Πώς να αξιολογήσω μια τοποθεσία παρατήρησης;

Όταν σκέφτεστε να αγοράσετε ένα τηλεσκόπιο, είναι καλή ιδέα να έχετε στο μυαλό σας μια συγκεκριμένη τοποθεσία παρατήρησης. Εκτός και αν δεν υπάρχει καμία απολύτως εναλλακτική λύση, μην επαφίεστε αποκλειστικά σε μια μακρινή τοποθεσία, όσο ιδανική και αν είναι. Αξιολογήστε προσεχτικά τα είδη των παρατηρήσεων που μπορείτε να κάνετε από μια τοποθεσία κοντά στο σπίτι σας καθώς και το πόσο βολεύει αυτή η τοποθεσία.

Εξετάστε τα ακόλουθα:

• Η κοντινή τοποθεσία επιτρέπει παρατήρηση μόνο με κιάλια ή υπάρχει χώρος για να χρησιμοποιηθεί ένα τηλεσκόπιο σε σχετική απομόνωση; (Αν το μέρος είναι πολυσύχναστο και σας βλέπουν οι γείτονες ή οι περαστικοί να «κάνετε κάτι» με ένα τηλεσκόπιο, μην είστε σίγουροι ότι το πρώτο που θα περάσει από το μυαλό τους είναι η αστρονομία!)
• Αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα τηλεσκόπιο στην κοντινή τοποθεσία, σε τι απόσταση θα χρειαστεί
  να το κουβαλήσετε;
• Σε πόσα κομμάτια πρέπει να σπάσει το τηλεσκόπιο για στήσιμο στην κοντινή τοποθεσία και σ πόσα
  για στήσιμο στη μακρινή;
• Πόσες φορές θα χρειαστεί να πάτε και να έρθετε στο αυτοκίνητο ή στο σπίτι στη διάρκεια ενός τυπικού στησίματος του τηλεσκοπίου;
• Είναι ασφαλές να αφήσετε το τηλεσκόπιο χωρίς επίβλεψη την ώρα της συναρμολόγησης και της αποσυναρμολόγησης; Αν όχι, μπορείτε να τα μεταφέρετε όλα με τη μια;
• Υπάρχει ρεύμα για το μοτέρ οδήγησης (αν έχετε);

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η ερώτηση κλειδί διαμορφώνεται ως εξής: Υπάρχει ένα τηλεσκόπιο κατάλληλο για την κοντινή και για τη μακρινή τοποθεσία; Ένα τηλεσκόπιο που μπορεί να μεταφερθεί έξω στημένο, χωρίς να χρειάζεται ποτέ αποσυναρμολόγηση, έστω και σε λίγα κομμάτια, θα χρησιμοποιηθεί πιο συχνά από ένα που απαιτεί κάποια βήματα συναρμολόγησης και αποσυναρμολόγησης. Στην αρχή αυτό μπορεί να φανεί ασήμαντο, αλλά η διαδικασία του στησίματος και της διάλυσης του οργάνου προβάλλει ως πολύ πιο σημαντικός παράγοντας μόλις παρέρθει η αρχική ευφορία που προσφέρει το καινούριο τηλεσκόπιο. Το «σύνδρομο των συμπράγκαλων» κάνει τα κομμάτια να φαίνονται όλο και μεγαλύτερα και πιο άβολα κάθε φορά που το τηλεσκόπιο μεταφέρεται στην τοποθεσία παρατήρησης – την κοντινή ή τη μακρινή. Πολλές φορές η λύση είναι δύο τηλεσκόπια: ένα κατάλληλο για την όχι ιδανική κοντινή τοποθεσία και ένα για χρήση στη μακρινή σκοτεινή τοποθεσία.

Απόσπασμα από το βιβλίο “The Backyard Astronomer’s Guide”, Εκδόσεις Πλανητάριο Θεσσαλονίκης