Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 16-5 έως και 22-5
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 16-5 έως και 22-5 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 16 Μαΐου
Η Σελήνη, τώρα μια μέρα μετά την πανσέληνο, ανατέλλει στο τέλος του λυκόφωτος με τον πορτοκαλί Αντάρη μόλις δύο μοίρες κάτω δεξιά. Τα άστρα της κεφαλής του Σκορπιού είναι πάνω δεξιά της Σελήνης.
Τρίτη, 17 Μαΐου
Ήρθε η ώρα για την πρώτη σύνοδο του Άρη – υπάρχουν δύο αυτό το μήνα! Μια ώρα πριν την ανατολή του ηλίου σήμερα το πρωί της Τετάρτης, κοιτάξτε ανατολικά για να βρείτε τον μεγέθους 0,7 Άρη περίπου 20° πάνω από τον ορίζοντα. Ο κόκκινος πλανήτης, εύκολα ορατός με γυμνό μάτι, βρίσκεται στον βορειοανατολικό Υδροχόο, περίπου 7° δυτικά του φωτεινού (μεγέθους –2,2) Δία στους Ιχθείς. Με μέγεθος –4,0, η Αφροδίτη βρίσκεται 16,5° ανατολικά του Δία.
Με κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο, θα δείτε ότι τώρα ο Άρης βρίσκεται μόλις 0,8′ νοτιοδυτικά του Ποσειδώνα, στους Ιχθείς, ο οποίος εμφανίζεται σαν ένα μπλε-γκρι αστέρι περίπου 8ου μεγέθους. Σε σύγκριση με τα 6″ (φαινόμενη διάμετρος) του Άρη, ο Ποσειδώνας έχει διάμετρο μόλις 2″, χάρη στην πολύ μεγαλύτερη απόστασή του από τη Γη.
Ο Άρης θα περάσει 0,6° νότια του Ποσειδώνα. Μπορείτε να επιστρέψετε στην ίδια περιοχή του ουρανού αύριο το πρωί για να δείτε ότι ο Άρης είναι τώρα 0,5° νοτιοανατολικά του Ποσειδώνα. Ο κόκκινος πλανήτης συνεχίζει ανατολικά προς την δεύτερη σύνοδό του αυτό το μήνα, όταν θα συναντηθεί με τον Δία.
Η Σελήνη φτάνει πλέον επίσημα σε περίγειο, το κοντινότερο σημείο της Γης στην τροχιά της, 360.298 χιλιόμετρα) μακριά.
Τετάρτη, 18 Μαΐου
Ο αστερισμός του Λέοντα, το «λιοντάρι», θα βρεθεί ψηλά στα νοτιοδυτικά κοντά στο τέλος του σούρουπου. Οι περισσότεροι παρατηρητές προσδιορίζουν εύκολα την περιοχή της κεφαλής, τον Βασιλίσκο (Regulus) και την ομάδα από αστέρια που μοιάζει σαν ένα δρεπάνι ή σαν ένα ανάποδο αγγλικό ερωτηματικό (?). Η ουρά του λιονταριού περιέχει επίσης ένα λαμπρό αστέρι 2ου μεγέθους, την Ντενέμπολα. Αυτός ο «ήλιος» είναι λευκός, δηλώνοντας σε εμάς ότι είναι θερμότερος από τον Ήλιο μας. Η Ντενέμπολα είναι παρόμοια με τον Αλτάιρ, ένα από τα αστέρια του θερινού τριγώνου αλλά βρίσκεται πιο μακριά από αυτόν και κατά συνέπεια φαίνεται αμυδρότερη.
Πέμπτη, 19 Μαΐου
Ένα από τα καλύτερα αντικείμενα του βαθέως ουρανού του ουρανού της άνοιξης, το αστρικό σμήνος της Κυψέλης (Μ44) στον αστερισμό του Καρκίνου, βρίσκεται ψηλά στον δυτικό ουρανό νωρίς το βράδυ. Με γυμνό μάτι κάτω από ένα σκοτεινό ουρανό, θα πρέπει να είστε σε θέση να εντοπίσετε αυτήν την ομάδα αστέρων σαν ένα αμυδρό και συγκεχυμένο σύννεφο. Όμως, η Κυψέλη «εκρήγνυται» σε δεκάδες αστέρια μέσα από ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο με χαμηλή μεγέθυνση.
Παρασκευή, 20 Μαΐου
Στο λυκαυγές, αν και η Σελήνη είναι ακόμα λαμπρή, με κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο, προσπαθήστε να εντοπίσετε το M15, ένα σφαιρωτό σμήνος ακριβώς στην άκρη της «μύτης» του Πήγασου. Βρίσκεται 4° βορειοδυτικά του Ενίφ. Αυτό το τεράστιο, παλαιό σμήνος άστρων είναι το πυκνότερο σφαιρωτό στον γαλαξία μας. Λάμπει με μέγεθος 6,2 και καλύπτει περίπου 18′ στον ουρανό.
Σάββατο, 21 Μαΐου
Πριν και κατά τη διάρκεια της αυγής της Κυριακής, η Σελήνη του τελευταίου τετάρτου βρίσκεται κάτω από τον Κρόνο. Πόσο χρόνο μέσα στο φως της αυγής μπορείτε ακόμα να βλέπετε τον Κρόνο (1ου μεγέθους);
Κυριακή, 22 Μαΐου
Μπορείτε να δείτε το μεγάλο αστρικό σμήνος της Κόμης της Βερενίκης; Το κρύβει η φωτορύπανση ή απλά δεν ξέρετε ακριβώς πού να κοιτάξετε; Είναι ψηλά στο ζενίθ όταν θα έχει βραδιάσει, 2/5 της απόστασης από την Ντενέμπολα (στην ουρά του Λέοντα) και μέχρι το τέλος της λαβής της «κατσαρόλας» της Μεγάλης Άρκτου. Ολόκληρο το σμήνος είναι περίπου 5° σε πλάτος, μια μεγάλη θολή λάμψη από έναν σκοτεινό ουρανό. Είναι αραιό και σχεδόν γεμίζει το οπτικό πεδίο με ένα ζευγάρι κιάλια.
Μερική έκλειψη Σελήνης το πρωί της Δευτέρας (16-5-2022). Δυστυχώς, από την Ελλάδα το φαινόμενο ήταν ορατό μόνο στην αρχή του. Φωτογραφία: Αντώνης Φαρμακόπουλος
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι κρυμμένη στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη και ο Δίας (μεγέθη -4,0 και -2,2, αντίστοιχα, είναι τα δύο λαμπρά «αστέρια της αυγής» χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά στο λυκαυγές. Απομακρύνονται κατά 1 μοίρα μακριά ο ένας από τον άλλο, καθημερινά. Στις 21 Μαΐου, η απόστασή τους θα είναι 20°.
Ο Άρης, μέγεθος +0,8 στον Υδροχόο, λάμπει σε απόσταση 10° από τον Δία.
Ο Κρόνος, με ίδιο φαινόμενο μέγεθος με τον Άρη, +0,8, βρίσκεται στον Αιγόκερω περίπου 32° πάνω και στα δεξιά του Άρη. Ο Άρης είναι πιο κιτρινωπός από τον Κρόνο.
Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας δεν είναι ορατοί, χαμηλά στη λάμψη του λυκαυγούς.
