Αστρογένεση και ενδεχόμενη ύπαρξη γαλαξιακών ανέμων

27/01/2017

38 1 λεπτό για να διαβάσετε

The lesser-known constellation of Canes Venatici (The Hunting Dogs), is home to a variety of deep-sky objects — including this beautiful galaxy, known as NGC 4861. Astronomers are still debating on how to classify it: While its physical properties — such as mass, size and rotational velocity — indicate it to be a spiral galaxy, its appearance looks more like a comet with its dense, luminous “head” and dimmer “tail” trailing behind. Features more fitting with a dwarf irregular galaxy. Although small and messy, galaxies like NGC 4861 provide astronomers with interesting opportunities for study. Small galaxies have lower gravitational potentials, which simply means that it takes less energy to move stuff about inside them than it does in other galaxies. As a result, moving in, around, and through such a tiny galaxy is quite easy to do, making them far more likely to be suffused with streams and outflows of speedy charged particles known as galactic winds, which can flood such galaxies with little effort. These galactic winds can be powered by the ongoing process of star formation, which involves huge amounts of energy. New stars are springing into life within the bright, colourful ‘head’ of NGC 4861 and ejecting streams of high-speed particles as they do so, which flood outwards to join the wider galactic wind. While NGC 4861 would be a perfect candidate to study such winds, recent studies did not find any galactic winds in it.

(κάντε κλικ στην εικόνα, για μεγέθυνση)

Ο όχι τόσο γνωστός αστερισμός των Θηρευτικών Κυνών (Canes Venatici) φιλοξενεί διάφορα αντικείμενα του βαθέως ουρανού, μεταξύ των οποίων και αυτός ο όμορφος γαλαξίας, που είναι γνωστός ως NGC 4861. Οι αστρονόμοι δεν έχουν ακόμα καταλήξει πού πρέπει να τον κατατάξουν. Ενώ οι φυσικές του ιδιότητες – όπως μάζα, διαστάσεις και ταχύτητα περιστροφής – προσιδιάζουν σε σπειροειδή γαλαξία, η εμφάνισή του θυμίζει περισσότερο κομήτη με πυκνή, φωτεινή κόμη και μια πιο αραιή και αμυδρή ουρά. Αυτά τα χαρακτηριστικά παραπέμπουν σε νάνο ανώμαλο γαλαξία.

Παρότι μικροί και προβληματικοί, οι γαλαξίες σαν τον NGC 4861 δίνουν στους αστρονόμους ενδιαφέρουσες ευκαιρίες για μελέτη. Οι μικροί γαλαξίες έχουν ασθενέστερα βαρυτικά πεδία, το οποίο σημαίνει ότι απαιτείται λιγότερη ενέργεια για την κίνηση ύλης εντός τους από ό,τι σε μεγαλύτερους γαλαξίες. Κατά συνέπεια, είναι εύκολο για την ύλη να κινείται μέσα σε έναν τόσο μικρό γαλαξία ή να περιφέρεται γύρω του ή να τον διαπερνάει. Έτσι, είναι πολύ πιο πιθανό να υπάρχουν σε τέτοιους γαλαξίες ροές και εκροές ταχέων φορτισμένων σωματιδίων, γνωστές ως γαλαξιακοί άνεμοι.

Αυτοί οι γαλαξιακοί άνεμοι ενδεχομένως να προκύπτουν από την εν εξελίξει διαδικασία αστρογένεσης, στην οποία εμπλέκονται τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Νέοι αστέρες γεννιούνται μέσα στη λαμπρή, ζωηρόχρωμη «κόμη» του NGC 4861, παράγοντας ροές ταχέων σωματιδίων, τα οποία διαχέονται προς κάθε κατεύθυνση και ενισχύουν τον ευρύτερο γαλαξιακό άνεμο. Αν και ο NGC 4861 φαίνεται τέλειος υποψήφιος για τη μελέτη τέτοιων ανέμων, πρόσφατες έρευνες δεν διαπίστωσαν την ύπαρξη γαλαξιακών ανέμων στο εσωτερικό του.

Πηγή: NASA

Μετάφραση-Επιμέλεια: Σίμος Οικονομίδης

27/01/2017

38 1 λεπτό για να διαβάσετε