Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 2-10 έως και 8-10
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 2-10 έως 8-10
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 2 Οκτωβρίου
Νωρίς το βράδυ, αναζητήστε χαμηλά πάνω από τον βορειοανατολικό ορίζοντα – πολύ πιο κάτω από την Κασσιόπη – τη λαμπρή Αίγα, που ανατέλλει. Το πόσο ψηλά θα τη βρείτε εξαρτάται από το γεωγραφικό πλάτος σας. Όσο βορειότερα είστε, τόσο ψηλότερα θα είναι.
Απόψε αρχίζει ανεπίσημα η ετήσια βροχή διαττόντων «Ωριωνίδες». Αν και οι Ωριωνίδες θα κορυφωθούν σχεδόν σε τρεις εβδομάδες (τη νύχτα της 20/21 Οκτωβρίου), θα αρχίσουν ήδη να εμφανίζονται μερικά τέτοια μετέωρα τις πρώτες πρωινές ώρες. Αυτά τα μετέωρα φαίνεται να ακτινοβολούν από το βόρειο τμήμα του αστερισμού του Ωρίωνα, του «Κυνηγού».
Τρίτη , 3 Οκτωβρίου
Ο Βέγας είναι το λαμπρότερο αστέρι πολύ ψηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ. Ο Αρκτούρος, εξίσου λαμπρός, είναι χαμηλά στα δυτικά-βορειοδυτικά. Το πιο λαμπρό αστέρι ανάμεσά τους είναι η Αλφέκα, μεγέθους 2,2, το στολίδι του Βόρειου Στεφάνου. Η Αλφέκα είναι ένας εκλειπτικός διπλός αστέρας, με περίοδο 17 ημερών, αλλά οι κυμάνσεις της λαμπρότητας είναι πολύ μικρές για να τις διακρίνει το ανθρώπινο μάτι.
Ο Κρόνος παραμένει ένας δελεαστικός στόχος στον ουρανό νωρίς το βράδυ, αυτή την εβδομάδα. Ο δακτυλιοειδής πλανήτης βρίσκεται 20° πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα καθώς πέφτει το σκοτάδι. Με λάμψη μεγέθους 0,5, εμφανίζεται σημαντικά λαμπρότερος από οποιοδήποτε άλλο αστέρι στον αστερισμό που φιλοξενείται τώρα, τον Οφιούχο, ο οποίος απεικονίζεται σαν ένας άνθρωπος που κρατάει ένα φίδι.
Τετάρτη, 4 Οκτωβρίου
Η Αφροδίτη και ο Άρης βρίσκονται στην πιο στενή τους σύνοδο νωρίς το πρωί της Πέμπτης και της Παρασκευής. Απέχουν περίπου ¼°. Κοιτάξτε χαμηλά στα ανατολικά.
Πέμπτη, 5 Οκτωβρίου
Πανσέληνος στις 9:42 μμ. Το φεγγάρι βγαίνει από τα ανατολικά με το ηλιοβασίλεμα.
Η Αφροδίτη και ο Άρης απέχουν μόλις 0,2 μοίρες μακριά – περίπου τη μισή διάμετρο της Πανσέληνου – πριν την αυγή. Οι δύο πλανήτες έχουν να βρεθούν τόσο κοντά από τον Νοέμβριο του 1995. Αν δείτε το ζευγάρι με κιάλια, θα δείτε επίσης το αστέρι 4ου μεγέθους σίγμα του Λέοντα 0,3° βόρεια της Αφροδίτης. Με ένα τηλεσκόπιο θα δούμε ότι η Αφροδίτη έχει γωνιώδη διάμετρο 11″, ενώ ο Άρης 4″.
Παρασκευή, 6 Οκτωβρίου
Μπορείτε ακόμα να εντοπίσετε τον Αντάρη, που αναβοσβήνει κάτω δεξιά του Κρόνου αυτή την εβδομάδα; Έχουν απόσταση 14°.
Ο δεύτερος λαμπρότερος αστεροειδής του 2017 κάνει μια ωραία εμφάνιση στον ουρανό του Οκτωβρίου. Η Ίρις 7 λάμπει με μέγεθος 7,5, αρκετά λαμπρή ώστε να εντοπιστεί με κιάλια σε σκοτεινό ουρανό. Βρίσκεται στον αστερισμό του Κριού, ο οποίος ανεβαίνει ψηλά στα ανατολικά αργά το βράδυ. Η Ίρις βρίσκεται 3° ανατολικά του λαμπρότερου αστέρα του Κριού, μεγέθους 2, του Χαμάλ, όλη αυτή την εβδομάδα.
Σάββατο, 7 Οκτωβρίου
Η Αφροδίτη φαίνεται τώρα κάτω από τον Άρη. Θα συνεχίσει την καθοδική της πορεία τις επόμενες εβδομάδες.
Ο Άρης φθάνει σε αφήλιο στη 1 πμ της Κυριακής, σε απόσταση 249,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από το αστέρι μας.
Κυριακή, 8 Οκτωβρίου
Ο Ερμής περνά πίσω από τον Ήλιο στις 12 πμ. Θα παραμείνει κρυμμένος στην λάμψη του αστεριού μας ώσπου να επιστρέψει στο βραδινό ουρανό, στα τέλη Οκτωβρίου.
Κάτω από τον αστερισμό του Αετού και πάνω δεξιά από τον σχηματισμό της «τσαγιέρας» του Τοξότη βρίσκεται ο αμυδρός αστερισμός της Ασπίδας, που ονομάστηκε έτσι από τον Πολωνό αστρονόμο του 17ου αιώνα Johannes Hevelius. Ονομάστηκε αρχικά Scutum Sobiescianum, η ασπίδα του Sobieski, που αναφέρεται στο βασιλιά Sobieski της Πολωνίας. Οι περισσότεροι ερασιτέχνες αστρονόμοι γνωρίζουν τον αστερισμό ως «το αστρικό νέφος του Scutum» (Scutum’s star cloud), μια πολύ πυκνή σε αστέρια περιοχή του γαλαξία μας.
Οι κομήτες C/2017 O1 και C/2015 ER61 πρόσφατα βρέθηκαν πολύ κοντά ο ένας με τον άλλο, μαζι και με το λαμπρό σμήνος των Πλειάδων. Όλη η περιοχή αυτή του ουρανού που φαίνεται στη φωτογραφία καλύπτεται από ένα πολύ αμυδρό νεφέλωμα.
Φωτογραφία: έκθεση 2 ωρών, του Damian Peach.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής χάνεται στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9, στον Λέοντα, σε σύνοδο με τον Άρη) λάμπει στα ανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Στο τέλος της εβδομάδας η Αφροδίτη απομακρύνεται από τον Άρη και αρχίζει ολοένα να χαμηλώνει πάνω από τον ορίζοντα.
Ο Άρης, επίσης χαμηλά στο φως του λυκαυγούς, έχει μέγεθος +1,8, μόνο το 1/200 της λαμπρότητας της Αφροδίτης.
Ο Δίας έχει χαθεί μέσα στο φως του ηλιοβασιλέματος.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στον Οφιούχο) με κίτρινο χρώμα, λάμπει στα νοτιοδυτικά το σούρουπο.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, αργά το βράδυ.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ
