Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 9-10 έως και 15-10
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 9-10 έως 15-10
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Το «Θερινό Τρίγωνο» μέσα στο φθινόπωρο, μία βροχή διαττόντων, και άλλες όμορφες ουράνιες εικόνες θα μπορέσετε να δείτε αυτή την εβδομάδα.
Δευτέρα, 9 Οκτωβρίου
Σήμερα, η Αφροδίτη διασχίζει τα αόρατα σύνορα που χωρίζουν τους αστερισμούς του Λέοντα και της Παρθένου. Η διέλευση των συνόρων δημιουργεί μια σειρά ωραίων συνόδων μεταξύ του λαμπρού πλανήτη και των αστεριών του Παρθένου τις ερχόμενες εβδομάδες.
Η Σελήνη φτάνει σε περίγειο, το πιο κοντινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 8:56 πμ. Θα απέχει 366.855 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης.
Τρίτη , 10 Οκτωβρίου
Αν και το φθινόπωρο ξεκίνησε πριν από λίγες εβδομάδες και τα αστέρια του χειμερινού Ωρίωνα κυριαρχούν τώρα στον πρωινό ουρανό, το θερινό τρίγωνο παραμένει εμφανές στα βράδια του Οκτωβρίου. Κοιτάξτε ψηλά στα δυτικά, αφού πέσει το σκοτάδι και θα δείτε τον λαμπρό Βέγα στον αστερισμό της Λύρας. Με μέγεθος 0,0, ο Βέγας είναι το λαμπρότερο μέλος του τριγώνου. Το δεύτερο-λαμπρότερο αστέρι, μεγέθους 0,8, ο Αλτάιρ στον Αετό, βρίσκεται 35° νοτιοανατολικά του Βέγα. Το πιο αμυδρό μέλος του τριγώνου, μεγέθους 1,3 είναι ο Ντενέμπ στον Κύκνο, περίπου 25° ανατολικά-βορειοανατολικά του Βέγα. Για τους παρατηρητές στα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, ο Ντενέμπ περνά από το ζενίθ μεταξύ 8 και 9 μμ, περίπου μία ώρα μετά το τέλος του βραδινού λυκόφωτος.
Τετάρτη, 11 Οκτωβρίου
Το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης ανατέλλει πριν τα μεσάνυχτα απόψε. Μόλις φτάσει η Σελήνη σε ένα καλό ύψος στον ουρανό, θα δείτε ότι βρίσκεται στους Διδύμους, με τον Κάστορα και Πολυδεύκη να λάμπουν στα αριστερά της. Πιο μακριά και στα δεξιά της βρίσκεται ο κυρίαρχος αστερισμός του χειμώνα, ο Ωρίων. Είναι αυτή η πρώτη σας ματιά στον αστερισμό αυτή τη σεζόν;
Αυτή την εποχή του έτους, το αστέρι στα βορειοανατολικά περίπου στις 9:00 μμ. είναι η Αίγα, στον αστερισμό του Ηνίοχου, το 6ο λαμπρότερο αστέρι στον ουρανό. Πολύ συχνά, πολλοί άνθρωποι βλέπουν το αστέρι αυτό χαμηλά. Δεν γνωρίζουν και αναρωτιούνται τι είναι αυτές οι κόκκινες και πράσινες λάμψεις στον ουρανό. Η Αίγα είναι ένα «χρυσαφί» αστέρι. Εάν θα μπορούσατε να ταξιδεύετε προς αυτό στο διάστημα, θα βλέπατε ότι είναι στην πραγματικότητα δύο χρυσαφιά αστέρια, και τα δύο έχουν κατά προσέγγιση την ίδια θερμοκρασία με το τοπικό μας αστέρι, τον Ήλιο. Όμως, και τα δύο είναι μεγαλύτερα και λαμπρότερα από τον Ήλιο.
Πέμπτη, 12 Οκτωβρίου
Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 3:27 μμ.
Ο Άρης είναι τώρα περίπου 4 μοίρες πάνω από την Αφροδίτη και διασχίζει σήμερα τα σύνορα μεταξύ του Λέοντα και της Παρθένου. Ο Άρης θα έχει επίσης κάποιες ωραίες συνόδους με τα αστέρια της Παρθένου που θα συμβούν, όμως, με πιο αργό ρυθμό, εξαιτίας της πιο αργής τροχιάς του Κόκκινου Πλανήτη.
Η Αφροδίτη περνάει 0,8° βορειοανατολικά του 4ου μεγέθους αστέρα βήτα της Παρθένου.
Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου
Οι Δρακοντίδες, η βροχή διαττόντων νωρίτερα αυτή την εβδομάδα δίνει τη σειρά της στις Ωριωνίδες. Αν και η βροχή των Ωριωνίδων δεν θα κορυφωθεί μέχρι και την επόμενη εβδομάδα (τη νύχτα της 21ης προς την 22η Οκτωβρίου), θα μπορούμε να δούμε κάποιους διάττοντες στο φεγγαρόφωτο τις πρώτες πρωινές ώρες. Τα μετέωρα αυτά φαίνεται να ακτινοβολούν από το βόρειο τμήμα του αστερισμού του Ωρίωνα.
Σάββατο, 14 Οκτωβρίου
Ο Κρόνος παραμένει ένας δελεαστικός στόχος στον βραδινό ουρανό αυτής της εβδομάδας. Ο δακτυλιοειδής πλανήτης βρίσκεται σχεδόν 20° πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα καθώς πέφτει το σκοτάδι. Με μέγεθος 0,5, φαίνεται να είναι πολύ λαμπρότερος από οποιοδήποτε άλλο αστέρι στον αστερισμό του Οφιούχου. Με τηλεσκόπιο, ο πλανήτης αποκαλύπτει μια σφαίρα 16″ που περιβάλλεται από θεαματικούς δακτυλίους, που εκτείνονται στα 37″. Αλλά πιο αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι δακτύλιοι γέρνουν 27° ως προς τη Γη, τη μέγιστη δυνατή γωνία, στα μέσα Οκτωβρίου. Η τελευταία φορά που οι δακτύλιοι είχαν τόσο ευνοϊκή κλίση ήταν το 2003 και η επόμενη θα είναι το 2032. Η μεγάλη αυτή γωνία προσφέρει υπέροχη θέα της δακτυλιοειδούς δομής.
Τώρα που είναι μέσα Οκτωβρίου, ο Ντενέμπ έχει αντικαταστήσει τον Βέγα ως το αστέρι στο ζενίθ μετά το σούρουπο (για παρατηρητές του ουρανού στα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη) – και ο Αιγόκερος έχει αντικαταστήσει τον Τοξότη ως τον πιο αξιοσημείωτο αστερισμό χαμηλά στον νότο.
Κυριακή, 15 Οκτωβρίου
Μετά τον Βασιλίσκο (Regulus), το πρωί της 15ης, έρχεται η σειρά του Άρη και της Αφροδίτης να βρεθούν κοντά στη λεπτή ημισέληνο. Η κοντινότερη προσέγγιση Σελήνης-Άρη θα γίνει το πρωινό της Τρίτης.
Ο γαλαξίας NGC 7241 παρουσιάζει ενδιαφέρον κυρίως λόγω της έντονης αστρικής δραστηριότητας του στο κέντρο. Η φύση του σχηματισμού αστεριών (αστρογένεση), που προφανώς συμβαίνει κοντά στο κέντρο, γίνεται πραγματικά ορατή μόνο σε μία έγχρωμη φωτογραφία. Στην περιοχή αυτή, προσέξετε ότι οι περιοχές HII καθώς και τα γαλαζοπράσινα σμήνη αστέρων εμφανίζονται κάπως συμμετρικά. Επιπλέον, υπάρχει ένας όμορφος, μακρινός γαλαξίας δακτυλιοειδούς τύπου στα δεξιά. Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση. Περισσότερες λεπτομέρειες για τη λήψη της φωτογραφίας αυτής του Adam Block μπορείτε να δείτε εδώ.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής χάνεται στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9, στον Λέοντα, σε σύνοδο με τον Άρη) λάμπει στα ανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Η Αφροδίτη τώρα απομακρύνεται από τον Άρη και αρχίζει ολοένα να χαμηλώνει πάνω από τον ορίζοντα.
Ο Άρης, επίσης χαμηλά στο φως του λυκαυγούς, έχει μέγεθος +1,8, μόνο το 1/200 της λαμπρότητας της Αφροδίτης.
Ο Δίας έχει χαθεί μέσα στο φως του ηλιοβασιλέματος.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5 στον Οφιούχο) με κίτρινο χρώμα, λάμπει στα νοτιοδυτικά το σούρουπο.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, αργά το βράδυ.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
