Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 1-8 έως 7-8

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,

από 1-8 έως 7-8
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 1 Αυγούστου

Λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, ο Δίας, ο Ερμής, ο αμυδρός Βασιλίσκος και η Αφροδίτη σχηματίζουν μια διαγώνια γραμμή στα δυτικά, όπως φαίνεται παρακάτω. Η γραμμή αυτή φτάνει τις 27 μοίρες. Κοιτάξτε νωρίς το σούρουπο με ένα ζευγάρι κιάλια. Η Αφροδίτη είναι μόνο 4° πάνω από τον ορίζοντα. Ίσως να είναι αδύνατο να εντοπίσετε τον Βασιλίσκο.

 

Τρίτη, 2 Αυγούστου

Νέα Σελήνη στις 11:46 μμ.

Ο αστερισμός της Σαύρας είναι μικρός και αμυδρός. Με ένα ζευγάρι κιάλια μπορείτε να ανακαλύψετε το ανοιχτό σμήνος NGC7243.

 

 

Τετάρτη, 3 Αυγούστου

Αυτή την εβδομάδα, οι παρατηρητές του ουρανού θα βρεθούν ανάμεσα σε δύο όμορφες βροχές διαττόντων. Οι Υδροχοΐδες έφτασαν στο μέγιστό τους τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου, ενώ οι Περσείδες αρχίζουν να εμφανίζονται σιγά σιγά στον πρωινό ουρανό, με την τελική τους κορύφωση να είναι στις 12 Αυγούστου.  Τώρα που ο ουρανός είναι ασέληνος, μπορείτε να ευχαριστηθείτε την παρατήρησή σας καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Εύκολα ξεχωρίζει η μία βροχή από την άλλη. Απλώς δείτε ποιο είναι το ακτινοβόλο σημείο του διάττοντα αστέρα, ο αστερισμός του Υδροχόου ή ο αστερισμός του Περσέα.

 

Πέμπτη, 4 Αυγούστου

Αν και η Σελήνη έφτασε στη φάση της νέας πριν από δύο ημέρες, ήδη φαίνεται στο δυτικό ουρανό μετά τη δύση του Ήλιου. Είναι σχεδόν σε σύνοδο με τον Βασιλίσκο και περνάει κοντά από τους πλανήτες Ερμή και Δία τις επόμενες νύχτες.

Ο Αλμπιρέο, αυτό το όμορφο διπλό αστέρι βρίσκεται στην κεφαλή του Κύκνου.  Παλαιότερα,   το ζευγάρι αυτό το θεωρούσαν ένα οπτικό διπλό αστέρι, δηλαδή, μια τυχαία ευθυγράμμιση δύο ανεξάρτητων αστεριών. Εντούτοις, παρά τη μεγάλη απόσταση μεταξύ τους, οι αστρονόμοι απέδειξαν ότι ο Αλμπιρέο σχηματίζει ένα πραγματικό διπλό σύστημα που αναλύεται στα δύο αστέρια που περιστρέφονται το ένα γύρω από το άλλο.  Σε απόσταση 385 ετών φωτός από τη Γη, αυτό το ζευγάρι το χωρίζει απόσταση ίση με 60 φορές τη διάμετρο του ηλιακού μας συστήματός.

 

 

Παρασκευή, 5 Αυγούστου

Μία και μισή ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, το γαλαξιακό κέντρο βρίσκεται στον νότο, περίπου 20 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα (για τα γεωγραφικά πλάτη της Ελλάδας). Η ηρεμία που φαίνεται να υπάρχει στον ουρανό είναι όμως παραπλανητική. Περίπου 30.000 έτη φωτός προς την κατεύθυνση αυτή, ένας ανεμοστρόβιλος από ενέργεια και ύλη περιστρέφεται γύρω από μία γιγάντια μαύρη τρύπα η οποία και κείτεται στην καρδιά του γαλαξία μας.

 

Σάββατο, 6 Αυγούστου

Από αστρονομικής άποψης, απόψε είναι το μέσο σημείο του καλοκαιριού, στις 9:28 μμ, ακριβώς. Δηλαδή, η μέση απόσταση ανάμεσα στο θερινό ηλιοστάσιο και την φθινοπωρινή ισημερία.

Αν και βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού, το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου κάνει ήδη την εμφάνισή του χαμηλά στον ανατολικό-βορειοανατολικό ουρανό. Φαίνεται μετά τις 21:30 με 22:00. Στέκεται στη μία γωνία του και καλύπτει μεγάλη επιφάνεια του ουρανού.

 

Κυριακή, 7 Αυγούστου

Ο Κρόνος παραμένει ένα όμορφο αξιοθέατο, αν και έφτασε σε αντίθεση πριν από δύο μήνες. Με μέγεθος 0,4, είναι το πιο λαμπρό «αστέρι» σε σχέση με τα γύρω απ’ αυτόν αστέρια στον νοτιοδυτικό Οφιούχο. Η διάμετρος του δίσκου του, μέσα από ένα τηλεσκόπιο, είναι 17″.

Ο Κρόνος, όπως φωτογραφήθηκε με το 10 ίντσο  Astrophysics  Maksutov-Cassegrain , από τον  Roland Christen

 

Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.”  Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”

Οι πλανήτες Κρόνος και Άρης, μαζί με τον Αντάρη, σχηματίζουν ένα τρίγωνο στο νότο νωρίς το βράδυ. Με έκθεση μερικών μόνο λεπτών αποκαλύπτονται άλλα σχήματα και χρώματα μέσα στο κέντρο του γαλαξία στα ανατολικά τους. Προσέξτε επίσης την περιοχή ανάμεσα στον Κρόνο και τον Αντάρη. Εκεί βρίσκεται το αστέρι ρ του Οφιούχου, όπου γύρω απ’ αυτό, είναι μία από τις πιο πολύχρωμες περιοχές του ουρανού.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής και η Αφροδίτη είναι πολύ χαμηλά πάνω από τον δυτικό-βορειοδυτικό ορίζοντα, περίπου 20 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Κοιτάξτε με κιάλια. Η Αφροδίτη έχει μέγεθος -3,9, ενώ ο Ερμής είναι -0,1 (το 1/35 της λαμπρότητάς της). Ο πιο εσωτερικός πλανήτης βρίσκεται περίπου 8 μοίρες πάνω και στα αριστερά της Αφροδίτης.

Ο  Άρης (μέγεθος -0,7, στα δεξιά της κεφαλής του Σκορπιού) αρχίζει να χάνει φαινόμενο μέγεθος. Η φαινόμενη διάμετρός του μειώνεται στα 13 δευτερόλεπτα της μοίρας και το σχήμα του έχει γίνει gibbous. Στην επόμενή του αντίθεση, τον Ιούλιο του 2018, ο Άρης θα φτάσει τα 24,3 δευτερόλεπτα της μοίρας, σχεδόν στη μέγιστη διάμετρό του!

Ο Δίας (μέγεθος -1,7, ανάμεσα στον Λέοντα και την Παρθένο) λάμπει χαμηλά στα δυτικά στο βραδινό λυκόφως. Δύει στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,3 στο νότιο Οφιούχο) είναι το λαμπρότερο «άστρο» περίπου 11° στα ανατολικά (αριστερά) του Άρη. Στις 6° από κάτω είναι ο αμυδρότερος Αντάρης. Στο μέσο της απόστασης μεταξύ Κρόνου και Άρη είναι ο δέλτα του Σκορπιού.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) είναι σε καλή θέση για παρατήρηση ψηλά στο νότο  πριν αρχίσει το λυκαυγές.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στο νότο πριν το λυκαυγές. Δείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα.