Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 4-9 έως και 10-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 4-9 έως 10-9
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 4 Σεπτεμβρίου
Ο μακρινός Ποσειδώνας είναι σε αντίθεση σήμερα. Ο παγωμένος πλανήτης ανατέλλει με το ηλιοβασίλεμα και ανεβαίνει στο ψηλότερό του σημείο στον νότιο ουρανό περίπου στη 1 πμ. Ο πλανήτης, μεγέθους 7,8, βρίσκεται στον Υδροχόο, 1,2° ανατολικά του 4ου μεγέθους λάμδα του Υδροχόου. Θα χρειαστείτε κιάλια για να εντοπίσετε τον Ποσειδώνα και ένα τηλεσκόπιο για να δείτε τον μπλε-γκρι δίσκο του, ο οποίος έχει διάμετρο 2,4″.
Αργά το βράδυ, παρακολουθήστε τον 1ου μεγέθους Φομαλχώ που ανατέλλει περίπου 20° κάτω από το σχεδόν γεμάτο φεγγάρι.
Τρίτη, 5 Σεπτεμβρίου
Πανσέληνος στις 10:05 πμ. Το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου ισορροπεί στη μία γωνία του πάνω και στα αριστερά της Σελήνης. Ψηλά στον ουρανό, ο Ντενέμπ παίρνει θέση στο ζενίθ αντικαθιστώντας τον λαμπρότερο Βέγα.
Τετάρτη, 6 Σεπτεμβρίου
Μπορείτε εύκολα να διακρίνετε τον Μιρφάκ (α του Περσέα, 591 έτη φωτός μακριά, μέγεθος 1,8) και τον περίφημο μεταβλητό Αλγκόλ (β του Περσέα, 92 έτη φωτός μακριά, φαινόμενο μέγεθος 2,2) αν και η Σελήνη είναι ιδιαίτερα λαμπρή. Τα δύο άστρα βρίσκονται περίπου 10 μοίρες μακριά το ένα από το άλλο και σχηματίζουν σχεδόν μια οριζόντια γραμμή πάνω από τον βορειοανατολικό ουρανό.
Πέμπτη, 7 Σεπτεμβρίου
Μετά από ένα τρίμηνο απουσίας, ο Άρης επιστρέφει σε θέαση στις αρχές Σεπτεμβρίου. Ο κόκκινος πλανήτης ανατέλλει περισσότερο από μία ώρα πριν από τον Ήλιο και ανεβαίνει 7° στα ανατολικά 30 λεπτά πριν την ανατολή. Θα λάμπει με μέγεθος 1,8, οπότε πιθανότατα θα χρειαστείτε κιάλια για να τον εντοπίσετε μέσα στη λάμψη του λυκαυγούς. Αυτή η επανεμφάνιση σηματοδοτεί την αρχή μιας μακράς παρουσίας του γείτονα της Γης, που θα κορυφωθεί με την αντίθεση του τον προσεχή Ιούλιο.
Παρασκευή, 8 Σεπτεμβρίου
Πολύ χαμηλά στα ανατολικά, καθώς ξημερώνει Σάββατο, ο Ερμής, με φαινόμενο μέγεθος 0, λάμπει 1° στα δεξιά του Βασιλίσκου ( Regulus) που έχει μέγεθος 1,3. Ο Άρης, πιο αμυδρός, με μέγεθος 1,8, είναι περίπου 3° κάτω και στα αριστερά τους. Ο εντοπισμός τους δεν είναι πολύ εύκολος και σίγουρα θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια.
Σάββατο, 9 Σεπτεμβρίου
Το πρωί της Κυριακής, η ίδια εικόνα με τους πλανήτες και τον Βασιλίσκο επαναλαμβάνεται. Τώρα, ο Ερμής πλησιάζει το αστέρι ακόμα πιο κοντά, στα 39΄.
Το όνομα Φομαλχώ στα Αραβικά σημαίνει «το στόμα του ψαριού» και είναι γνωστό σαν «το αστέρι του φθινοπώρου» ή το «μοναχικό αστέρι» αφού βρίσκεται σε μια περιοχή του ουρανού που δεν έχει άλλα λαμπρά αστέρια. Είναι το 18ο σε φωτεινότητα αστέρι, χρώματος λευκού (φασματικού τύπου Α). Πολλές φορές όμως τον περιγράφουν και σαν κόκκινο αστέρι, προφανώς από το γεγονός ότι βρίσκεται σχετικά χαμηλά στον ουρανό με αποτέλεσμα η ατμόσφαιρα της γης να παρεμβάλλεται και να δίνει την λάθος εντύπωση. Απέχει 23 έτη φωτός από εμάς, έχει διάμετρο διπλάσια από αυτήν του ήλιου και είναι 14 φορές πιο φωτεινός από αυτόν.
Κυριακή, 10 Σεπτεμβρίου
Πώς ξέρετε ότι πλησιάζουν οι ημέρες για να ανοίξουν τα σχολεία; Όταν, μετά το σούρουπο, η κατσαρόλα της Μεγάλης Αρκτου είναι χαμηλά στα βορειοδυτικά και η Κασσιόπη βρίσκεται στα βορειοανατολικά. Κοιτάξτε λίγο πάνω από το ενδιάμεσο μεταξύ τους σημείο και θα βρείτε έναν αστέρα 2ου μεγέθους, τον Πολικό.
Το Νεφέλωμα του Μικρού Αλτήρα (γνωστό και Μ76 ή NGC 650/651)είναι ένα πλανητικό νεφέλωμα σε απόσταση περίπου 3.400 ετών φωτός, στον αστερισμό Περσέα. Είναι ένα από τα αμυδρότερα αντικείμενα του Μεσιέ. Η απόσταση του Μ76, όπως και πολλών άλλων πλανητικών νεφελωμάτων, δεν έχει καθοριστεί με ακρίβεια. Προς το παρόν υπολογίζεται μεταξύ 2.500 και 3.500 ετών φωτός. Η φωτογραφία του Μ76 είναι του Θόδωρου Γιαουρτσή, τραβηγμένη με το τηλεσκόπιο 10 ιντσών της Orion Optics και την CCD Atik 314L mono, πάνω στη στήριξη Skywatcher EQ6.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, με ραγδαία αύξηση λαμπρότητας, από μέγεθος 3 σε 0, αυτή την εβδομάδα, και ο Άρης, με μέγεθος 1,8, φαίνονται αρκετά χαμηλότερα της Αφροδίτης. Το αστέρι Βασιλίσκος είναι επίσης κοντά τους, ιδιαίτερα κοντά στον Ερμή. (Δείτε τον χάρτη παραπάνω).
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) λάμπει στα ανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς, στους Διδύμους. Ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης είναι από πάνω της. Ψάξτε για τον Προκύνα πάνω και στα δεξιά της Αφροδίτης, και τον λαμπρό Σείριο ακόμα πιο δεξιά και κάτω του Προκύνα.
Ο Δίας (μέγεθος -1,7, στην Παρθένο) λάμπει πολύ χαμηλά στα δυτικά στο βραδινό λυκόφως. Ο Στάχυς, με χρώμα γαλάζιο, είναι 4° κάτω και στα αριστερά του.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,4, στον Οφιούχο) με κίτρινο χρώμα, φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στον νότο πριν το ηλιοβασίλεμα. Ο πιο κόκκινος Αντάρης (μέγεθος +1) σπινθηρίζει ζωηρά περίπου 13 μοίρες στα δεξιά και κάτω του Κρόνου.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο ) είναι ψηλά στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, αργά το βράδυ.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ
