ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Πίνδος: Φωτογραφίζοντας τη μεγαλύτερη οροσειρά της Ελλάδας

Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου είναι το μεγαλύτερο χερσαίο  Εθνικό Πάρκο της χώρας μας, με έκταση σχεδόν 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Στα όριά του περιλαμβάνονται συνολικά 11 περιοχές Natura 2000.

Στην περιοχή βρίσκεται το δεύτερο ψηλότερο βουνό της χώρας μας, ο Σμόλικας (2.637m), η επιβλητική οροσειρά της Τύμφης, ο ορεινός όγκος του Λύγκου, της Βασιλίτσας, του Μιτσικελίου και άλλα χαμηλότερα βουνά. Εντός της προστατευόμενης περιοχής πηγάζουν οι ποταμοί Αώος, Βοϊδομάτης και Βενέτικος καθώς και οι παραπόταμοι του Αράχθου: Βάρδας και Ζαγορίτικος.

Εντυπωσιακό στοιχείο του Εθνικού Πάρκου -που απέχει από την πόλη των Ιωαννίνων περί τα 82 χλμ. και από την πόλη των Γρεβενών περί τα 88 χλμ.- αποτελούν τα φαράγγια και οι χαράδρες με κυριότερα το φαράγγι του Βίκου και τη χαράδρα του Αώου στην περιοχή των Ιωαννίνων, τα φαράγγια Πορτίτσας, Μικρολίβαδου και Τσούργιακα στην περιοχή των Γρεβενών.

Το πετρώματα της περιοχής σμιλεύτηκαν από το νερό για εκατομμύρια χρόνια, δημιουργώντας εντυπωσιακά τοπία, τόσο από άποψη αισθητικής όσο και από άποψη γεωλογικού ενδιαφέροντος. ©Ντίνος Μιχαήλ

Οικολογική αξία

Η ιδιαίτερη οικολογική αξία της περιοχής είναι αναγνωρισμένη σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Σε όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, φιλοξενούνται πολλά σπάνια, ενδημικά και απειλούμενα είδη συνθέτοντας μια εξαιρετική βιοποικιλότητα, η οποία καθορίζει και την ιδιαίτερη οικολογική αξία της περιοχής. Πιο συγκεκριμένα, απαντώνται περίπου 2.100 είδη φυτών, στα οποία περιλαμβάνονται εντυπωσιακά λουλούδια όπως τα πέντε είδη άγριου κρίνου: λείριο το πάλλευκο (Lillium candidum), λείριο το χαλκηδονικό (Lillium chalcedonicum), λείριο του Χελδράιχ (Lillium heldraichi), λείριο το αλβανικό (Lillium albanicum) και λείριο το μάρταγον (Lillium martagon).

Την άνοιξη του 2021 όλη η περιοχή των Γρεβενών και ένα μέρος του νομού Κοζάνης χαρακτηρίστηκε ως Γεωπάρκο Γρεβενών-Κοζάνης και εντάχθηκε στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO. Εντός των ορίων του βρίσκεται όλη η περιοχή των Γρεβενών της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, που περιλαμβάνει το όρος Όρλιακα, τον εθνικό δρυμό Πίνδου (Βάλια Κάλντα) και το όρος Βασιλίτσα. © Δημήτρης Μπουκουβάλας

Στην περιοχή απαντώνται επίσης:

– πάνω από 60 είδη θηλαστικών, κάποια εκ των οποίων σπάνια, όπως η καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο λύκος (Canis lupus), ο αγριόγατος (Felis sylvestris), η βίδρα (Lutra lutra), το αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra balcanica) και το ζαρκάδι (Capreolus capreolus)
– περισσότερα από 180 ειδών πουλιών, μεταξύ των οποίων ο Ασπροπάρης (Neophron percnopterus), ο Χρυσαετός (Aguila chrysaetos), ο Πετρίτης (Falco pereginus), ο Σταυραετός (Hieraetus pennatus), ο Φιδαετός (Circaetus gallicus) και το Χρυσογέρακο (Falco biarmicus), καθώς και
– περίπου 30 είδη ερπετών και 14 είδη αμφιβίων, μεταξύ των οποίων η κερκυραϊκή σαύρα (Algyroides nigropunctatus), η κρασπεδωτή χελώνα (Testudo marginata), η σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra) και ο αλπικός τρίτωνας (Triturus alpestris).

Τα οικοσυστήματα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου είναι αποτέλεσμα εκατομμυρίων χρόνων γεωλογικής ιστορίας και χωρίς την ορθή διαχείριση και προστασία θα μπορούσαν να αλλοιωθούν ανεπανόρθωτα σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα. ©Βασίλης Συκάς

Φωτογραφικό ενδιαφέρον

Οι ψηλές και απόκρημνες κορυφές δημιουργούν ένα έντονο και πολυσχιδές ανάγλυφο με ποικιλία οικοτόπων και ειδών. Οι εναλλαγές οικοσυστημάτων προσφέρουν στην περιοχή μοναδικές εικόνες όλες τις εποχές του χρόνου, οι χρωματικές εναλλαγές των δασικών ειδών του Όρλιακα για παράδειγμα θεωρούνται μοναδικές στη χώρα μας, γι’ αυτό και εύστοχα ο Όρλιακας ονομάσθηκε το «βουνό των χρωμάτων».

Για την γνωριμία με την περιοχή, προτείνονται μια σειρά από σύντομες ή και μεγαλύτερες διαδρομές.
Ενδεικτικά:
Διαδρομή 1: Κήποι – Κουκούλι – Γεφύρι Κόκκορη
Απόσταση: 10,6 χλμ.
Διάρκεια Διαδρομής: 2h και 20min

Η περιοχή δέχεται τις περισσότερες βροχοπτώσεις στην Ελλάδα, γεγονός που αποτυπώνεται στην εκτεταμένη φυτοκάλυψη. ©Γιάννης Λάριος

Διαδρομή 2: Αρίστη – Γεφύρι Κλειδωνίας
Απόσταση: 6,3 χλμ.
Διάρκεια Διαδρομής: 1h και 20min

Διαδρομή 3: Μεγάλο Πάπιγκο – Άνω Κλειδωνιά
Απόσταση: 19 χλμ.
Διάρκεια Διαδρομής: 4h

Διαδρομή 4: Τύμφη – Βραδέτο – Μέγας Λάκκος
Απόσταση: 4 χλμ.
Διάρκεια Διαδρομής: 1h

Στο Εθνικό Πάρκο της Βόρειας Πίνδου απαντώνται 2.100 περίπου είδη φυτών, κάποια εκ των οποίων είναι ενδημικά, δηλαδή εντοπίζονται μόνο στην Ελλάδα και πουθενά αλλού στον κόσμο. ©Δημήτρης Γκεσούλης

Ανάμεσα στα δεκάδες επισκέψιμα σημεία φωτογραφικού ενδιαφέροντος που μπορεί να συναντήσει κανείς, περιλαμβάνονται το ορειβατικό καταφύγιο Τύμφης «Δ. Γεωργούλης», η Θέση Θέασης «Οξιά», το καταφύγιο Βάλια Κάλντα, η θέση θέασης «Μπόκοβο», το ορειβατικό καταφύγιο Σμόλικα, το φαράγγι της Τσούργιακας, η θέση αναψυχής Κουρούνα έξω από το χωριό Φιλιππαίοι, αλλά και αρχαιολογικοί χώροι όπως η Ακρόπολη Σκαμνελίου και ο αρχαίος οικισμός Μολοσσών Βίτσας.

* Περιοχές Natura 2000:
1. Όρος Βασιλίτσα GR 1310001
2. Βάλια Κάλντα και Τεχνητή Λίμνη Αώου GR 1310002
3. Εθνικός Δρυμός Πίνδου (Βάλια Κάλντα), (Ευρύτερη περιοχή) GR 1310003
4. Όρη Όρλιακας και Τσούργιακας GR 1310004
5. Εθνικός Δρυμός Βίκου – Αώου GR 2130001
6. Κορυφές Όρους Σμόλικα GR 2130002
7. Κεντρικό Τμήμα Ζαγορίου GR 2130004
8. Περιοχή Μετσόβου (Ανήλιο-Κατάρα) GR 2130006
9. Όρος Μιτσικέλι GR 2130008
10. Όρος Τύμφη (Γκαμήλα) GR 2130009
11. Κεντρικό Ζαγόρι και ανατολικό τμήμα όρους Μιτσικέλι GR 2130011

** Όλες τις προτεινόμενες διαδρομές καθώς και τα σημεία ενδιαφέροντος μπορείτε να τα βρείτε χαρτογραφημένα ΕΔΩ.
*** Επιμέλεια κειμένου: Δημήτρης Ζάντζας, με πληροφορίες από: Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου

Πηγή: Περιοδικό Φωτογράφος

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί