Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 9-9 έως και 15-9

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 9-9 έως και 15-9
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 9 Σεπτεμβρίου

Όταν θα βγουν τα αστέρια απόψε, η Σελήνη θα λάμπει στα νότιο-νοτιοανατολικά. Αναζητήστε ψηλά πάνω απ’ αυτήν (περίπου 30°) τον Αλτάιρ και τον αμυδρό Ταραζέντ. Κοντά στο ζενίθ είναι ο λαμπρότερος Βέγας.

Ο Ποσειδώνας βρίσκεται σε αντίθεση απόψε. Είναι τώρα 5 λεπτά της μοίρας (σχεδόν 0,1°) από το φ του Υδροχόου στα δυτικά-νοτιοδυτικά.

 

Τρίτη, 10 Σεπτεμβρίου

Απόψε το λαμπερό φεγγάρι φωτίζει μέσα στο αμυδρό αστρικό πεδίο του Αιγόκερου. Το πιο λαμπρό αστέρι ψηλά πάνω δεξιά της Σελήνης είναι ο Αλτάιρ. Παρατηρήστε το κάτω αριστερό μέρος της Σελήνης, περίπου 20° με 30°, για να δείτε τον 1^ου μεγέθους Φομαλχώ, που ανατέλλει. Στα Αραβικά, το όνομά του σημαίνει «το στόμα του ψαριού», ενώ είναι γνωστός και ως «μοναχικό αστέρι», αφού βρίσκεται σε μια περιοχή του ουρανού που δεν έχει άλλα λαμπρά αστέρια. Είναι το 18ο σε φωτεινότητα αστέρι, χρώματος λευκού (φασματικού τύπου Α). Πολλές φορές, όμως, τον περιγράφουν και σαν κόκκινο αστέρι, προφανώς από το γεγονός ότι βρίσκεται σχετικά χαμηλά στον ουρανό με αποτέλεσμα  η ατμόσφαιρα της Γης να αλλοιώνει το χρώμα του. Απέχει 23 έτη φωτός από εμάς, έχει διάμετρο διπλάσια από αυτήν του ήλιου και είναι 14 φορές πιο φωτεινός από αυτόν.

 

Τετάρτη, 11 Σεπτεμβρίου

Η Σελήνη δύει όλο και πιο αργά το βράδυ τις επόμενες νύχτες. Βρίσκεται στον Αιγόκερω και τον Υδροχόο. Το αστέρι του φθινοπώρου, ο Φομαλχώ, φαίνεται χαμηλά στα νοτιοανατολικά.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:52 μμ.     

 

Πέμπτη, 12 Σεπτεμβρίου

Αυτά τα βράδια, ψηλά στον βορειοανατολικό ουρανό βρίσκεται η Κασσιόπη. Τα πέντε κύρια αστέρια σχηματίζουν το γράμμα W, του οποίου η δεξιά πλευρά κλίνει προς τα πάνω. Ψηλά στην ανατολή είναι το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου, που φαίνεται να ισορροπεί πάνω στην μια του γωνία.

 

Παρασκευή, 13 Σεπτεμβρίου

Πανσέληνος στις 7:34 πμ του Σαββάτου.

Η Σελήνη βγαίνει από την ανατολή λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα. Ο Φομαλχώ ανατέλλει κάτω και στα δεξιά της μία ώρα αργότερα. Όσο πιο νότια ζείτε, τόσο ψηλότερα θα είναι ο Φομαλχώ. Θα εντοπίζεται και ευκολότερα, επίσης.

Η Σελήνη είναι και σε απόγειο απόψε, 406.377 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Γης, το πιο μακρινό σημείο της στην τροχιά της γύρω από τον πλανήτη μας.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:31 μμ.

 

Σάββατο, 14 Σεπτεμβρίου

Ο βόρειος αστερισμός του Κηφέα στέκεται ψηλότερα από τον Πολικό, όταν τελειώσει το σούρουπο. Ο κύριος σχηματισμός αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από αστέρια 3^ου μεγέθους. Ενώ στη μυθολογία  αντιπροσωπεύει το βασιλιά της Αιθιοπίας, το σχήμα του προτρέπει συχνά στη ζωγραφιά ενός σπιτιού από ένα παιδί. Βλέποντας στο Βορρά, η κορυφή της στέγης δείχνει προς τα κάτω, ακριβώς πάνω και στα δεξιά του Πολικού. Ο Κηφέας είναι συνοδός στον πιο γνωστό αστερισμό της Κασσιόπης, της βασίλισσας της Αιθιοπίας.

 

Κυριακή, 15 Σεπτεμβρίου

Όταν η Σελήνη θα απουσιάζει από τον νυχτερινό ουρανό μετά την επόμενη εβδομάδα,  αξίζει να παρατηρήσουμε, στον αστερισμό του Αετού, το κεντρικό θερμό αστέρι του πλανητικού νεφελώματος ΝGC6804. Θα το βρείτε σχεδόν 4 μοίρες δυτικά του Αλτάιρ. Ανακαλύφθηκε από τον Herschel. Αλληλεπιδρώντας με τα σύννεφα σκόνης και αερίων, το NGC6804 είναι ένα πλανητικό νεφέλωμα σε παρακμή, με την εξωτερική του στοιβάδα με μέγεθος 12 και το κεντρικό αστέρι 13^ου μεγέθους. Αν και μόνο τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια θα μπορέσουν να δείξουν το κεντρικό αστέρι, είναι ένα από τα πιο θερμά αντικείμενα στο διάστημα, με θερμοκρασία γύρω στους 30.000 K!

Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας μαζί με τον δικό μας γαλαξία κυριαρχούν στην τοπική ομάδα γαλαξιών (Local Group).  Το διάχυτο φως από την Ανδρομέδα προέρχεται από τις εκατοντάδες δισεκατομμυρίων των αστεριών που την συνθέτουν. Αρκετά από τα ευδιάκριτα  αστέρια  που περιβάλλουν την  εικόνα της Ανδρομέδας  είναι  στην πραγματικότητα αστέρια στο Γαλαξία μας που συμβαίνει να βρίσκονται μπροστά από το αντικείμενο του υπόβαθρου. Η Ανδρομέδα αναφέρεται συχνά ως M31 αφού είναι το 31^ο αντικείμενο στην λίστα του Messier. Το M31 είναι τόσο μακριά που το φως του χρειάζεται πάνω από 2 εκατομμύρια έτη για να φθάσει σε μας. Φωτογράφος: Amir H. Abolfath (TWAN) 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής, η Αφροδίτη και ο Άρης παραμένουν αόρατοι μέσα στο φως του Ήλιου.

Ο Δίας (μέγεθος -2,2, ανάμεσα στα πόδια του Οφιούχου) φαίνεται στα νότια-νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια του σούρουπου και αργότερα τη νύχτα. Ο δίσκος του έχει φαινόμενη διάμετρο 38″. Ο Αντάρης, αρκετά πιο αμυδρός, με μέγεθος +1, σπινθηρίζει 7 ½° κάτω και στα δεξιά του Δία.

Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,4, στον Τοξότη) είναι το σταθερό, κιτρινωπό «αστέρι» στα νότια-νοτιοανατολικά, 28 μοίρες στα αριστερά του Δία.  Κάτω από τον Κρόνο είναι η λαβή της «τσαγιέρας» του Τοξότη.

Ο Κρόνος στις 15 Αυγούστου. Η φωτογραφία είναι του Αγάπιου Ηλία

Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,7, στον Κριό) είναι ψηλά στα νότια στις 4 πμ, πριν αρχίσει το λυκαυγές.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι σε αντίθεση αυτή την εβδομάδα, ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν τα μεσάνυχτα και φθάνει ψηλότερα στο νότο στις 1 πμ. Βρίσκεται μερικά λεπτά της μοίρας από το αστέρι 4^ου μεγέθους φ του Υδροχόου.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις των δύο πλανητών εδώ.