Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 6-11 έως και 12-11

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 6-11 έως 12-11
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 6 Νοεμβρίου

Οι ημέρες θέασης του Κρόνου στον βραδινό ουρανό μειώνονται γρήγορα. Μπορείτε να βρείτε τον δακτυλιοειδή πλανήτη περίπου 15° στα νοτιοδυτικά μια ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Ο πλανήτης λάμπει με μέγεθος 0,5, περίπου τέσσερις φορές λαμπρότερος από οποιοδήποτε άλλο αστέρι στον αστερισμό που τον φιλοξενεί, τον Οφιούχο. Φυσικά, θα δείτε τον Κρόνο καλύτερα μέσα από ένα τηλεσκόπιο, το οποίο αποκαλύπτει μια σφαίρα διαμέτρου 15″, που περιβάλλεται από ένα θεαματικό δακτυλιοειδές σύστημα που εκτείνεται στα 35″ και έχει κλίση 27° ως προς την ευθεία θέασης από τη Γη.

Η φωτογραφία είναι από το διαστημόπλοιο Cassini.

Τρίτη , 7 Νοεμβρίου

Μπορείτε να εντοπίσετε το αστέρι Φομαλχώ ακολουθώντας τη δεξιά πλευρά  του μεγάλου τετραγώνου του Πήγασου, κάτω προς το νότιο ορίζοντα. Ο Φομαλχώ είναι μερικές χιλιάδες βαθμούς πιο θερμός από τον Ήλιο μας και περίπου 16 φορές φωτεινότερος. Ένας τεράστιος δίσκος μορίων σκόνης έχει ανακαλυφθεί γύρω από το αστέρι, που ίσως να δηλώνει τα αρχικά στάδια ενός, υπό σχηματισμό, πλανητικού συστήματος.

 

Τετάρτη, 8 Νοεμβρίου

Τώρα που η Σελήνη απουσιάζει από τον ουρανό νωρίς το βράδυ,  σας περιμένει ο μεγάλος γαλαξίας  NGC 253 στον αστερισμό του Γλύπτη. Είναι 7° νότια του 2ου μεγέθους βήτα του Κήτους. Ο γαλαξίας είναι μεγάλος και διάχυτος, οπότε ένας πολύ σκοτεινός ουρανός είναι απαραίτητος για να τον δείτε καλύτερα. Με κιάλια θα τον εντοπίσετε εύκολα. Ο NGC 253 δεν είναι μόνο ένας από τους φωτεινότερους σπειροειδείς γαλαξίες που είναι ορατοί, είναι επίσης ένας από τους πιο δύσκολους στον εντοπισμό του. Ανακαλύφθηκε το 1783 από την Caroline Herschel. Βρίσκεται μόνο περίπου δέκα εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Η πυκνή σκοτεινή σκόνη υποδηλώνει υψηλό ρυθμό σχηματισμού αστεριών. Ορατός στην παραπάνω φωτογραφία είναι ο ενεργός κεντρικός πυρήνας, γνωστός επίσης ως φωτεινή πηγή ακτίνων Χ και ακτίνων γάμμα.

Φωτογραφία: Angus Lau

Πέμπτη, 9 Νοεμβρίου

Το φεγγάρι του τελευταίου τετάρτου ανατέλλει σήμερα στις 10:30 από τα ανατολικά-βορειοανατολικά, κάτω από τον Πολυδεύκη και τον Κάστορα, στους Διδύμους.

Ο Άρης ξεχωρίζει στον ανατολικό ουρανό πριν από την αυγή αυτή την εβδομάδα. Ο μεγέθους 1,8 κόκκινος πλανήτης ανατέλλει τρεις ώρες πριν από τον Ήλιο και φτάνει στις 15° όταν αρχίζει το λυκαυγές. Βρίσκεται ανάμεσα στα αστέρια της Παρθένου, και σήμερα το πρωί περνά 1,8° νότια από το 3ου μεγέθους γ της Παρθένου. Δυστυχώς, η θέα μέσα από ένα τηλεσκόπιο αποδεικνύεται απογοητευτική. Ο Άρης έχει γωνιώδη διάμετρο μόνο 4″ και δεν δείχνει καμία λεπτομέρεια.

Αυτός ο σεληνιακός χάρτης των τελευταίου τετάρτου θα σας βοηθήσει να το εξερευνήσετε. Ο σεληνιακός βόρειος πόλος βρίσκεται στην κορυφή, ενώ το δυτικό άκρο βρίσκεται στα αριστερά.

Φωτογραφία: Skyscrapers, Inc. (Amateur Astronomical Society of Rhode Island)

 

Παρασκευή, 10 Νοεμβρίου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 10:38 μμ.

Το πρωί του Σαββάτου η Σελήνη αποκρύπτει τον Βασιλίσκο (Regulus) στη Βόρεια Αμερική. Το αστέρι εξαφανίζεται από την λαμπρή άκρη της Σελήνης και επανεμφανίζεται πίσω από τη σκοτεινή άκρη.

Στις 25 Ιουλίου, ο Shahrin Ahmad από την Μαλαισία βιντεοσκόπησε με τηλεσκόπιο τον Βασιλίσκο να εμφανίζεται πίσω από τη λαμπρή πλευρά της Σελήνης.

Σάββατο, 11 Νοεμβρίου

Αν και ο Δίας ήταν σε σύνοδο με τον Ήλιο στα τέλη Οκτωβρίου, ήδη αναρριχάται στον πρωινό ουρανό, πριν από την αυγή. Για να τον βρείτε, πρώτα εντοπίστε την εκθαμβωτική Αφροδίτη, περίπου μισή ώρα πριν από την ανατολή. Σήμερα το πρωί, ο Δίας εμφανίζεται 1° ακριβώς κάτω από την Αφροδίτη.  Ο γίγαντας αέριος πλανήτης λάμπει δύο μεγέθη λιγότερο από την Αφροδίτη αλλά εξακολουθεί να ξεχωρίζει με ένα ζευγάρι κιάλια μέσα στο έντονο φως του λυκαυγούς. Σε δύο πρωινά από τώρα, οι δύο πλανήτες θα βρεθούν σε απόσταση μόλις 0,3° ο ένας από τον άλλον, στην πιο όμορφη  πλανητική σύνοδο του 2017!

Κυριακή, 12 Νοεμβρίου

Ένα άλλο όνομα για τον Στάχυ είναι Al Simak. Ελεύθερα μεταφρασμένο από τα αραβικά σημαίνει “ο ανυπεράσπιστος”. Στον ουρανό ο Στάχυς φαίνεται να στέκεται μόνος, χωρίς άλλα αστέρια κοντά του, σαν να είναι ανυπεράσπιστος.

Το αστέρι Mira, που σημαίνει «θαυμάσιος», στον αστερισμό του Κήτους, είναι το πιο γνωστό μεταβλητό αστέρι, που μεταβάλλει τη φωτεινότητά του δραματικά κάθε 11 μήνες, από μέγεθος 10 σε μέγεθος 2. Αν σας ενδιαφέρει η παρατήρηση των μεταβλητών αστέρων θα μπορούσατε και εσείς να συνεισφέρετε στην παγκόσμια αστρονομική κοινότητα με τις δικές σας παρατηρήσεις (www.aavso.com ).

Φωτογραφία: NASA

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής  είναι μέσα στο φως της δύσης του Ήλιου.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) και ο Δίας (μέγεθος -1,7) ανατέλλουν στην αρχή του λυκαυγούς και λάμπουν χαμηλά στα ανατολικά. Ο Δίας φαίνεται πολύ χαμηλά στην αρχή της εβδομάδας, αλλά το πρωί της 11ης Νοεμβρίου βρίσκεται μόλις 2 μοίρες νότια της Αφροδίτης. Θα βρεθούν σε σύνοδο, μόλις 1/3° μακριά, το πρωί της 13ης. Κοιτάξτε πάνω από τον ανατολικό-βορειοανατολικό ορίζοντα περίπου 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου και έχετε μαζί σας ένα ζευγάρι κιάλια.

Ο Άρης, με μέγεθος +1,8, ολοένα και ανεβαίνει ψηλότερα. Απέχει τώρα περισσότερο από 20 μοίρες από την Αφροδίτη. Με τηλεσκόπιο ο Άρης δεν δείχνει κάποια λεπτομέρεια. Όμως, το επόμενο καλοκαίρι, όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, θα κάνει την καλύτερη του εμφάνιση από το 2003.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5 στο νότιο Οφιούχο), με κίτρινο χρώμα, λάμπει χαμηλά στα νοτιοδυτικά  το σούρουπο.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Ο Ποσειδώνας είναι μόνο 0,6° νότια από το λάμδα του Υδροχόου.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί