Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα από 20/10/2014 έως και 26/10/2014

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

 

Ο «κομήτης του Άρη» C/2013 A1 Siding Spring κοντά στο ανοιχτό σμήνος M6. Η φωτογραφία είναι του Rolando Ligustri στις 9 Οκτωβρίου του 2014 από την Αυστραλία, κοντά στο παρατηρητήριο του Siding Spring. ( www.ITelescope.net)

Δευτέρα, 20 Οκτωβρίου

  • Οι «Ωριωνίδες», η ετήσια βροχή διαττόντων θα πρέπει να είναι ενεργή πριν από το πρώτο φως της αυγής αυτό το πρωί και τα επόμενα πρωινά. Το ακτινοβόλο σημείο της βροχής είναι ψηλά στο «ρόπαλο» που κρατάει ο κυνηγός Ωρίωνας. Αυτό το σημείο είναι ψηλότερα πριν ξεκινήσει το πρωινό λυκόφως.
  • Αν είστε έξω μετά τα μεσάνυχτα αύριο το πρωί, θα δείτε πιθανώς μια σειρά από φωτεινές ραβδώσεις στον ουρανό. Αυτά είναι τα μετέωρα των «Ωριωνίδων». Ο παρατηρητής κάτω από ένα σκοτεινό ουρανό θα μπορούσε να δει μέχρι και 25 μετέωρα ανά ώρα, υπολείμματα από τα συντρίμμια του κομήτη1P/Halley . Ευτυχώς, η Νέα Σελήνη δεν θα παρεμβληθεί σ’ όλη τη διάρκεια της βροχής.

Τρίτη, 21 Οκτωβρίου

  • Ο Άρης εμφανίζεται χαμηλά στα νοτιοδυτικά, καθώς πέφτει το σκοτάδι αυτή την εβδομάδα. Διασχίζει τον Οφιούχο και περνάει στον Τοξότη σήμερα, όμως, με μέγεθος 0,9, ο πλανήτης επισκιάζει όλα τα αστέρια και στους δύο αστερισμούς. Το διακριτό χρώμα του κόκκινου πλανήτη τον βοηθά στο να ξεχωρίζει από τα άλλα αντικείμενα στο υπόβαθρο. Η θέαση του Άρη αποδεικνύεται απογοητευτική όταν τον παρατηρήσουμε με ένα τηλεσκόπιο αφού ο 6 ” δίσκος του δείχνει μικρή λεπτομέρεια.

Τετάρτη, 22 Οκτωβρίου

  • Στις 9 με 10 μ.μ, το φθινοπωρινό αστέρι, ο Φομαλχώ, λάμπει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο (όχι τόσο ψηλά). Ο Φομαλχώ είναι 25 έτη φωτός μακριά, ακριβώς στην ίδια απόσταση με τον Βέγα που λάμπει πιο φωτεινός ψηλά στα δυτικά. Δηλαδή, η διαφορά στη φωτεινότητα που βλέπετε είναι η πραγματική διαφορά των δύο αστεριών στην απόλυτη λαμπρότητα. Ο Βέγας φαίνεται κατά ένα μέγεθος φωτεινότερος από τον Φομαλχώ (με άλλα λόγια, 2,5 φορές πιο φωτεινός) και έτσι είναι στην πραγματικότητα.
  • Αυτή η εβδομάδα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για να δείτε το ζωδιακό φως. Από το βόρειο ημισφαίριο, η αρχή του φθινοπώρου είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου για την παρατήρηση αυτής της φευγαλέας λάμψης πριν από την ανατολή. Φαίνεται λίγο πιο αμυδρό από τον Γαλαξία μας, οπότε θα χρειαστείτε έναν ασέληνο ουρανό και μια τοποθεσία που να βρίσκεται μακριά από την πόλη. Ψάξτε για την, κωνικού σχήματος λάμψη, η οποία σκοπεύει  σχεδόν κατ ‘ευθείαν προς τα πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα, λίγο πριν αρχίσει το πρωινό λυκόφως.  Η Σελήνη απουσιάζει από τον πρωινό ουρανό μέχρι τις 4 Νοεμβρίου, όταν η αύξουσα σελήνη επιστρέφει και κατακλύζει το πολύ αμυδρότερο ζωδιακό φως.

Πέμπτη, 23 Οκτωβρίου

  • Νέα σελήνη στις 12:58 π.μ. της Παρασκευής.
    Όσο πιο βόρεια και πιο δυτικά βρεθεί κανείς στη Βόρεια Αμερική, τόσο καλύτερα θα δει τη σημερινή μερική έκλειψη ηλίου, μια προεπισκόπηση της ολικής έκλειψης που θα συμβεί στην ίδια ήπειρο το 2017. (Σχεδιάγραμμα: Jay Anderson) 

Το απόγευμα της 23ης  Οκτωβρίου φέρνει μια εντυπωσιακή μερική έκλειψη ηλίου για τους κατοίκους στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Στο μέγιστό της στο βόρειο Καναδά, η Σελήνη κρύβει το 81% της διαμέτρου του ηλιακού δίσκου. (Σχεδιάγραμμα: περιοδικό Astronomy, του Roen Kelly).

Παρασκευή, 24 Οκτωβρίου

  • Αυτή την εποχή του έτους, το αστέρι στα βορειοανατολικά περίπου στις 9:00 μ.μ. είναι η Αίγα, στον αστερισμό του Ηνίοχου, το 6ο λαμπρότερο αστέρι στον ουρανό. Πολύ συχνά, πολλοί άνθρωποι βλέπουν το αστέρι αυτό χαμηλά. Δεν γνωρίζουν και αναρωτούνται τι είναι αυτές οι κόκκινες και πράσινες λάμψεις στον ουρανό. Η Αίγα είναι ένα «χρυσαφί» αστέρι. Εάν θα μπορούσατε να ταξιδεύατε προς αυτό στο διάστημα, θα βλέπατε ότι είναι στην πραγματικότητα δύο χρυσαφιά αστέρια τα οποία έχουν κατά προσέγγιση την ίδια θερμοκρασία με το τοπικό μας αστέρι, τον ήλιο. Όμως, και τα δύο είναι μεγαλύτερα και φωτεινότερα από τον ήλιο.

Σάββατο, 25 Οκτωβρίου

  • Μιάμιση ώρα μετά τη δύση του ηλίου, η λεπτή ημισέληνος είναι πολύ χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά. Κοιτάξτε κάτω δεξιά της. Μπορείτε ακόμα να εντοπίσετε τον Κρόνο; Ο πλανήτης βυθίζεται όλο και πιο κάτω από μέρα σε μέρα. Ένα ζευγάρι κιάλια θα σας βοηθήσουν.
  • Η Αφροδίτη βρίσκεται στην αθέατη πλευρά του Ήλιου από τη Γη και παραμένει κρυμμένη στο έντονο φως του.

Κυριακή, 26  Οκτωβρίου

  • Ο Ερμής έχει περάσει ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη μόλις πριν από 10 ημέρες. Όμως, έχει ήδη επιστρέψει στον ουρανό πριν από την αυγή. Σήμερα το πρωί, ο πιο εσωτερικός  πλανήτης λάμπει με μέγεθος 0,5 και βρίσκεται 7 ° πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα, 45 λεπτά πριν την ανατολή του ηλίου. Ένα τηλεσκόπιο αποκαλύπτει τον 8″ διαμέτρου δίσκο του ο οποίος εμφανίζεται περίπου κατά το ένα τέταρτο φωτισμένος.

 

  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

 

  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως οTerence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.

 

 

 

«Αστρικά ίχνη πάνω από αρχαίο τείχος της Κέρκυρας στην Παναγία Νεραντζίχα κοιτάζοντας τον βορρά». 
Ο φωτογράφος, Βασίλης Μεταλληνός σημειώνει:
«Ο πύργος χρονολογείται στον 5ο αι. π.Χ. και προστάτευε πύλη του τείχους της πόλης. Πάνω στον αρχαίο ισοδομικό τοίχο από ασβεστολιθικούς λιθόπλινθους στηρίζεται ο βόρειος τοίχος της βυζαντινής εκκλησίας. Στο εσωτερικό του πύργου διακρίνονται και επιχρίσματα του βυζαντινού ναού. Η Παναγία Νεραντζίχα αποτελεί ένα μνημείο με ιδιαίτερη σημασία πάνω στο οποίο με χαρακτηριστική σαφήνεια είναι ορατές οι δύο εποχές, κλασική και βυζαντινή, που το δημιούργησαν. Το κατώτερο τμήμα του είναι πύργος της οχύρωσης, το μοναδικό σωζόμενο και ορατό σήμερα τμήμα του τείχους της αρχαίας πόλης της Κέρκυρας και η κατασκευή του τοποθετείται στους κλασικούς χρόνους (5ος αιώνας π.Χ.)».
 Στοιχεία της φωτογράφησης: μηχανή Canon eos 700D, φακός EFs 17-55 IS USM στα 17mm @ f2.8, iso500, 450X15sec.

 

  • Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίοΑστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό.

 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής είναι πολύ αμυδρός και βρίσκεται χαμηλά. Από τις 25 Οκτωβρίου θα αρχίζει να φαίνεται πάνω από τον ανατολικό-νοτιοανατολικό ορίζοντα περίπου μισή ώρα πριν την ανατολή του ήλιου.
  • Η Αφροδίτη θα βρίσκεται κρυμμένη στο φως του ήλιου ακόμα για ένα μήνα περίπου.
  • Ο Άρης (μέγεθος +0,9) παραμένει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο. Ο Αντάρης βρίσκεται τώρα πια αρκετά μακριά από τον πλανήτη, κάτω και στα δεξιά του.
  • Ο Δίας (με μέγεθος -2, στα σύνορα μεταξύ Καρκίνου και Λέοντα) ανατέλλει περίπου στις 2 π.μ. και λάμπει ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Πιο κάτω και στα αριστερά του είναι ο Βασιλίσκος.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος +0,6, στον Ζυγό), χαμηλώνει στο βραδινό λυκόφως, στα δεξιά του Άρη και του Αντάρη. Θα χρειαστείτε κιάλια για να τον εντοπίσετε.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στο νότο περίπου στις 10  μ.μ. Για τις ακριβείς θέσεις των δυο αυτών μακρινών πλανητών συμβουλευτείτε τους χάρτες:  http://d366w3m5tf0813.cloudfront.net/wp-content/uploads/WEB_Uranus_Neptune_2014.pdf
Επιστροφή στην κορυφή κουμπί