωτική χώρα αλλά και σε πολλά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, η Τυτώ (γνωστή και ως χαροπούλι ή κλαψοπούλι) προτιμάει αγροτικές περιοχές με διάσπαρτα κτίρια για να φωλιάσει.
Καθαρά νυκτόβια, τρέφεται με τρωκτικά σε πολύ μεγάλο ποσοστό, αποτελώντας πολύτιμο σύμμαχο των αγροτών.
Barn Owl (Tyto alba) – Photo: Debashis Mukherjee

2. Αιγωλιός

Καθαρά νυχτόβιος, ο Αιγωλιός (ή Χαροπούλι για πολλούς χωρικούς) βρίσκεται αποκλειστικά σε δάση μεσαίου και μεγάλου υψομέτρου.
Η οπτική παρατήρησή του είναι εξαιρετικά δύσκολη και οι περισσότεροι αρκούνται στο να ακούσουν την ιδιαίτερη φωνή του που, για πολλούς, αποτελούσε στο παρελθόν προαναγγελία θανάτου!
Η παρουσία του έχει επιβεβαιωθεί σε διάσπαρτες περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας, (π.χ. Ροδόπη, Όλυμπος, Οίτη, Παρνασσός) αν και είναι πολύ πιθανόν να απαντάται και σε αρκετές άλλες ορεινές περιοχές.
Tengmalm’s Owl (Aegolius funereus) – Photo: Χρήστος Βλάχος

3. Γκιώνης 

Από τις μικρότερες κουκουβάγιες της Ελλάδας, ο Γκιώνης είναι η μόνη που μεταναστεύει σε τακτική βάση. Αρκετά πουλιά στη Νότια Ελλάδα παραμένουν και τον χειμώνα, οι βόρειοι πληθυσμοί όμως μεταναστεύουν κάθε φθινόπωρο.
Η χαρακτηριστική φωνή του είναι κοινό άκουσμα στα χωριά και τις πόλεις, ακόμα και στο κέντρο μεγάλων πόλεων όπως η Αθήνα!
Λόγω του μικρού μεγέθους του, τρέφεται σε πολύ μεγάλο βαθμό με έντομα.
Φωλιάζει κυρίως σε δέντρα, γι’ αυτό και τον βρίσκουμε σε οποιοδήποτε βιότοπο διαθέτει έστω και αραιές συστάδες δέντρων (δάση, υγρότοπους, αγροτικές εκτάσεις) ακόμα και σε πάρκα πόλεων.
Eurasian Scops Owl (Otus scops) – Photo: Χρήστος Μπαρμπούτης

4. Χουχουριστής

Σχεδόν αποκλειστικά νυκτόβιος, ο Χουχουριστής ή Χουχουλιόγιωργας (όπως τον αποκαλούν σε πολλά χωριά) διατηρεί χαμηλό προφίλ.
Είναι αρκετά εξαπλωμένος στην ηπειρωτική χώρα και ορισμένα μεγάλα νησιά, η παρουσία του όμως δύσκολα αποκαλύπτεται παρά μόνο την άνοιξη που το χαρακτηριστικό του κάλεσμα σπάει τη μονοτονία της νύχτας.
Νιώθει το ίδιο άνετα τόσο σε πυκνά δάση όσο και σε ανοιχτές εκτάσεις αρκεί να υπάρχει κατάλληλη θέση φωλιάσματος, δηλαδή κουφάλες δέντρων ή τρύπες σε βράχους.
Μπορεί να παρατηρηθεί ακόμα και μέσα σε μεγάλες πόλεις (το ζευγάρι του Εθνικού Κήπου στην Αθήνα είναι χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση).
Τρέφεται με τρωκτικά, αλλά δεν λέει και όχι σε πουλιά αν αυτά είναι πολυάριθμα.

 

Tawny Owl (Strix aluco) – Photo: Μιχάλης Κωτσάκης

5. Σπουργιτόγλαυκα

Η μικρότερη κουκουβάγια, που όσο μπόι της λείπει τόσο θάρρος έχει! Δεν διστάζει να επιτεθεί σε πουλιά μεγαλύτερα από αυτή σε μέγεθος, όπως οι Τσίχλες, και μάλιστα με πολύ μεγάλη επιτυχία.
Είναι το πιο σπάνιο και δυσκολοθώρητο είδος κουκουβάγιας της χώρας μας: μέχρι σήμερα έχει καταγραφεί μόνο στα πυκνά δάση της Ροδόπης.
Τρέφεται με μικρά θηλαστικά και πουλιά και παρόλο που είναι αρκετά ημερόβιο είδος, η παρατήρησή της είναι δύσκολη υπόθεση λόγω του μικρού πληθυσμού της.

 

Eurasian Pygmy Owl (Glaucidium passerinum) – Photo: Αντώνης Τσακνάκης

6. Κουκουβάγια

Σύμβολο της σοφίας αλλά και της πόλης της Αθήνας, είναι ο πιο γνωστός εκπρόσωπος της κουκουβαγιο-οικογένειας στη χώρα μας και όχι τυχαία, καθώς είναι το είδος με τη μεγαλύτερη εξάπλωση, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική Ελλάδα.
Αν και… νυκτόβιος τύπος, η Κουκουβάγια κυκλοφορεί συχνά και στο φως της ημέρας, καθιστώντας την μακράν το πιο φωτογενές είδος.
Φωλιάζει σε ανοιχτές εκτάσεις κάθε είδους: καλλιέργειες, μακκία, φρύγανα, αλλά και σε πάρκα πόλεων. Τρέφεται με μικρά τρωκτικά και μεγάλα έντομα.
Στο παρελθόν παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των πληθυσμών της εξαιτίας της εκτεταμένης χρήσης αγροχημικών, στις μέρες μας όμως δείχνουν να έχουν σταθεροποιηθεί.

Little Owl (Athene noctua) – Photo: Χρήστος Βλάχος

7. Γιδοβύζι

Ξεχωριστό και με αποκλειστικά… νυκτόβιες συνήθειες, το Γιδοβύζι είναι καλοκαιρινός επισκέπτης της χώρας μας.
Τo τραγούδι του, που θυμίζει τριζόνι, είναι από τους πιο χαρακτηριστικούς ήχους τις καλοκαιρινές νύχτες σε πολλά μέρη της χώρας μας. Το βράδυ κάθεται πολύ συχνά σε δρόμους, ενώ το πρωί παίρνει έναν υπνάκο συνήθως πάνω σε δέντρα.
Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, το όνομά του το πήρε επειδή επισκέπτεται τα μαντριά για να πιεί γάλα από τα αιγοπρόβατα ενώ, στην πραγματικότητα, τρέφεται με μεγάλα έντομα που πιάνει εν πτήσει, συχνά πάνω και από στάνες!
European nightjar (Caprimulgus europaeus) – Photo: Αντώνης Στούμπας

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί