Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 9-6 έως 15-6, 2025

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 9-6 έως και 15-6 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 9 Ιουνίου

Ο αστερισμός του Ηρακλή είναι ψηλά στα ανατολικά νωρίς το βράδυ. Πλούσιο σε αντικείμενα βαθέως ουρανού, περνάμε από το πιο διάσημο (M13) για το δεύτερο φωτεινότερο σφαιρωτό σμήνος του: M92. Αυτό το σμήνος είναι μόνο λίγο πιο αμυδρό και μικρότερο από το M13, οπότε είναι ένα εκπληκτικό θέαμα από μόνο του.  Λάμποντας με μέγεθος 6,4, θα βρείτε το M92 περίπου 6,3 ° βόρεια του μεγέθους 3,2 π του Ηρακλή, ένα από τα τέσσερα αστέρια στον σχηματισμό του Τραπεζίου του Ηρακλή. Με διάμετρο περίπου 14′, το M92 είναι μια πυκνή σφαίρα γερασμένων άστρων που βρίσκεται σχεδόν 27.000 έτη φωτός μακριά και εκτιμάται ότι είναι 14 δισεκατομμυρίων ετών. Αν και ορατό με γυμνό μάτι υπό καλές συνθήκες, το λαμπερό φως του φεγγαριού που διαπερνά τον ουρανό απόψε πιθανότατα θα κάνει το M92 ορατό μόνο με ένα τηλεσκόπιο. Σημειώστε ιδιαίτερα τον πυκνό, συμπαγή πυρήνα του και μην φοβάστε να αυξήσετε την ισχύ στο τηλεσκόπιό σας όταν το βλέπετε, έτσι ώστε να αποκαλυφθούν περισσότερες λεπτομέρειες.

Τρίτη,  10 Ιουνίου

Η Σελήνη περνά τώρα νότια του Αντάρη, νωρίς το βράδυ.

Το έντονο φως της Σελήνης κυριαρχεί στον νότιο ουρανό καθώς ο δορυφόρος μας κινείται γρήγορα προς την πλήρη φάση, την οποία θα φτάσει σε λίγο περισσότερο από 24 ώρες.

Το άλφα αστέρι του Σκορπιού λάμπει με μέγεθος 1,1 και θα παραμείνει ορατό ακόμη και στο φως του φεγγαριού. Επιδεικνύει μια αξιοσημείωτη κόκκινη απόχρωση, χάρη στη σχετικά χαμηλή θερμοκρασία της επιφάνειας του, 6.000 F (3.300 C).

Τετάρτη, 11 Ιουνίου

Η πανσέληνος συμβαίνει σήμερα το πρωί στις 10:43 μμ.

Η Πανσέληνος βρίσκεται πάντα απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό μας, ανατέλλει γύρω από το ηλιοβασίλεμα και δύει γύρω από την ανατολή του ηλίου.
Η πανσέληνος του Ιουνίου ονομάζεται επίσης Φεγγάρι της Φράουλας, αλλά μην αφήσετε το όνομα να σας ξεγελάσει, δεν θα γίνει ροζ στον ουρανό! Το όνομα αυτό προέρχεται από διάφορες φυλές ιθαγενών της Αμερικής, οι οποίες την ονόμασαν έτσι για το γεγονός ότι ο Ιούνιος στη Βόρεια Αμερική είναι η εποχή που οι φράουλες είναι συχνά ώριμες για συγκομιδή.

Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε ότι η Πανσέληνος διασχίζει χαμηλά τον νότιο ουρανό απόψε, αντί να ανεβαίνει ψηλά πάνω από το κεφάλι σας, όπως φαίνεται μερικές φορές. Αυτό συμβαίνει επειδή πλησιάζουμε στο θερινό ηλιοστάσιο στο βόρειο ημισφαίριο, όταν ο Ήλιος είναι ψηλότερα στον ουρανό. Η Πανσέληνος γύρω από αυτή την εποχή είναι γενικά η χαμηλότερη που βλέπουμε όλο το χρόνο. Στο υψηλότερο σημείο της κατά τη διάρκεια της νύχτας απόψε, όταν η Σελήνη θα βρίσκεται κοντά στην «τσαγιέρα» του Τοξότη στο νότο, θα φτάσει σε ύψος λιγότερο από 20 ° πάνω από τον ορίζοντα.

Πέμπτη, 12 Ιουνίου

Ένα από τα φεγγάρια του Κρόνου, ο Ιαπετός, φτάνει σήμερα σε μέγιστη δυτική αποχή. Στη θέση αυτή, το πιο φωτεινό ημισφαίριο του φεγγαριού στρέφεται προς τη Γη, καθιστώντας το φωτεινότερο και ευκολότερο να το δει κανείς μέσω τηλεσκοπίου.

Αρχικά, εντοπίστε τον Κρόνο πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα γύρω στις 4 πμ., περίπου 90 λεπτά πριν από την ανατολή του ηλίου. Τότε, ο πλανήτης θα πρέπει να είναι αρκετά ψηλά (25°) ώστε να μην επηρεάζεται πολύ από την διαταραχή της ατμόσφαιρας που επικρατεί κοντά στον ορίζοντα. Ο Κρόνος λάμπει με μέγεθος 1,0, κάτω από τον Κυκλικό σχηματισμό των Ιχθύων και στην άνω δεξιά άκρη της λαμπρής Αφροδίτης, η οποία βρίσκεται χαμηλότερα  και λάμπει με μέγεθος -4,3.  Μόλις το τηλεσκόπιό σας εντοπίσει τον Κρόνο, πιθανότατα θα παρατηρήσετε το μεγαλύτερο και φωτεινότερο φεγγάρι του, τον Τιτάνα, 9^ου μεγέθους, να βρίσκεται περίπου 3′ ανατολικά του δακτυλιοειδούς πλανήτη. Ο Ιαπετός, ένα μέγεθος πιο αμυδρό, βρίσκεται στην άλλη άκρη, περίπου 8,5′ δυτικά του Κρόνου. Αρκετά φεγγάρια 10^ου  μεγέθους συγκεντρώνονται πιο κοντά στους δακτυλίους, η Διώνη και η Ρέα βρίσκονται ακριβώς δυτικά του πλανήτη. Ο Τηθύς κινείται στη σκιά του Κρόνου και στη συνέχεια πίσω από τον πλανήτη.

Παρασκευή, 13 Ιουνίου

Ο Ερμής έχει λαμπρύνει λίγο και τώρα λάμπει με μέγεθος -0,8 στον βραδινό ουρανό, παραμένοντας πάνω από τον ορίζοντα περίπου 80 λεπτά μετά την εξαφάνιση του Ήλιου. Απόψε, ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος βρίσκεται μόλις 20′ από το αστέρι 3ου μεγέθους ε των Διδύμων (Mebsuta), κοντά στο μέσο του αστερισμού των Διδύμων.  Μπορείτε να τα δείτε με κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα. Μέσω ενός τηλεσκοπίου, θα μπορείτε να διακρίνετε επίσης τον δίσκο του πλανήτη πλάτους 6″ που είναι 78% φωτισμένος.

Σάββατο, 14 Ιουνίου

Το σφαιρωτό σμήνος Μ5 στον αστερισμό του Όφεως είναι παρόμοιο φωτεινότητα και ομορφιά με το πιο λαμπρό σφαιρωτό σμήνος του βορείου ημισφαιρίου, το Μ13. Η φωτογραφία αυτή του Μ5 είναι τραβηγμένη από τον αείμνηστο Βασίλη Παπαϊωάννου με τηλεσκόπιο Skywatcher 200/1000, στις 11 Ιουνίου 2009.

Κυριακή, 15 Ιουνίου

Το σφαιρωτό σμήνος Μ4 είναι ένα το πιο κοντινό σε μας σφαιρωτά σμήνη (7.200 έτη φωτός) και βρίσκεται 1,3 μοίρες στα δυτικά του Αντάρη. Φαίνεται εύκολα με οποιοδήποτε οπτικό όργανο. Το M4 θα ήταν ένα από τα πιο θαυμάσια σφαιρωτά σμήνη στον ουρανό εάν δεν κρύβονταν από βαριά σύννεφα σκοτεινής ενδοαστρικής ύλης. Αυτή η ενδοαστρική απορρόφηση κοκκινίζει επίσης το χρώμα του φωτός από το σμήνος και του δίνει μια ελαφρώς πορτοκαλιά ή καφετιά εμφάνιση στις έγχρωμες εικόνες.

 Η Σελήνη απόψε στο 56% της φωτεινότητάς της, όπως φαίνεται μέσα από το 10 ιντσών τηλεσκόπιο του Δημήτρη Μάλλιαρη. Πισσώνας Ευβοίας, 3 Ιουνίου 2025, “S” Cephei Observatory.

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής αρχίζει να φαίνεται χαμηλά πάνω από τον συτικό ορίζοντα στην αρχή του βραδινού λυκόφωτος. (Διαβάστε παραπάνω, 13 Ιουνίου).

Η Αφροδίτη, με μέγεθος -4,4, ανατέλλει σχεδόν ανατολικά λίγο πριν από την αρχή της αυγής (περίπου δύο ώρες πριν από την ανατολή του ηλίου). Μόλις εμφανιστεί πάνω από τον ορίζοντα, μπορείτε εύκολα να την ακολουθήσετε μέχρι ο ουρανός να γίνει πολύ φωτεινός. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη φαίνεται μισοφωτισμένος.

Ο Κρόνος, πολύ πιο αμυδρός από την Αφροδίτη, βρίσκεται ψηλότερα στο λυκαυγές, και κινείται μακριά και στα δεξιότερα απ’ αυτήν. Μετά τις 4 πμ. θα βρεθεί σε καλό ύψος για παρατήρηση.

Ο Άρης (μέγεθος +1,3, στον Καρκίνο) λάμπει ψηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ, στα δεξιά του Βασιλίσκου. Ο πλανήτης και το αστέρι θα βρέθηκαν σε απόσταση 6° στις 6 Ιουνίου. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του δίσκου του είναι μικρή, μόλις 5 ½’’.

Ο Δίας χάνεται μέσα στο φως του βραδινού λυκόφωτος.

Ο Ουρανός βρίσκεται σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Ο Ποσειδώνας έχει χαθεί μέσα στο φως του λυκαυγούς, μέσα στο υπόβαθρο του Κρόνου, περίπου 1° στα αριστερά του.