Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 4-12 έως και 10-12
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 4-12 έως 10-12
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 4 Δεκεμβρίου
Όταν η Σελήνη θα έχει ανεβεί ψηλά στα ανατολικά, αναζητήστε δεξιά ή κάτω δεξιά της τον Μπετελγκέζ. Το υπόλοιπο του Ωρίωνα εκτείνεται πιο πέρα στα δεξιά ή κάτω δεξιά.
Η Σελήνη φτάνει στο περίγειο της, το πιο κοντινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 10:47 πμ. Βρίσκεται 357.492 χιλιόμετρα μακριά από μας.
Βόρειο σέλας. Φωτογραφία: Pixabay / steveows
Τρίτη, 5 Δεκεμβρίου
Τώρα που η Σελήνη ανατέλλει αφού βραδιάσει, αναζητήστε τον Πολυδεύκη στα αριστερά της και τον Κάστορα πάνω από τον Πολυδεύκη. Αργότερα τη νύχτα θα βρείτε τον Προκύνα να ανατέλλει αρκετά μακριά από τη Σελήνη και κάτω δεξιά της.
Ο Άρης ξεχωρίζει στον νοτιοανατολικό ουρανό πριν από την αυγή αυτή την εβδομάδα. Ο μεγέθους 1,7 κόκκινος πλανήτης ανατέλλει σχεδόν τέσσερις ώρες πριν από τον Ήλιο και εμφανίζεται 25° ψηλά όταν αρχίζει το λυκαυγές. Βρίσκεται ανάμεσα στα αστέρια της Παρθένου, περίπου 5° στα αριστερά του λαμπρότερου αστέρα της, του 1ου μεγέθους Στάχυ. Παρατηρήστε την έντονη χρωματική αντίθεση ανάμεσα στον πορτοκαλί-κόκκινο πλανήτη και το μπλε-λευκό αστέρι. Δυστυχώς, η θέα μέσα από ένα τηλεσκόπιο αποδεικνύεται απογοητευτική. Ο Άρης έχει μόνο 4″ φαινόμενη διάμετρο και δεν δείχνει καμία λεπτομέρεια.
Τετάρτη, 6 Δεκεμβρίου
Αργά το βράδυ η Σελήνη λάμπει κάτω από τα αστέρια των Διδύμων. Στα δεξιά της είναι ο Προκύων και αρκετά πιο μακριά της ο λαμπρός Σείριος.
Πέμπτη, 7 Δεκεμβρίου
Εάν είστε κοντά στις 40° βόρειο γεωγραφικό πλάτος, σήμερα ο Ήλιος δύει πιο νωρίς από κάθε άλλη μέρα του έτους. Αν και η βραχύτερη μέρα σημειώνεται στις 21 Δεκεμβρίου, δηλαδή κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, ο Ήλιος εκείνη τη μέρα δύει 3 λεπτά αργότερα από ό,τι σήμερα. Όμως ανατέλλει και πιο αργά από ό,τι σήμερα. Πιο αργά από κάθε άλλη μέρα ανατέλλει ο Ήλιος στις 4 Ιανουαρίου. Για αυτές τις μικρές αποκλίσεις φταίει η κλίση του άξονα της Γης και η ελλειπτικότητα της τροχιάς της.
Το διαστημόπλοιο Juno έβγαλε αυτή τη φωτογραφία με τα σύννεφα του Δία να στροβιλίζονται, καθώς συνεχίζει να περιφέρεται γύρω από τον πλανήτη. Η αποστολή του Juno προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2018.
Παρασκευή, 8 Δεκεμβρίου
Βγείτε έξω πριν από την αυγή και θα βρείτε τον λαμπρό Δία χαμηλά στα νοτιοανατολικά. Ο γιγαντιαίος πλανήτης ανατέλλει σχεδόν τρεις ώρες πριν από τον Ήλιο και φτάνει σε ύψος 20° μία ώρα πριν την ανατολή του Ήλιου. Ο Δίας λάμπει με μέγεθος -1,7, γεγονός που τον καθιστά το πιο λαμπρό «αστέρι» στον νυχτερινό ουρανό. Βρίσκεται ανάμεσα στα πολύ πιο αμυδρά αστέρια του αστερισμού του Ζυγού. Ένα τηλεσκόπιο αποκαλύπτει τον δίσκο του, διαμέτρου 32”.
Σάββατο, 9 Δεκεμβρίου
Η βροχή διαττόντων Διδυμίδες βρίσκεται σε εξέλιξη αυτήν την εβδομάδα. Παρόλο που η βροχή δεν κορυφώνεται μέχρι τη νύχτα της 13ης –14ης Δεκεμβρίου, θα μπορείτε να βλέπετε κάποιες Διδυμίδες αργά το βράδυ. Ένα μετέωρο είναι ένα τυχαίο σωματίδιο σκόνης που καίγεται στην ατμόσφαιρα της Γης. Τα μετέωρα αυτής της βροχής φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό των Δίδυμων.
Διδυμίδες, μια αξιόλογη βροχή διαττόντων αστέρων. Φωτογραφία:Asim Patel.
Κυριακή, 10 Δεκεμβρίου
Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 9:53 πμ.
Οι περισσότεροι αστερισμοί έχουν μόνο ένα λαμπρό αστέρι, αλλά ο Ωρίωνας έχει δύο: τον Ρίγκελ και τον Μπετελγκέζ. Ο Ρίγκελ είναι στο αριστερό πόδι του Ωρίωνα. Ένας λευκός-γαλάζιος υπέρ-γίγαντας και ένα από τα πιο γνωστά λαμπρά αστέρια, σχεδόν 800 έτη φωτός μακριά. Αν ήταν τόσο κοντά όσο ο Σείριος (το λαμπρότερο αστέρι ορατό με γυμνό μάτι και μόνο 8,6 έτη φωτός μακριά), ο Ρίγκελ θα έλαμπε πιο έντονα στον ουρανό μας από τον λαμπρότερο πλανήτη, την Αφροδίτη.
Ο Μπετελγκέζ, το άλλο λαμπρό αστέρι του Ωρίωνα, βρίσκεται στον δεξιό ώμο του Κυνηγού. Ένας ερυθρός υπέρ-γίγαντας, ο Μπετελγκέζ δεν είναι ένα «ταπεινό» αστέρι. Στην πραγματικότητα, εάν ο Μπετελγκέζ αντικαθιστούσε τον Ήλιο μας στο ηλιακό σύστημα, τα εξωτερικά στρώματά του θα εκτείνονταν πέρα από την Γη και τον Άρη, σχεδόν έως την τροχιά του Δία.
Η σούπερ Σελήνη της προηγούμενης εβδομάδας ήταν μεγαλύτερη και λαμπρότερη απ’ ότι συνήθως αλλά όχι τεράστια, όπως λανθασμένα συνεχίζουν να πιστεύουν πολλοί.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής και ο Κρόνος βρίσκονται χαμένοι στο έντονο φως της δύσης του Ήλιου.
Η Αφροδίτη είναι επίσης μέσα στο φως του Ήλιου, αυτό της ανατολής.
Ο Άρης και ο Δίας (μεγέθη +1,7, και -1,7, αντίστοιχα), ανατέλλουν στην αρχή του λυκαυγούς και λάμπουν χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά. Πρώτα βγαίνει ο Άρης, ο πιο αμυδρός απ’ τους τρείς. Είναι στην Παρθένο, κοντά στον λαμπρό Στάχυ. Ανεβαίνει ολοένα και ψηλότερα. Ο Δίας ανατέλλει περίπου μία ώρα μετά τον Άρη, αρκετά πριν την αρχή του λυκαυγούς.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, το βράδυ. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.