Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 10-8 έως 16-8 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

 

Δευτέρα, 10 Αυγούστου

Το φωτεινότερο αστέρι ψηλά στα νοτιοανατολικά αυτά τα βράδια, ψηλά πάνω στα αριστερά του Δία και του Κρόνου, είναι ο Αλτάιρ. Ψάξτε για τον πορτοκαλί Ταραζέντ από πάνω του.

Η Σελήνη περνά 4 ° νότια του Ουρανού τα μεσάνυχτα. Όπως και η Αφροδίτη, ο παγωμένος γιγάντιος πλανήτης είναι επίσης ένα πρωινό αντικείμενο. Δύο ώρες πριν από την ανατολή, θα τον βρείτε ψηλά στα ανατολικά, λαμπερό, με μέγεθος 5,8, στον αστερισμό του Κριού.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:48 πμ.  της Δευτέρας.

 

Τρίτη, 11 Αυγούστου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 7:46 μμ. Οι πρώτες πρωινές ώρες είναι η καλύτερη στιγμή για να παρατηρήσετε τη Σελήνη, καθώς θα ανατέλλει πριν από τα μεσάνυχτα.

Η βροχή διαττόντων Περσείδες θα κάνει την καλύτερή της εμφάνιση αργά το βράδυ. Όμως, η Σελήνη θα δυσκολέψει τη θέαση της. Το ακτινοβόλο σημείο των Περσείδων ανεβαίνει αρκετά στα βορειοανατολικά μετά τις 11 μμ. Η καλύτερη κατεύθυνση για να κοιτάξετε είναι εκεί όπου ο ουρανός είναι πιο σκοτεινός, συνήθως από πάνω. Το ακτινοβόλο της βροχής (το σημείο προέλευσης των μετέωρων, αν μπορούσατε να τα δείτε, έρχεται από μακριά στο διάστημα) βρίσκεται στο βόρειο Περσέα, κάτω από την Κασσιόπη. Όμως, τα μετέωρα γίνονται ορατά μόνο όταν χτυπούν την ανώτερη ατμόσφαιρα, οπουδήποτε στον ουρανό του παρατηρητή.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:39 μμ.

 

Τετάρτη, 12 Αυγούστου

Η Σελήνη ανατέλλει περίπου στις 1 πμ., με τον πορτοκαλί Αλντεμπαράν, το «μάτι» του ταύρου, περίπου 3° κάτω και στα δεξιά του. Τις επόμενες ημέρες, το φεγγάρι κινείται χαμηλότερα και πλησιάζει την λαμπρή Αφροδίτη.

Η Αφροδίτη φτάνει σε μέγιστη δυτική αποχή, 46° μακριά από τον Ήλιο. Η καλύτερη ώρα για να παρατηρήσετε τον πλανήτη είναι μία ή δύο ώρες πριν την ανατολή του Ήλιου.

 

Πέμπτη, 13 Αυγούστου

Η Κασσιόπη (η Βασίλισσα), ένας αστερισμός του φθινοπώρου (με σχήμα W) ήδη φαίνεται στον βόρειο-ανατολικό ουρανό το βράδυ. Μετά τα μεσάνυχτα αλλάζει σχήμα σε αντίστροφης φοράς Σ. Κάτω από την βασίλισσα ανέρχεται και ο αστερισμός του Περσέα. Μεταξύ των δυο αστερισμών ξεχωρίζει εύκολα ακόμα και με γυμνό μάτι το περίφημο διπλό σμήνος του Περσέα. Μπορείτε εύκολα να διακρίνετε τον Μιρφάκ (α του Περσέα, 591 έτη φωτός μακριά και με μέγεθος 1,8) και τον περίφημο μεταβλητό Αλγκόλ (β του Περσέα, 92 έτη φωτός μακριά και με φαινόμενο μέγεθος 2,2). Τα δύο άστρα βρίσκονται περίπου 10 μοίρες μακριά το ένα από το άλλο και σχηματίζουν σχεδόν μια οριζόντια γραμμή πάνω από τον βορειοανατολικό ουρανό.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:17 πμ. της Παρασκευής.

Παρασκευή, 14 Αυγούστου

Περίπου τα μεσάνυχτα, αν κοιτάξουμε προς τον βορρά θα δούμε την κεφαλή του Δράκοντα ψηλά, κάτω από τον Βέγα και ανάμεσα στον Ηρακλή και τον Κηφέα (σε σχήμα πενταγώνου που μοιάζει σαν ένα σπίτι με την οροφή του προς τα κάτω). Μπορείτε να σχηματίσετε το υπόλοιπο σώμα του μυθικού αστερισμού μέχρι και το τέλος της ουράς του ανάμεσα στην Μεγάλη και Μικρή Αρκτο;

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:08 μμ.

 

Σάββατο, 15 Αυγούστου

Η Αίγα του Ηνίοχου (Capella), το 6^ο σε λαμπρότητα  άστρο του ουρανού, μοιάζει με τον ήλιο μας στο χρώμα (φασματικός τύπος G8) αλλά είναι ένα αστέρι γίγαντας πολλές φορές το μέγεθος του. Ανατέλλει στον βορειοανατολικό πριν τα μεσάνυχτα, τρεμοσβήνει και φέγγει με διάφορα χρώματα όταν βρίσκεται χαμηλά στην ατμόσφαιρα της Γης.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:55 πμ. της Κυριακής.

 

Κυριακή, 16 Αυγούστου

Το λαμπρότερο σφαιρωτό σμήνος του βορείου ημισφαιρίου, το Μ13, μπορεί να εντοπιστεί εύκολα αν προεκτείνουμε τα 2/3 της γραμμής από το ζ  στο η του Ηρακλή, με τα οποία το ε και το π σχηματίζουν ένα τραπέζιο (γνωστό ως Keystone).

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:47 μμ.

 

Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.

 

Οι Περσείδες είναι η καλύτερη βροχή διαττόντων του έτους, με 40-60 μετέωρα ανά ώρα να είναι ορατά τις ώρες πριν από την αυγή στις 12 και 13 Αυγούστου. Αυτό συμβαίνει γιατί η Γη  κινείται μέσα από ένα ρεύμα συντριμμιών που άφησε ο κομήτης Swift-Tuttle. Φέτος, το φεγγάρι βρίσκεται στο τελευταίο τέταρτο, κάτι που δεν βοηθά για να δείτε τα πιο αμυδρά μετέωρα.

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής είναι κρυμμένος στο φως της ανατολής του Ήλιου.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,5) είναι στον ανατολικό ουρανό, 1 ½ πριν την αρχή του λυκαυγούς. Βγαίνει πάνω από τον ανατολικό-βορειοανατολικό ορίζοντα. Ο πλανήτης θα είναι το λαμπρό «αστέρι» της αυγής αυτό το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Με τηλεσκόπιο, φαίνεται να χάνει σε φαινόμενη διάμετρο ( 25”), αν και η λαμπρότητά του είναι ακόμα μεγάλη.

Ο Άρης ανατέλλει στις 11 μμ, με μέγεθος -1,2 στους Ιχθείς. Το φαινόμενο μέγεθος του αυξάνεται στα 16  δευτερόλεπτα του τόξου. Θα φτάσει στα 22,6” στις αρχές Οκτωβρίου.

Προσπαθήστε να εντοπίσετε το λευκό Νότιο πόλο του και τις σκοτεινές περιοχές πάνω στην επιφάνειά του. Μπορείτε να δείτε τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του Άρη που φαίνονται με τηλεσκόπιο, δίνοντας τις συντεταγμένες του τόπου παρατήρησης και την ώρα παρατήρησης με το λογισμικό Mars Profiler.

Ο Δίας και ο Κρόνος (μέγεθος -2,7, και +0,2, αντίστοιχα) είναι λίγο μετά την αντίθεσή τους. Απέχουν περίπου 8° ο ένας από τον άλλο.

Ο Ουρανός (5,8, στον Κριό) είναι ψηλά στον ουρανό περίπου στις 3 πμ.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) φαίνεται ψηλά στα νότια πριν αρχίσει το λυκαυγές, 30° δυτικά από τον Άρη.