Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, απο 4/4 έως και 10/4

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, από 4-4 έως 10-4
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία, ένας τεράστιος αντικυκλώνας με σχήμα οβάλ που παρατηρείται εδώ και τουλάχιστον 300 χρόνια, είναι το κύριο από τα πολλά χαρακτηριστικά που βλέπουμε στο γίγαντα των πλανητών. Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μία ώρα πριν και μία ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.

 

Δευτέρα, 4 Απριλίου

Monday_chart

Όλη την εβδομάδα, ο Κρόνος, λαμπρότερος από τον Άρη, και ο αμυδρότερός του Αντάρης σχηματίζουν ένα τρίγωνο (μεταβάλλεται από νύχτα σε νύχτα) στον νότο πριν το λυκαυγές.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:26 πμ της Τρίτης.

Τρίτη, 5 Απριλίου

Tuesday_chart

Ο Ωρίων, ο «κυνηγός», ξεχωρίζει στα νοτιοδυτικά καθώς πέφτει το σκοτάδι αυτή την εβδομάδα. Ο εύκολα αναγνωρίσιμος αστερισμός εμφανίζεται ελαφρώς γυρτός σε σύγκριση με την εμφάνισή του στον χειμωνιάτικο βραδινό ουρανό. Τώρα η ζώνη με τα τρία αστέρια ευθυγραμμίζεται παράλληλα με τον ορίζοντα, ενώ ο μπλε-λευκός Ρίγκελ κρέμεται ακριβώς κάτω από τη ζώνη και ο κατακόκκινος Μπετελγκέζ στέκεται ακριβώς από πάνω.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:17 μμ.

Τετάρτη, 6 Απριλίου

Αναζητήστε στην ανατολή, το βράδυ, τα αστέρια της άνοιξης, τον Αρκτούρο και τον Στάχυ. Ακολουθήστε μια καμπύλη γραμμή από τη λαβή της κατσαρόλας προς τον Αρκτούρο. Συνεχίστε τη γραμμή προς το επόμενο φωτεινό αστέρι, τον Στάχυ. Ο Αρκτούρος είναι το λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό του Βοώτη και ο Στάχυς είναι το λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό της Παρθένου.

Μη ξεχνάτε ότι η άνοιξη είναι η εποχή των γαλαξιών. Αφού περάσει τουλάχιστον αυτή η εβδομάδα, όπου το φεγγάρι είναι πολύ λαμπρό, θα μπορέσετε να ασχοληθείτε με την παρατήρηση ή φωτογράφηση ενός πλήθους γαλαξιών κοντινών ή μακρινών.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:04 πμ της Πέμπτης.

Πέμπτη, 7 Απριλίου

BeehiveCluster

Το ανοιχτό σμήνος Μ44, που οι περισσότεροι αστρονόμοι αποκαλούν το σμήνος της «Κυψέλης», βρίσκεται στον αστερισμό του Καρκίνου. Από έναν σκοτεινό ουρανό το σμήνος φαίνεται ευκολότερα από τα αμυδρά αστέρια που σχηματίζουν το περίγραμμα του αστερισμού. Το Μ44 βρίσκεται 600 έτη φωτός μακριά. Η φωτογραφία αυτή είναι αποτέλεσμα έκθεσης 1 ώρας με το τηλεσκόπιο Takahashi FSQ-106EDX refractor, από τον Burley Packwood από την Αριζόνα.

Νέα Σελήνη στις 2:25 μμ.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:56 μμ.

Παρασκευή, 8 Απριλίου

Friday_chartΚοιτάζοντας στα δυτικά στο βραδινό λυκόφως, με την λεπτή ημισέληνο ως οδηγό, βρείτε τον Ερμή στα δεξιά του.

Ο Δίας αυτό το βράδυ είναι μόλις 0,1° βόρεια από το 5ου μεγέθους αστέρι χ του Λέοντα. Με κιάλια, το αστέρι αυτό φαίνεται σαν δορυφόρος του Δία. Με ένα τηλεσκόπιο 6 ιντσών οι δορυφόροι του πλανήτη φαίνεται ότι δεν είναι πηγές φωτός όπως το αστέρι.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:43 πμ του Σαββάτου.

Σάββατο, 9 Απριλίου

Ο Ουρανός είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο. Αυτό σημαίνει, έτσι όπως τον βλέπουμε από τη Γη, ότι ο μακρινός πλανήτης βρίσκεται πίσω από τον Ήλιο. Ο Ουρανός θα επιστρέψει στον πρωινό ουρανό τον Μάιο.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:34 μμ.

Κυριακή, 10 Απριλίου

Οι περισσότεροι αστερισμοί ακολουθούν τον γενικό κανόνα ότι στα αστέρια δίνονται ελληνικά γράμματα λίγο πολύ κατά σειρά λαμπρότητας, αν και οι εξαιρέσεις είναι πολλές. Για μεγάλο αριθμό περιπτώσεων, ο «άλφα», παραδείγματος χάριν, δεν είναι ο πιο λαμπρός. Μεταξύ των πιο περίεργων περιπτώσεων είναι αυτή του αστερισμού του Μικρού Λέοντα, το μικρό λιοντάρι. Όχι μόνο δεν έχει κανένα αστέρι με το όνομα «άλφα», αλλά μόνο ένα με ελληνικό όνομα, το βήτα. Αυτός λοιπόν, ο βήτα, είναι ένα ωραίο διπλό αστέρι, αν και δύο μέλη του είναι τόσο κοντά μεταξύ τους (μερικά δέκατα του δευτερολέπτου της μοίρας), που φαίνονται αδιαχώριστα μέσω ενός μικρού τηλεσκοπίου και απαιτούν περίπλοκη συμβολομετρία (interferometry) για να διαχωριστούν.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη νωρίς το βράδυ, στις 8:25 μμ και στις 5:21 πμ της Δευτέρας.

 

Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomers Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.”  Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”

Jupiter Ο Δίας από την Αθήνα, όπως φωτογραφήθηκε από τον Γιάννη Ροζάκη στις 31 Μαρτίου. Η φωτογραφία ήταν αποτέλεσμα μιας στοίβας 2775 καρέ, μετά από μια λήψη 60 δευτερολέπτων.

 

Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από τον βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής  έχει μέγεθος από -1 σε -1,5 και φαίνεται χαμηλά στον ορίζοντα νωρίς τα βράδυ αυτή την εβδομάδα. Κοιτάξτε στα δυτικά-νοτιοδυτικά νωρίς στο βραδινό λυκόφως. Θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια. Ο Ερμής θα κάνει την καλύτερή του εμφάνιση για αυτό το έτος στο επόμενο διάστημα.

Η Αφροδίτη βρίσκεται χαμένη στο φως του Ήλιου.

Ο  Άρης (μέγεθος -0,5, στην κεφαλή του Σκορπιού), ανατέλλει γύρω στα μεσάνυχτα και λάμπει με χρώμα κίτρινο-πορτοκαλί στο νότο, στα δεξιά του Κρόνου. Με τηλεσκόπιο, η φαινόμενη διάμετρος του είναι 12 δευτερόλεπτα της μοίρας, αρκετή για να αποκαλυφθούν κάποιες λεπτομέρειες στην επιφάνειά του με τη χρήση ενός μεσαίου μεγέθους τηλεσκοπίου. Ο πλανήτης θα έχει διάμετρο 18,6 δευτερόλεπτα της μοίρας στα τέλη Μαΐου και στις αρχές Ιουνίου, στην πιο κοντινή προσέγγιση του στη Γη.

Ο Δίας (μέγεθος -2,4, στα πίσω πόδια του Λέοντα) λάμπει ψηλά στα νοτιοανατολικά στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος και μεσουρανεί τα μεσάνυχτα. Δύει πριν την ανατολή του Ήλιου.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,4, στα πόδια του Οφιούχου) ανατέλλει στις 12:30 πμ και λάμπει στον νότο, στα αριστερά του Άρη, στην αρχή του λυκαυγούς. Οι δύο πλανήτες, μαζί με τον Αντάρη, πιο κάτω, σχηματίζουν ένα τρίγωνο.

Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας έχουν χαθεί στο φως του Ήλιου.

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί