Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 1-11 έως και 7-11
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 1-11 έως και 7-11 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 1 Νοεμβρίου
Τις επόμενες ημέρες, η Σελήνη φαίνεται νωρίς στον πρωινό ουρανό, λίγες ώρες πριν την ανατολή του Ήλιου. Θα περάσει μέσα από τον αστερισμό της Παρθένου. Εκεί θα βρεθεί κοντά στον Ερμή και τον Στάχυ. Ο πλανήτης Άρης είναι πολύ πιο χαμηλά στο ίδιο μέρος του ουρανού και εντοπίζεται δύσκολα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:37 μμ.
Τρίτη, 2 Νοεμβρίου
Τον Νοέμβριο ο Φομαλχώ, το αστέρι του φθινοπώρου, διέρχεται (τέμνει) από τον ουράνιο μεσημβρινό νωρίς το βράδυ, λάμποντας έτσι στο ψηλότερό του σημείο. Για να βρείτε τον Φομαλχώ, ακολουθήστε τη δυτική (δεξιά) πλευρά του μεγάλου τετραγώνου του Πήγασου αρκετά κάτω στον ουρανό.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 12:25 μετά τα μεσάνυχτα.
Τετάρτη, 3 Νοεμβρίου
Η Σελήνη τώρα είναι πολύ λεπτή αφού απέχει μόνο 1 ½ ημέρα από τη νέα της φάση. Κοιτάξτε στα ανατολικά-νοτιοανατολικά περίπου 30 με 40 λεπτά πριν την ανατολή. Θα χρειαστείτε κιάλια.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:16 μμ.
Πέμπτη, 4 Νοεμβρίου
Νέα Σελήνη στις 11:16 μμ.
Ο Ουρανός είναι σε αντίθεση. Ο παγωμένος γίγαντας βρίσκεται τώρα στον Κριό, περίπου 18° νοτιοδυτικά των Πλειάδων και είναι ορατός όλη τη νύχτα. Η καλύτερη ώρα για να το δείτε είναι αργά το βράδυ, κοντά στα μεσάνυχτα, όταν είναι ψηλότερα στον ουρανό και πάνω από τον πιο πυκνό, πιο ταραγμένο αέρα κοντά στον ορίζοντα. Ο δίσκος του Ουρανού εκτείνεται στα 4″, το οποίο είναι σίγουρα μικροσκοπικός. Όμως, λάβετε υπόψη την απόστασή του, η οποία είναι τώρα 2,8 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη.
Παρασκευή, 5 Νοεμβρίου
Ο Δίας και ο Κρόνος έχουν περάσει τα ακίνητα σημεία στους ανάδρομους βρόχους τους και έχουν αρχίσει να κινούνται πάλι προς τα ανατολικά (στα αριστερά) σε σχέση με τα αστέρια του υπόβαθρου. Αυτό γίνεται πιο αντιληπτό όταν ο Δίας περνάει δίπλα από το δέλτα του Αιγόκερω, την αριστερή γωνία του αστερισμού. Η κίνηση των πλανητών προς τα ανατολικά επιταχύνεται.
Απόψε η Σελήνη φτάνει στο περίγειο της, το πλησιέστερο σημείο στην τροχιά της γύρω από τον πλανήτη μας, 358.843 χλμ. μακριά. Σήμερα είναι απλώς ένα μικρό κομμάτι μισοφέγγαρου που γρήγορα θα γίνεται πιο λαμπερό και παχύτερο από μέρα σε μέρα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:55 μμ.
Σάββατο, 6 Νοεμβρίου
Η AAVSO (American Association of Variable Star Observers) είναι ένας ερασιτεχνικός οργανισμός αφιερωμένος στην παρατήρηση ουράνιων αντικειμένων των οποίων η φωτεινότητα αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Φέτος, επικεντρώνεται σε ένα διαφορετικό αστέρι κάθε μήνα. Το μεταβλητό αστέρι του Νοεμβρίου είναι ο Almaaz, γνωστό και ως ε του Ηνίοχου.
O Almaaz είναι ένα αστέρι 3ου μεγέθους που είναι λιγότερο από 3,5° νοτιοδυτικά της Αίγας. Είναι ένας σπάνιος θερμός υπεργίγαντας, τύπου F, που βρίσκεται σε ένα σύστημα διπλού εκλειπτικού αστέρα. Αυτό σημαίνει ότι έχει ένα αστέρι συνοδό που περνά μπροστά του κάθε 27 χρόνια και κάθε έκλειψή του διαρκεί 2 χρόνια! Ο Almaaz είναι επί του παρόντος χωρίς έκλειψη και στη μέγιστη λαμπρότητά του.
Κυριακή, 7 Νοεμβρίου
Η πιο εξασθενημένη προέκταση της ζωδιακής ζώνης βρίσκεται τώρα ενώπιον μας στο νότιο ουρανό μετά το βραδινό λυκόφως. Περιλαμβάνει (από νοτιοδυτικά προς τα ανατολικά) τον Αιγόκερω, τον Υδροχόο, τους Ιχθείς και τον Κριό. Το φωτεινότερο αστέρι στην ομάδα αυτή είναι ο Χαμάλ (2ου μεγέθους) ή α του Κριού, περίπου 30 μοίρες (3 γροθιές, στην προέκταση του βραχίονα) πάνω στην ανατολή, 1 ½ ώρα μετά από το ηλιοβασίλεμα. Θα χρειαστείτε έναν καθαρό, σκοτεινό ουρανό και έναν καλό αστροχάρτη για να εκτιμήσετε αυτήν την περιοχή.
Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:34 μμ.
O Δίας, o Κρόνος και η Αφροδίτη (χαμηλότερα και στα δεξιά) πάνω από το λιμάνι της Κέρκυρας στις 31 Οκτωβρίου. Φωτογραφία: Σπύρος Χονδρογιάννης
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, στην Παρθένο, κάνει την καλύτερη εμφάνισή του για αυτό το έτος στον πρωινό ουρανό. Κοιτάξτε χαμηλά πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα περίπου 50 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Παραμένει λαμπρός με μέγεθος -0,8. Βρίσκεται κοντά στον αμυδρότερο Στάχυ, που έχει μέγεθος +1.
Ο Άρης δεν είναι ορατός αφού βρίσκεται μέσα στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,6) λάμπει χαμηλά στα νοτιοδυτικά στο σούρουπο, στον αστερισμό του Τοξότη. Δύει περίπου 45 λεπτά μετά το τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Θα ανεβαίνει ψηλότερα και θα γίνεται λαμπρότερη τον επόμενο μήνα.
Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,6) και ο λαμπρότερος Δίας (μέγεθος -2,5) συνεχίζουν να λάμπουν στα νότια νωρίς το βράδυ, 15° μακριά στις δύο αντίθετες πλευρές του Αιγόκερου. Ο Κρόνος είναι μόνος του, με σταθερή κίτρινη λάμψη και δύει περίπου πρώτος στις 11 μμ., ενώ ο Δίας λίγο μετά τα μεσάνυχτα.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στον νότιο Κριό) βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά στις 9 μμ. Βρίσκεται σε αντίθεση αυτή την εβδομάδα.
Ο Ποσειδώνας, (μέγεθος 7,9, στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύων) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά νωρίς το βράδυ.
