Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 9-7 έως και 15-7
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 9-7 έως 15-7
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 9 Ιουλίου
Η Αφροδίτη κυριαρχεί στον δυτικό ουρανό μετά το ηλιοβασίλεμα. Το εκθαμβωτικό αντικείμενο λάμπει με μέγεθος -4,1 ανάμεσα στα αστέρια του δυτικού Λέοντα. Η Αφροδίτη εμφανίζεται 14° ψηλά μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα και δύει λίγο πριν τις 11 μμ. Αυτό το βράδυ, αυτό το μέλος του ηλιακού συστήματος συναντά το πιο λαμπρό αστέρι του Λέοντος, το πρώτο σε φαινόμενο μέγεθος, τον Βασιλίσκο. Ο πλανήτης εμφανίζεται 1,1° βόρεια (στην πάνω δεξιά πλευρά) του αστεριού και είναι περίπου 100 φορές πιο λαμπρός. Με ένα ζευγάρι κιάλια θα έχετε την καλύτερη θέαση αυτής της συνόδου.
Τρίτη , 10 Ιουλίου
Ο σεληνιακός μηνίσκος (φωτίζεται 12% του σεληνιακού δίσκου) ανατέλλει στις 3:30 πμ της Τετάρτης. Ο δορυφόρος της Γης βρίσκεται στο μεγάλο ανοιχτό σμήνος των Υάδων (με σχήμα V), κοντά στο “κεφάλι του Ταύρου”, 1° βορειοανατολικά από τον λαμπρότερο ήλιο του αστερισμού, το αστέρι 1ου μεγέθους Αλντεμπαράν. Σε περιοχές του Καναδά και στις μεσοδυτικές πολιτείες των Η.Π.Α. η Σελήνη περνάει μπροστά από αυτό το κοκκινωπό αστέρι.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:39 πμ της Τετάρτης.
Τετάρτη, 11 Ιουλίου
Ο Άρης παραμένει ένα εκπληκτικό θέαμα όλη την εβδομάδα. Ανεβαίνει σχεδόν στις 30° στον νότο περίπου στις 2:30 πμ. Αν και ο Κόκκινος Πλανήτης φτάνει σε αντίθεση στα τέλη Ιουλίου, φαίνεται αισθητά πιο λαμπρός τώρα από ό,τι ήταν πριν από μία εβδομάδα. Με μέγεθος -2,5, φαίνεται πιο λαμπρός από τον Δία και κατατάσσεται ως το δεύτερο λαμπρότερο σημείο φωτός στον νυχτερινό ουρανό μετά την Αφροδίτη. Με ένα τηλεσκόπιο θα δείτε τον δίσκο διαμέτρου 23 δευτερολέπτων της μοίρας και ίσως μερικές λεπτομέρειες στην επιφάνειά του, αν και οι περισσότερες από αυτές είναι τώρα σκεπασμένες από μια μεγάλη καταιγίδα σκόνης.
Συνδυάζοντας περίπου 1.000 εικόνες από τη διαστημοσυσκευή Viking Orbiter, οι ερευνητές δημιούργησαν αυτό το εντυπωσιακό μωσαϊκό του Άρη, το οποίο παρουσιάζει επιφανειακά χαρακτηριστικά σε κλίμακα λίγο παραπάνω από 1 χιλιόμετρο ανά εικονοστοιχείο. NASA / JPL / USGS
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:30 μμ.
Πέμπτη, 12 Ιουλίου
Σήμερα ο Πλούτωνας φτάνει σε αντίθεση για το 2018, που σημαίνει ότι βρίσκεται απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό μας και παραμένει ορατός όλη τη νύχτα. Θα λάμπει αμυδρά με 14ο μέγεθος, ωστόσο θα χρειαστείτε ένα τηλεσκόπιο 8 ιντσών ή μεγαλύτερο με καλά οπτικά για να τον εντοπίσετε. Ο Πλούτωνας βρίσκεται τώρα στον βορειοανατολικό Τοξότη, περίπου 0,2° δυτικά του αστέρα 6ου μεγέθους 50 του Τοξότη.
Νέα Σελήνη στις 5:49 πμ της Παρασκευής. Στη νέα φάση της, η Σελήνη διασχίζει τον ουρανό με τον Ήλιο και έτσι παραμένει κρυμμένη στο φως του αστεριού μας. Τουλάχιστον αυτό ισχύει για τις περιοχές της Γης όπου ζει ποσοστό μεγαλύτερο από το 99 τοις εκατό του πληθυσμού της Γης. Αλλά αν βρεθείτε μεταξύ της νοτιοανατολικής Αυστραλίας και της Ανταρκτικής, μπορείτε να παρακολουθήσετε το φεγγάρι να διέρχεται μπροστά από τον Ήλιο και να προκαλεί μια μερική ηλιακή έκλειψη. Στο Χόμπαρτ της Τασμανίας, η έκλειψη διαρκεί από τις 2h52m έως τις 3h56m UT και η Σελήνη καλύπτει το 10% της διαμέτρου του Ήλιου στο μέγιστο. Θυμηθείτε ότι στη διάρκεια ακόμα και μιας μερικής έκλειψης Ηλίου πρέπει να προστατέψετε τα μάτια σας με ένα ασφαλές ηλιακό φίλτρο.
Αν και η Νέα Σελήνη είναι κρυμμένη στο φως του Ήλιου, τις επόμενες ημέρες ένας όμορφος μηνίσκος θα φαίνεται στον ουρανό. Αυτή η εικόνα του μηνίσκου και της γήινης ατμόσφαιρας ελήφθη από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. (NASA)
Παρασκευή, 13 Ιουλίου
Η Σελήνη φτάνει σε περίγειο, το πιο κοντινό σημείο στην τροχιά της γύρω από τη Γη, στις 11:26 πμ. Θα βρίσκεται 357.431 χιλιόμετρα μακριά από μας.
Το φεγγάρι ανατέλλει αργά, έτσι καθώς ο ουρανός γίνεται πιο σκοτεινός, απολαύστε τη θέα του όμορφου αστερισμού του Σκορπιού στα καλύτερά του στον νότιο ουρανό. Η ουρά που μοιάζει σαν «αγκίστρι» τελειώνει με ένα εντυπωσιακό ζευγάρι αστέρων που απέχουν μεταξύ τους 0,6 της μοίρας, 17 μοίρες κάτω και αριστερά του Αντάρη. Με κιάλια θα εντοπίσετε ένα ζευγάρι ανοιχτών αστρικών σμηνών γνωστών ως Μ7 και M6, ονόματα που τους δόθηκαν από τον διάσημο Γάλλο αστρονόμο Charles Messier, που τα καταχώρησε στον περίφημο κατάλογό του τον 18ο αιώνα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:09 μμ.
Σάββατο, 14 Ιουλίου
Ο λεπτός μηνίσκος περνά περίπου 3,5° δεξιά του Ερμή στον βραδινό ουρανό. Με κιάλια η θέαση θα είναι η καλύτερη μέσα στο λυκόφως. Κοιτάξτε 45 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα.
Κυριακή, 15 Ιουλίου
Η Σελήνη κινείται περίπου 13° προς τα ανατολικά σε σχέση με τα αστέρια κάθε 24 ώρες, και αυτή η κίνηση την μεταφέρει κοντά στην Αφροδίτη απόψε. Ο μηνίσκος εμφανίζεται περίπου 6° δεξιά του πλανήτη. Το εκπληκτικό δίδυμο είναι σε ύψος 15° στα δυτικά, 45 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Αυτή η σύνοδος προσφέρει μια ωραία ευκαιρία για φωτογραφία.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:48 μετά τα μεσάνυχτα.
Το NGC 5866 είναι ένας γαλαξίας. Όμως η εσωτερική λωρίδα σκόνης και τα γαλαζοπράσινα «φτερά» υποδηλώνουν γαλαξιακές αλληλεπιδράσεις. Όλη η εικόνα αυτή του γαλαξία μάς θυμίζει έναν πολύτιμο λίθο στην φυσική του ομορφιά! Η φωτογραφία είναι του Adam Block.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής (μέγεθος +0,2) φαίνεται στο βραδινό λυκόφως, περίπου 16° κάτω δεξιά της Αφροδίτης. Ψάξτε για τον πλανήτη νωρίς, όταν ο ουρανός είναι ακόμα φωτεινός.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,1 στον Λέοντα) λάμπει στα δυτικά νωρίς στο βραδινό λυκόφως. Ο δίσκος του πλανήτη έχει διάμετρο 17 δευτερόλεπτα της μοίρας και είναι σε φάση αμφίκυρτη (gibbous), φωτισμένος κατά 67%.
Αυτή την εβδομάδα η Αφροδίτη περνάει από τον Βασιλίσκο, του οποίου η λαμπρότητα είναι περίπου το 1% της λαμπρότητας του πλανήτη. Θα βρεθούν σε σύνοδο τη Δευτέρα 9 Ιουλίου, με τον Βασιλίσκο να είναι 1° νότια της Αφροδίτης (κάτω αριστερά).
Ο Άρης (μέγεθος -2,2, στον Αιγόκερο) ανατέλλει λίγο μετά τις 10 μμ. Βρίσκεται στα νότια-νοτιοανατολικά, 33 μοίρες μακριά από τον Κρόνο. Ο Άρης γίνεται όλο και πιο λαμπρός, πλησιάζοντας στην αντίθεσή του στο τέλος Ιουλίου. Ο δίσκος του έχει ήδη φτάσει στα 22 δευτερόλεπτα της μοίρας και πρόκειται να γίνει 24,3 στις 30-31 Ιουλίου. Υπάρχουν αναφορές για μια εκτεταμένη καταιγίδα σκόνης στην επιφάνειά του.
Ο Δίας (μέγεθος -2,3, στο Ζυγό) φέγγει στον αμυδρό αστερισμό του Ζυγού. Τώρα ο δίσκος του έχει διάμετρο 40-41 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,1), πάνω από τον σχηματισμό της «τσαγιέρας» του Τοξότη, ανατέλλει πριν τις 8 μμ. Φτάνει στο ψηλότερό του σημείο, στον νότο, τα μεσάνυχτα, περίπου 33 μοίρες δεξιά του λαμπρότερου Άρη.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στα σύνορα Κριού-Ιχθύων) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκονται στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, πριν αρχίσει το λυκαυγές. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
