Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 29-8 έως 4-9

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 29-8 έως και 4-9 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 29 Αυγούστου

Λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, ξεκινήστε να σαρώνετε χαμηλά πάνω από τον δυτικό ορίζοντα. Θα βρείτε την εξαιρετικά λεπτή ημισέληνο. Ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο ευρέος πεδίου μπορεί να κάνουν τη διαφορά για τον εντοπισμό της. Βρήκατε το φεγγάρι; Τότε κοιτάξτε περίπου 5° κάτω από αυτό για τον Ερμή.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 12:45 μετά τα μεσάνυχτα.

Τρίτη,  30 Αυγούστου

Στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος κοιτάξτε χαμηλά στα δυτικά για την ημισέληνο, λιγότερο λεπτή από χθες, με τον λαμπρό Στάχυ (α της Παρθένου) 8° στα αριστερά της. Τριάντα μοίρες πάνω από την Σελήνη λάμπει ο Αρκτούρος.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:32 πμ. της Τετάρτης.

Τετάρτη, 31 Αυγούστου

Απόψε ας ρίξουμε μια ματιά στο δεύτερο φωτεινότερο αστέρι του θερινού τριγώνου, τον Αλτάιρ. Όπως ο Βέγας, 16 έτη φωτός μακριά, ο άλφα του Αετού είναι ένα αστέρι αρκετές φορές μεγαλύτερο σε μέγεθος και μάζα από το ήλιο μας. Τέτοια άστρα έχουν υψηλότερη θερμοκρασία στην επιφάνειά τους (πλησιάζει τους 10.000 βαθμούς Kelvin) με αποτέλεσμα να φαίνονται πιο λευκά με το μάτι. Ένα ασυνήθιστο χαρακτηριστικό γνώρισμα του Αλτάιρ είναι η υπερβολικά υψηλή ταχύτητα περιστροφής του. Χρειάζεται μόνο 6 ώρες για να ολοκληρώσει μια «ημέρα» του στον ισημερινό. Καθώς παρατηρείτε τον Αλτάιρ με τηλεσκόπιο, κοιτάξτε για τον συνοδό του, με μέγεθος 10, περίπου 3’ στα βορειοδυτικά του αστεριού.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:23 πμ. της Πέμπτης.

Πέμπτη, 1 Σεπτεμβρίου

Η αλλαγή του Αυγούστου σε Σεπτέμβριο σημαίνει ότι ο Σκορπιός, ο οποίος ήταν ο περήφανος αστερισμός του νότου κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του καλοκαιριού, τώρα αλλάζει θέση «ξαπλώνοντας» οριζόντια στα νοτιοδυτικά μετά το τέλος του βραδινού λυκόφωτος.

Η Σελήνη, πλησιάζοντας το πρώτο τέταρτο, βρίσκεται στα δεξιά του Σκορπιού.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:14 μμ.

Παρασκευή, 2 Σεπτεμβρίου  

Ένα πλανητικό νεφέλωμα βρίσκεται στα δυτικά του λ του Σκορπιού, το NGC 6302, γνωστό και σαν νεφέλωμα  ‘Bug’. Με μέγεθος περίπου 9,5, το ‘Bug’ έχει στο κέντρο του ένα πολύ θερμό αστέρι 10ου μεγέθους που μελέτες έχουν δείξει ότι περιέχει υδρογονάνθρακες (σε μορφή κρυστάλλων) και σίδηρο. Σε απόσταση 4.000 έτη φωτός μακριά, δεν είναι δυνατόν να το δούμε τόσο καλά όπως το έχει φωτογραφήσει το τηλεσκόπιο Hubble  αλλά μπορούμε να σκεφτούμε ότι βλέπουμε ένα πολύ ξεχωριστό πλανητικό νεφέλωμα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 4:01 πμ. του Σαββάτου.

Σάββατο, 3 Σεπτεμβρίου

Η Σελήνη βρίσκεται λιγότερο από 2 μοίρες πάνω από τον Αντάρη, το λαμπρότερο αστέρι του Σκορπιού.

Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 9:09 μμ.

Ο Άρης βρίσκεται μόλις 4 ½° πάνω από τον Αλντεμπαράν τα ξημερώματα της Κυριακής. Αυτό είναι ουσιαστικά η κοντινότερη απόσταση που πρόκειται να φτάσουν. Ο Άρης παραμένει βόρεια του Αλντεμπαράν όλη την ερχόμενη εβδομάδα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:52 μμ.

Κυριακή, 4 Σεπτεμβρίου

Το αστέρι 5ου  μεγέθους στον βόρειο Κύκνο είναι άξιο παρατήρησης. Έχει τον αριθμητικό προσδιορισμό ‘61.’ Το αστέρι βρίσκεται 8 μοίρες στα νοτιοανατολικά του Ντενέμπ και κοντά σε ένα ζευγάρι από αστέρια 4ου μεγέθους. Μπορεί να χρειαστείτε ένα χάρτη του ουρανού για να το εντοπίσετε. Το αστέρι είναι ένα όμορφο διπλό με τηλεσκόπιο, που αποτελείται από δύο πορτοκαλιά αστέρια 6ου  μεγέθους. Αλλά είναι επίσης ιστορικά σημαντικό. Το 61 του Κύκνου ήταν το πρώτο αστέρι του οποίου η απόσταση μετρήθηκε. Η τιμή του που καθορίστηκε το 1838 ήταν 10,3 έτη φωτός, αρκετά κοντά στη σημερινή τιμή του 11,4.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:39 πμ. της Δευτέρας.

 

Το Νεφέλωμα του Πέπλου (Veil Nebula ) βρίσκεται περίπου 2.100 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Κύκνου, καθιστώντας το έναν σχετικά κοντινό γείτονα. Το Νεφέλωμα του Πέπλου είναι το ορατό τμήμα του κοντινού Cygnus Loop, ενός υπολείμματος σουπερνόβα που σχηματίστηκε πριν από περίπου 10.000 χρόνια από το θάνατο ενός τεράστιου άστρου. Αυτό το αστέρι – που ήταν 20 φορές η μάζα του Ήλιου – έζησε γρήγορα και πέθανε νέο, τερματίζοντας τη ζωή του σε μια κατακλυσμιαία απελευθέρωση ενέργειας. Παρά την αστρική αυτή βία, τα κρουστικά κύματα και τα συντρίμμια από τον σουπερνόβα σμίλεψαν το λεπτό ίχνος ιονισμένου αερίου του νεφελώματος, δημιουργώντας μια σκηνή εκπληκτικής αστρονομικής ομορφιάς. Το Νεφέλωμα του Πέπλου εμφανίζεται επίσης στον Κατάλογο Caldwell του Hubble , μια συλλογή αστρονομικών αντικειμένων που έχουν απεικονιστεί από το Hubble και είναι ορατά από ερασιτέχνες αστρονόμους στον νυχτερινό ουρανό.

Η φωτογραφία είναι του Παύλου Βλάχου (3 ώρες έκθεσης από το παρατηρητήριό του στην Άρτα ).

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής είναι πολύ χαμηλά μέσα στο φως του ηλιοβασιλέματος. Στην αρχή της εβδομάδας, ψάξτε τον νωρίς με ένα ζευγάρι κιάλια. Ο Στάχυς βρίσκεται 20 μοίρες πάνω αριστερά του πλανήτη. Η λεπτή Σελήνη είναι περίπου 6 μοίρες πάνω από τον πλανήτη την Δευτέρα 29-8.

Η Αφροδίτη, (μέγεθος -3.9), ανατέλλει μετά τις 5:00 πμ. Ο πλανήτης εμφανίζεται πολύ χαμηλά στα ανατολικά.

Ο Άρης, μέγεθος -0,1 στον Ταύρο, ανατέλλει μετά τις 11 μμ. και βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά πριν αρχίσει το λυκαυγές. Ο δίσκος του πλανήτη είναι μικρός, 10° σε διάμετρο. Θα βρεθεί σε αντίθεση στις 8 Δεκεμβρίου. Τότε η φαινόμενη διάμετρος του θα φτάσει στα 17,2”.

Ο Δίας, θεαματικός, με μέγεθος -2,8, ανατέλλει στις 9:00 μμ. και λάμπει ψηλά στο νότο πριν τα ξημερώματα. Η φαινόμενη διάμετρός του έχει φτάσει ήδη τα 49 δευτερόλεπτα της μοίρας. Θα βρεθεί σε αντίθεση στις 26 Σεπτεμβρίου.

Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,3, βρίσκεται στον δυτικό Αιγόκερω.  Ανατέλλει περίπου στις  7 μμ. Η καλύτερη θέαση του πλανήτη μέσα από ένα τηλεσκόπιο θα είναι πριν τα μεσάνυχτα. Το μήκος των δακτυλίων του είναι περίπου ίσο με το φαινόμενο πλάτος του δίσκου του Δία.

Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,7 στον Κριό,  βρίσκεται ψηλά στην ανατολή τα ξημερώματα, στα δυτικά του Άρη.

Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύων, στα δυτικά του Δία.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί