Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 10-2 έως και 16-2

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 10-2 έως και 16-2 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου

Ο Ερμής βρίσκεται σε μέγιστη αποχή, 18° ανατολικά του Ήλιου. Θα βρεθεί σε μέγιστο ύψος στον βραδινό ουρανό, 11° πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, 30 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Με μέγεθος -0,6, ο πλανήτης εντοπίζεται εύκολα. Η διάμετρος του δίσκου είναι  7″.

Η Σελήνη φτάνει σε περίγειο στις 10:29 μμ., 360.461 χιλιόμετρα μακριά μας.

 

Τρίτη, 11 Φεβρουαρίου

Αν έχετε στην κατοχή σας ένα τηλεσκόπιο 4 ιντσών θα βρείτε το 9^ου μεγέθους πλανητικό νεφέλωμα NGC 2392 ή νεφέλωμα του Εσκιμώου. Είναι ένας μικρός δίσκος με ένα κεντρικό αστέρι, που με μέγεθος 10,5 είναι ορατό ακόμα και με μικρό τηλεσκόπιο. Με θερμοκρασία 65.000 Kelvin, το κεντρικό αστέρι είναι σχετικά θερμό για πλανητικό νεφέλωμα, ενώ η λαμπρότητά του ισοδυναμεί με χιλιάδες Ήλιους!

Τετάρτη, 12 Φεβρουαρίου

Ίσως να γνωρίζετε το πολύ ωραίο ανοιχτό χειμωνιάτικο σμήνος M41 που είναι ορατό με κιάλια, σε απόσταση ενός οπτικού πεδίου περίπου νότια του Σείριου. Γνωρίζετε όμως το σμήνος Μ50; Ακολουθήστε τη γραμμή από τον Σείριο στη κορυφή της «μύτης» του Μεγάλου Κυνός (το θ του Μεγάλου Κυνός) και συνεχίζοντας στην ίδια απόσταση στην ευθεία θα εντοπίσετε το Μ50 με μέγεθος 5,9, αρκετά πιο αμυδρό από το Μ41. Στο ίδιο οπτικό πεδίο κιαλιών είναι ένα άλλο αμυδρότερο σμήνος, το NGC 2343. Με μέγεθος 6,7, εντοπίζεται αρκετά πιο δύσκολα από τα άλλα.

 

Πέμπτη, 13 Φεβρουαρίου

Η κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου αρχίζει την ετήσια αναρρίχηση της στον βορειοανατολικό ουρανό. Στο τέλος του σούρουπου φαίνεται σαν να στέκεται όρθια. Πολλοί τη βλέπουν να μοιάζει με χαρταετό αφού ο αστερισμός περιστρέφεται γύρω από τον Πολικό αστέρα καθώς ανεβαίνει ψηλότερα και γυρίζει ανάποδα.

 

Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου

Ο πλανήτης που πήρε το όνομά του από τη θεά της αγάπης του αρχαιοελληνικού δεδεκάθεου, λάμπει νωρίς το βράδυ την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Η Αφροδίτη, με μέγεθος -4,2, φαίνεται εύκολα στα δυτικά-νοτιοδυτικά μισή ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Λάμπει ακόμη πιο έντονα καθώς το πυκνώνει το σκοτάδι. Ο πλανήτης δύει μετά τις 8:30 μμ. Εάν στρέψετε το τηλεσκόπιο σας στην Αφροδίτη, θα δείτε ένα δίσκο που εκτείνεται στα 17″.

 

Σάββατο, 15 Φεβρουαρίου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 12:18 μετά τα μεσάνυχτα. Η Σελήνη ανατέλλει περίπου δύο ώρες μετά, κοντά στην κεφαλή του Σκορπιού. Ο Αντάρης είναι το πιο λαμπρό αστέρι κάτω από τη Σελήνη και το τελευταίο που θα σβήσει αργότερα, μέσα στο φως του λυκαυγούς.

 

Κυριακή, 16 Φεβρουαρίου

Τα βράδια του Φεβρουαρίου προσφέρουν μια καλή ευκαιρία για να δείτε το ζωδιακό φως. Από το βόρειο ημισφαίριο, το τέλος του χειμώνα και η αρχή της άνοιξης είναι οι καλύτερες εποχές του έτους για την παρατήρηση αυτής της ανεπαίσθητης λάμψης μετά το ηλιοβασίλεμα. Φαίνεται λίγο πιο αμυδρό από το γαλαξία μας, οπότε θα χρειαστείτε ένα καθαρό ουρανό, ασέληνο ουρανό, μακριά από την πόλη. Με τη σελήνη τώρα να απουσιάζει νωρίς στο βραδινό ουρανό, οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι ιδανικός χρόνος θέασης. Αναζητήστε αυτή τη λάμψη σε σχήμα κώνου, με ευρεία βάση, που σκοπεύει σχεδόν ευθεία προς τα πάνω από το δυτικό ορίζοντα, όταν το λυκόφως θα έχει σβήσει.

 

Ο γνωστός αστερισμός του Ωρίωνα, όπως φαίνεται από την Βαλτική θάλασσα, στο Trelleborg  της Σουηδίας. Πάνω στα αριστερά του αστερισμού λάμπει ο Μπέτελγκεζ, που τους τελευταίους μήνες είναι  αμυδρότερος από ότι συνήθως. Η φωτογραφία είναι του Κωνσταντίνου Εμμανουηλίδη.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής (μέγεθος -1,0) φαίνεται πολύ ωραία μέσα στο φως του βραδινού λυκόφωτος.  Κοιτάξτε 40 με 60 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα, μακριά από την Αφροδίτη (περίπου 25°). Θα χάσει μέρος της λαμπρότητάς του, από -1 σε 0, αλλά θα φαίνεται ακόμα λαμπρός αυτή την εβδομάδα.

Η Αφροδίτη  (μέγεθος -4,2, στους Ιχθύες) κυριαρχεί πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, ως λαμπρός Αποσπερίτης, πριν και κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος. Κάνει μια μεγαλοπρεπή εμφάνιση αυτό τον χειμώνα και την άνοιξη. Η διάμετρος του πλανήτη είναι 16 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Άρης (μέγεθος +1,3, ανάμεσα στον Οφιούχο και τον Τοξότη) φαίνεται πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Έχει μόνο 5 δευτερόλεπτα της μοίρας φαινόμενη διάμετρο. Θα βρεθεί σε αντίθεση τον επόμενο Οκτώβριο, φτάνοντας τα 22 δευτερόλεπτα σε διάμετρο και με μέγεθος -2,6, 50 φορές λαμπρότερος απ’ ότι είναι τώρα. Ο Αντάρης θα βρίσκεται κάτω από τον Άρη, με μέγεθος 1,1, φανερά πιο λαμπρός από τον πλανήτη.

Ο Δίας (μέγεθος -1,9, στον Τοξότη) φαίνεται χαμηλά στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου. Ψάξτε τον μία ώρα πριν την ανατολή. Δεν υπάρχει άλλο «αστέρι» τόσο λαμπρό σ’ αυτή την περιοχή του ουρανού.

Ο Κρόνος μόλις που αρχίζει να φαίνεται, περίπου 10 μοίρες χαμηλότερα από τον Δία. Θα τον βρείτε ευκολότερα με ένα ζευγάρι κιάλια.

Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,8, στο νότιο Κριό) είναι ψηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον ανατολικό Υδροχόο) χαμηλώνει σε ύψος πάνω από τον ορίζοντα νωρίς το βράδυ, μακριά από την Αφροδίτη και στα δεξιά της.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις των δύο πλανητών εδώ.