ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΠΤΗΝΩΝ/ΦΥΣΗΣ

Πώς τα επικίνδυνα ηλεκτροφόρα καλώδια μπορούν να γίνουν ασφαλέστερα για τα πουλιά

Τα εναέρια ηλεκτροφόρα καλώδια έχουν συχνά αρνητικές επιπτώσεις για την άγρια ζωή και ιδιαίτερα για τα πουλιά. Οι προσκρούσεις σε αυτές τις κατασκευές ευθύνονται για τον θάνατο εκατομμυρίων πουλιών σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα μεγαλόσωμων πουλιών όπως τα αρπακτικά, και έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν αρνητικά τους πληθυσμούς τους. Με το δίκτυο των εναέριων καλωδίων να διευρύνεται συνεχώς γίνεται όλο και πιο δύσκολο να εφαρμοστούν λύσεις και να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις που αυτό έχει στα πουλιά.

Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος και τη μείωση των προσκρούσεων χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι σήμανσης για τα καλώδια αυτά καθιστώντας τα έτσι πιο ορατά στα πουλιά. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Environmental Management (Bernardino et al. 2019) αξιολόγησε τη συνολική αποτελεσματικότητα της σήμανσης καλωδίων και έδειξε ότι η σήμανση μειώνει τις προσκρούσεις πουλιών κατά 50% κατά μέσο όρο. Στην Κύπρο, ορισμένα καλώδια υψηλής τάσης που θεωρούνται επικίνδυνα για προσκρούσεις πουλιών έχουν ήδη σημανθεί με εξειδικευμένες συσκευές γνωστές ως “fireflies”, προκειμένου τα καλώδια να γίνουν πιο ορατά στα πουλιά και να ελαχιστοποιηθούν οι προσκρούσεις. Πρόκειται για εναέρια καλώδια υψηλής τάσης που βρίσκονται σε περιοχές που χρησιμοποιούνται από μεγαλόσωμα μεταναστευτικά πουλιά, καθώς και αρπακτικά, όπως ο Σπιζαετός. Τέτοιες συσκευές για τη μείωση των προσκρούσεων θα χρησιμοποιηθούν επίσης για τη σήμανση επικίνδυνων καλωδίων για τον Γύπα, στο πλαίσιο του προγράμματος  “Ζωή με τους Γύπες”.

Καλώδιο που έχει σημανθεί με “firefly” © Louis Phipps

Μέχρι στιγμής στην Κύπρο έχει καταγραφεί τουλάχιστον ένα πιθανό περιστατικό πρόσκρουσης Γύπα σε εναέρια καλώδια (Δεκέμβριος 2018) που οδήγησε στον θάνατο ενός Γύπα. Δεδομένου του εξαιρετικά μικρού μεγέθους του κυπριακού πληθυσμού (περίπου 20 πουλιά) που βρίσκεται στα πρόθυρα της εξαφάνισης, ακόμη και η απώλεια έστω και ενός Γύπα από πρόσκρουση σε ηλεκτροφόρα καλώδια αποτελεί σημαντικό πλήγμα για τον πληθυσμό. (Αξίζει να αναφερθεί ότι τα περισσότερα θύματα από προσκρούσεις δεν ανευρίσκονται ποτέ, οπότε η απειλή δεν εντοπίζεται στην πραγματική της έκταση).

Σπιζαετός © M. Mendi

Για τον λόγο αυτό, η ομάδα του προγράμματος “Ζωή με τους Γύπες” πραγματοποίησε μελέτη για την αναγνώριση των πιο επικίνδυνων εναέριων γραμμών για τους Γύπες. Για τον σκοπό αυτό μελετήθηκαν παράγοντες όπως οι περιοχές που χρησιμοποιούνται από τους Γύπες και το ύψος πτήσης των Γυπών σε αυτές τις περιοχές για να εντοπιστούν οι επικίνδυνες ζώνες πτήσης σε σχέση με τα ύψη των πυλώνων ηλεκτρικού ρεύματος και των εναέριων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρισμού. Όλα τα δεδομένα από τις κινήσεις των Γυπών ανακτήθηκαν από πομπούς GPS που τοποθετήθηκαν σε αριθμό Γυπών.

Γύπας © G. Shorrock

H ομάδα του προγράμματος έλαβε επίσης υπόψη άλλους παράγοντες, όπως οι θέσεις των ταϊστρών και των κλωβών εγκλιματισμού, καθώς και άλλες σημαντικές τοποθεσίες τροφοληψίας, αναπαραγωγής και κουρνιάσματος. Τα τμήματα των εναέριων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρισμού που έχουν κριθεί ως τα πιο επικίνδυνα θα σηματοδοτηθούν σε συνεργασία με την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου με τις εξειδικευμένες συσκευές “fireflies”. Στη συνέχεια, η ομάδα του προγράμματος θα πραγματοποιήσει έρευνες παρακολούθησης για να αξιολογήσει σε ποιο βαθμό οι συσκευές αυτές έχουν μειώσει τις προσκρούσεις ή/και τις ηλεκτροπληξίες.

Η συνεχής έρευνα και παρακολούθηση είναι ουσιαστικής σημασίας για την καλύτερη κατανόηση των απειλών που αντιμετωπίζει ο Γύπας και άλλα αρπακτικά και τη λήψη μέτρων για τη διατήρηση και διαχείριση του πληθυσμού. Ο προσδιορισμός και η σήμανση επικίνδυνων εναέριων καλωδίων είναι μία από τις πολλές δράσεις που υλοποιεί η ομάδα του προγράμματος “Ζωή με τους Γύπες” για την αντιμετώπιση των κύριων απειλών του είδους.

Πηγή: BirdLife Cyprus

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί