Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 5-2 έως και 11-2

 

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 5-2 έως 11-2
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 5 Φεβρουαρίου

Ο Μπετελκγέζ, η “μασχάλη” του Ωρίωνα, και ο Αλντεμπαράν, το λαμπερό μάτι του Ταύρου, είναι ψηλά στα νότια αυτά τα βράδια. Έχετε ποτέ συγκρίνει τα χρώματα τους; Μπορείτε να εντοπίσετε κάποια διαφορά; Δεν είναι εύκολο. Ωστόσο, ο Αλντεμπαράν, με φασματικό τύπο KIII, ονομάζεται συχνά «πορτοκαλής» γίγαντας, ενώ ο Μπετελγκέζ, φασματικός τύπου M1-M2 Ia, ονομάζεται συνήθως «κόκκινος» υπέρ-γίγαντας. Οι θερμοκρασίες τους είναι λίγο διαφορετικές: 3.910 Kelvin και 3.590 Kelvin, αντίστοιχα.

Τρίτη, 6 Φεβρουαρίου

Κοιτάξτε προς τον νότο στο ξημέρωμα και θα δείτε τη Σελήνη, σε φθίνουσα φάση, να περνάει κοντά από τον Δία και τον Άρη πάνω από τον Σκορπιό, έναν αστερισμό που συνήθως συνδέεται με τον καλοκαιρινό ουρανό.

Τετάρτη, 7 Φεβρουαρίου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 5:55 μμ. Το φεγγάρι ανατέλλει περίπου στις 12:30 πμ. και εμφανίζεται ψηλά στο νότο καθώς αρχίζει το λυκαυγές. Η Σελήνη βρίσκεται στον αστερισμό του Ζυγού, μόλις 4° πάνω και δεξιά από τον λαμπρό Δία. Οι δύο αποτελούν ένα όμορφο ζευγάρι στη διάρκεια των πρωινών ωρών.

 Φωτογραφία: Αντώνης Αγιομαμίτης

Πέμπτη, 8 Φεβρουαρίου

Ο Άρης διασχίζει επίσημα τα σύνορα από τον Σκορπιό στον Οφιούχο σήμερα το πρωί. Ο πλανήτης πέρασε μόνο οκτώ ημέρες μέσα στα όρια του Σκορπιού, αλλά στον Οφιούχο θα παραμείνει για περισσότερο από έναν μήνα.

Παρασκευή, 9 Φεβρουαρίου

Το νεφέλωμα του Κώνου (Cone nebula, στον Μονόκερο, στο νότιο τμήμα του NGC2264) ανήκει σε μια μεγαλύτερη περιοχή του ουρανού όπου και παρατηρούμε σχηματισμό και δημιουργία αστέρων. Για την παρατήρησή του χρειάζεται καθαρός και σκοτεινός ουρανός με καλό seeing. Όμως, θα πρέπει να αφιερώσετε αρκετό χρόνο για να μπορέσετε να το δείτε. Μια γρήγορη ματιά δεν αρκεί! Κάποιο φίλτρο UHC ή Οξυγόνου ΙΙΙ θα σας βοηθήσει να το εντοπίσετε. Το νεφέλωμα μοιάζει με το γνωστό νεφέλωμα της Κεφαλής του Ίππου, αφού είναι και αυτό ένα σκοτεινό νεφέλωμα που φωτίζεται από έναν αστέρα – στην προκειμένη περίπτωση τον αστέρα HD 47887, έναν γίγαντα τύπου Β3.

Σάββατο, 10 Φεβρουαρίου

Ο Άρης περνάει 5° βόρεια του Αντάρη σήμερα το πρωί. Αν και ο κόκκινος πλανήτης βρίσκεται επίσημα στη νοτιοδυτική γωνία του αστερισμού του Οφιούχου, εμφανίζεται στο ίδιο οπτικό πεδίο, αν παρατηρείτε με ένα ζευγάρι κιάλια, μαζί με το λαμπρότερο αστέρι του Σκορπιού. Επειδή τόσο ο Άρης όσο και ο Αντάρης λάμπουν με μέγεθος 1,1, αυτή είναι μια τέλεια ευκαιρία για να συγκρίνετε τα χρώματα των δύο αντικειμένων και να καταλάβετε γιατί οι αρχαίοι παρατηρητές ονόμασαν το αστέρι «Αντάρη», που κυριολεκτικά σημαίνει «αντίπαλος του Άρη».

Κυριακή, 11 Φεβρουαρίου

Η ημισέληνος εμφανίζεται 2° πάνω από τον Κρόνο σήμερα το πρωί. Οι δύο ανατέλλουν λίγο μετά τις 4 πμ και βρίσκονται περίπου 10° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα τη στιγμή που αρχίζει το λυκαυγές. Ο πλανήτης λάμπει με μέγεθος 0,6 και εμφανίζεται σημαντικά λαμπρότερος από όλα τα αστέρια στον αστερισμό του Τοξότη.

Η Σελήνη φθάνει σε απόγειο, το πιο μακρινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 4:17 πμ. Βρίσκεται 405.700 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Γης.

 

NGC 7635: Το νεφέλωμα της «φυσαλίδας»

Φωτογραφία: Πιστωτική Göran Nilsson & The Liverpool Telescope

Το NGC 7635, το νεφέλωμα της «φυσαλίδας», ωθείται από τον αστρικό άνεμο του τεράστιου αστέρα BD + 602522, ορατού με μπλε χρώμα προς τα δεξιά, μέσα στο νεφέλωμα. Η ακτινοβολία θερμαίνει πυκνές περιοχές του μοριακού νέφους κάνοντας το να φωτοβολεί. Το νεφέλωμα αυτό έχει διάμετρο περίπου 10 ετών φωτός και μπορεί να το δει κανεις ακόμα και με ένα μικρό τηλεσκόπιο στον αστερισμό της βασίλισσας της Αιθιοπίας (Κασσιόπη).

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής και η Αφροδίτη δεν φαίνεται, αφού βρίσκονται μέσα στη λάμψη του Ήλιου.

Ο Άρης και ο Δίας (μεγέθη +1,2, και -2, αντίστοιχα), ανατέλλουν μετά τα μεσάνυχτα και λάμπουν ψηλά στα νότια νωρίς τα ξημερώματα. Ο Δίας βγαίνει πρώτος και φέγγει στον αμυδρό αστερισμό του Ζυγού. Ο Άρης λάμπει περίπου 15° κάτω και στα αριστερά του Δία, στην κεφαλή του Σκορπιού. Κάτω και στα αριστερά του Άρη είναι ο Αντάρης που μοιάζει στο χρώμα με τον Άρη και έχει σχεδόν την ίδια λαμπρότητα.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στον Τοξότη) φαίνεται ευκολότερα, χαμηλά στο λυκαυγές. Περίπου 50 λεπτά πριν την ανατολή, κοιτάξτε πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα 30° κάτω και στα αριστερά του Άρη.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθύες) είναι ακόμη ψηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι τώρα χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.