ήλιος

ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Τεράστιο βήμα για την ανθρωπότητα: Σκάφος της NASA «άγγιξε» τον Ήλιο – Το ανεξήγητο μυστήριο

Το σκάφος Parker Solar Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) «άγγιξε» για πρώτη φορά τον Ήλιο, καθώς πέρασε πέντε ώρες μέσα στην ανώτερη ηλιακή ατμόσφαιρα, γνωστή ως στέμμα. Είναι η πρώτη φορά που ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα διέσχισε τα εξωτερικά όρια του Ήλιου και έκανε τις πρώτες άμεσες παρατηρήσεις για φαινόμενα (σωματίδια, μαγνητικές δυνάμεις κ.ά.) για τα οποία έως τώρα οι επιστήμονες μόνο εκτιμήσεις μπορούσαν να κάνουν. Το Parker αποτελεί το alter ego των δίδυμων σκαφών Voyager της NASA. Τα τελευταία είναι τα ανθρώπινα κατασκευάσματα που έχουν ταξιδέψει πιο μακριά από τον Ήλιο (και τη Γη) από κάθε άλλο σκάφος μέχρι σήμερα, αφήνοντας πίσω τους την ηλιακή «επικράτεια», δηλαδή την περιοχή του διαστήματος μέχρι την οποία φθάνει η «ανάσα» του Ήλιου,…

GALLERY ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ

Ηλιακό Σύστημα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Έλληνες πρωτοπόροι στην εξερεύνηση του Ήλιου

Ο Αναπληρωτής  Καθηγητής του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Σπύρος Πατσουράκος δυναμικός και ιδιαιτέρως δραστήριος από τη φύση του, διετέλεσε  συντονιστικό ρόλο απασχολούμενος σε ένα παγκόσμιο επιστημονικό εγχείρημα, το οποίο ανοίγει το δρόμο για νέες και βαθύτερες έρευνες που σταδιακά αναμένεται να ρίξουν άπλετο φως στις διεργασίες που διέπουν το μυστηριώδες μητρικό μας Αστέρι. Μια από τις ισχυρότερες εκλύσεις ενέργειας στο Ηλιακό μας Σύστημα και βασικό παράγοντα διαμόρφωσης του διαστημικού καιρού αποτελούν οι εκτοξεύσεις στεμματικού υλικού Corona Mass ejections (CMEs). Υπάρχουν επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι η εν λόγω έκρηξη αντιστοιχεί σε ένα σχοινί μαγνητικής ροής, ενώ η δεύτερη σχολή σκέψης διατείνεται ότι το μαγνητικό πεδίο στην ηλιακή ατμόσφαιρα προ της εν λόγω έκρηξης φέρει τη μορφή μιας συστοιχίας παραμορφωμένων βρόχων.…

ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Η ισχυρότερη ηλιακή έκλαμψη των τελευταίων ετών

Το διαστημικό παρατηρητήριο SDO της NASA που έχει αποστολή την μελέτη του Ήλιου και των φαινομένων του κατέγραψε μια πολύ ισχυρή έκρηξη στο μητρικό μας άστρο, την ισχυρότερη των τελευταίων πέντε ετών. Η έκρηξη συνέβη γύρω στις 6 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) το Σάββατο 3 Ιουλίου. Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι εκρήξεις που παρατηρούνται όταν η έντονη δραστηριότητα στα μαγνητικά πεδία του Ήλιου διαταράσσει την ισορροπία στα μαγνητικά του πεδία με έκλυση τεράστιας ενέργειας που συνοδεύεται με μια λάμψη. Οι εκρήξεις εξαπολύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και λαμπρότητας, ενώ τα ηλιακά ενεργειακά σωματίδια που απελευθερώνονται, επηρεάζουν τη Γη με φαινόμενα όπως το σέλας αλλά και με παρεμβολές στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας στην Γη. Η έκρηξη ή ηλιακή έκλαμψη όπως είναι ο ακριβής επιστημονικός όρος…

ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Το Solar Orbiter κατέγραψε τεράστια έκρηξη στον Ήλιο για πρώτη φορά

Ο Ήλιος είναι αρκετά δραστήριος και όταν οι εκρήξεις στην επιφάνειά του είναι αρκετά μεγάλες, μπορεί να στείλει δισεκατομμύρια τόνους πλάσματος και ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια προς τη Γη. Για τη μελέτη λοιπόν των επονομαζόμενων Στεμματικών Εκπομπών Μάζας (ΣΕΜ) η NASA σε συνεργασία με την ESA, εκτόξευσε το Solar Orbiter το Φεβρουάριο του 2020. Πριν λίγους μήνες το σκάφος πέρασε σχετικά κοντά από τον Ήλιο σε απόσταση 77 εκατομμυρίων χιλιομέτρων και κατέγραψε video όχι μίας αλλά δύο ΣΕΜ, με τρία από τα όργανά του. Το πρώτο κατέγραψε τον ίδιο τον Ήλιο, το δεύτερο την εκροή ενέργειας μέσα από το Στέμμα του Ήλιου και το τρίτο κατέγραψε μία ροή ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων, σκόνης και κοσμικών ακτίνων να διαχύονται στο διάστημα. Όσο εντυπωσιακό…

ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ...

Με τι τρόπο ο Ήλιος «καίει» το υδρογόνο του και δεν εκρήγνυται σαν μια βόμβα υδρογόνου;

Απάντηση Η κύρια πηγή ενέργειας του Ήλιου είναι η «καύση» (σύντηξη) του υδρογόνου σε ήλιο. Στον πυρήνα του Ήλιου, που έχει ακτίνα το ένα τέταρτο της συνολικής ακτίνας του Ήλιου και θερμοκρασία 15 εκατομμυρίων βαθμών, παράγεται η ενέργεια που κάνει τη Γη μια θαυμάσια όαση με μέση θερμοκρασία περίπου 15 βαθμών Κελσίου. Κάθε δευτερόλεπτο στον πυρήνα του Ήλιου 650 εκατομμύρια τόνοι υδρογόνου συντήκονται σε 645,5 εκατομμύρια τόνους ηλίου και, σύμφωνα με τη γνωστή εξίσωση του Αϊνστάιν, E=mc2, η διαφορά της μάζας των 4,5 εκατομμυρίων τόνων μετατρέπεται σε ενέργεια. Συγκεκριμένα, κάθε δευτερόλεπτο παράγονται από τις αντιδράσεις αυτές 4×1026 Joules. Όλες οι ενεργειακές ανάγκες του πλανήτη μας θα καλύπτονταν για εκατομμύρια χρόνια, αν μπορούσαμε για ένα δευτερόλεπτο να συγκεντρώσουμε όλη την εκπεμπόμενη…

ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ...

Τι σημαίνει ότι οι Φοίνικες θαλασσοπόροι είδαν τον Ήλιο να ανατέλλει από δεξιά, όταν περιέπλευσαν την Αφρική, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος;

Απάντηση Στο τέταρτο βιβλίο του Ηρόδοτου (Μελπομένη), [42], αναφέρεται:[1] «Είναι βέβαιο ότι η Λιβύη (Αφρική) περιβρέχεται από θάλασσα, εκτός από τα σύνορά της με την Ασία. Πρώτος, απ’ όσο ξέρω, απέδειξε ότι η Λιβύη περιβρέχεται από θάλασσα ο βασιλιάς των Αιγυπτίων Νεκώς. Όταν σταμάτησε να σκάβει τη διώρυγα που από τον Νείλο οδηγεί στον Αράβιο Κόλπο, έστειλε Φοίνικες με καράβια, δίνοντάς τους εντολή να επιστρέψουν στην Αίγυπτο από το στενό των Ηράκλειων Στηλών (Γιβραλτάρ) και τη βόρεια θάλασσα. Οι Φοίνικες ξεκίνησαν από την Ερυθρά Θάλασσα και ταξίδευαν στη νότια θάλασσα. Όταν ερχόταν το φθινόπωρο, σταματούσαν στη Λιβύη, σ’ όποιο μέρος της βρίσκονταν, έσπερναν τη γη και περίμεναν να ωριμάσει η σοδειά, θέριζαν και ύστερα ξανάρχιζαν το ταξίδι τους. Πέρασαν δύο…

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Διάβαση του Ερμή, 9.5.2016 – Προετοιμαστείτε με τα κατάλληλα όργανα παρατήρησης!

Τη Δευτέρα 9 Μαΐου θα έχουμε την ευκαιρία, καιρού επιτρέποντος, να παρακολουθήσουμε μια διάβαση του Ερμή μπροστά από τον Ήλιο. Οι διαβάσεις του Ερμή συμβαίνουν με μέτρια συχνότητα: ο τρέχων αιώνας περιλαμβάνει 14. Η πιο πρόσφατη έγινε το 2006, η επόμενη (μετά από τη φετινή) θα γίνει το 2019 και η μεθεπόμενη το 2032. Στον ίδιο αιώνα η Αφροδίτη έχει μόνο δύο διαβάσεις, που έχουν γίνει ήδη, το 2004 και το 2012. Η επόμενη είναι το 2117. Διαβάσεις βλέπουμε να κάνουν μόνο οι εσωτερικοί της Γης πλανήτες, δηλαδή ο Ερμής και η Αφροδίτη. Ο δίσκος του Ερμή είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον δίσκο του Ήλιου και για τον εντοπισμό του απαιτείται οπτικός εξοπλισμός, π.χ. ένα μικρό τηλεσκόπιο, ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ…

ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Σεμινάριo στον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας: Ήλιος

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το άστρο της ημέρας. Ήλιος ο φωτοδότης που ξυπνά τους σκληρά εργαζόμενους όλου του κόσμου, για να εργαστούν. Ήλιος ο αναιδής που κτυπά τα βλέφαρα των αγκαλιασμένων εραστών να τους θυμίσει ότι είναι ώρα να χωρίσουν (προσωρινά). Ο θερμός Ήλιος που αναζητούμε με μανία τον κρύο χειμώνα. Κάθε φωτογραφία αυγής και ηλιοβασιλέματος είναι κι ένας ύμνος στον Ήλιο. Αμέτρητοι σεμνοί άνθρωποι έχουν σφαγιασθεί, κατακαεί, βασανισθεί, φυλακιστεί στ’ όνομά του. Ποιες φωτιές καίνε για χάρη μας στα σωθικά του; Πώς επηρεάζει η παρουσία του τις τηλεπικοινωνίες μας, την ψυχή μας, τα κόκκαλά μας; Θα σβήσει ποτέ, κι αν ναι, τώρα γρήγορα; Θα δοθούν απαντήσεις… το υποσχόμαστε. Εισηγητές: Η Χριστίνα Ηρακλέους, καθημερινή φωτογράφος του άστρου μας και ο Καλλίνικος Ταουκτσόγλου,…