Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 10-2 έως 16-2, 2025

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 10-2 έως και 16-2 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου

Νωρίς το βράδυ, ο Σείριος, το φωτεινότερο αστέρι του Μεγάλου Κυνός, λάμπει στα νοτιοανατολικά. Κοιτάξτε κάτω από τον Ωρίωνα. Σε έναν σκοτεινό ουρανό όπου πολλά αστέρια είναι ορατά, αυτά τα λαμπερά σημεία του αστερισμού μπορούν να συνδεθούν για να σχηματίσουν την φιγούρα ενός σκύλου που είναι σαν να στέκεται στα πίσω πόδια του, στραμμένος προς τα δεξιά.

Όμως, μέσα από τη φωτορύπανση όπου ζουν οι περισσότεροι από εμάς, μόνο τα πέντε φωτεινότερα αστέρια του είναι εύκολα ορατά.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:48 πμ. της Τρίτης.

Τρίτη,  11 Φεβρουαρίου

Σήμερα το βράδυ η Σελήνη ανατέλλει στα ανατολικά-βορειοανατολικά περίπου μισή ώρα πριν το ηλιοβασίλεμα.

Αν και έχουμε περάσει το χειμερινό ηλιοστάσιο, το “Χειμερινό Εξάγωνο” συνεχίζει να κυριαρχεί στον βραδινό ουρανό. Εκτεινόμενο σε έξι αστερισμούς, μπορείτε να συνδέσετε τα αστέρια αυτού του μεγάλου σχηματισμού μόλις πέσει το σκοτάδι από την τοποθεσία παρατήρησής σας.  Μέχρι μια ώρα μετά τη δύση του ηλίου, το Χειμερινό Εξάγωνο βρίσκεται σε περίοπτη θέση στα νοτιοανατολικά. Το χαμηλότερο αστέρι του είναι και το λαμπρότερο: ο φλεγόμενος Σείριος, κάτω από τον Ωρίωνα τον Κυνηγό.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:39 μμ.

Τετάρτη, 12 Φεβρουαρίου

Πανσέληνος στις 3:53 μμ.

Απόψε η πανσέληνος ανατέλλει λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα. Μόλις σκοτεινιάσει ο ουρανός, εντοπίστε τον Βασιλίσκο (Regulus) περίπου 2° κάτω από την Σελήνη. Η Πανσέληνος βρίσκεται απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό και είναι ορατή όλη τη νύχτα, ρίχνοντας το έντονο φως της στον ουρανό. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, πολλά πιο αμυδρά αστέρια γίνονται αόρατα, με μόνο τα φωτεινότερα απ’ αυτά να λάμπουν.

Η παρέλαση των πλανητών απόψε, ακόμη και υπό το φως της Πανσελήνου συνεχίζεται. Νωρίς το βράδυ, ο Κρόνος είναι ορατός για λίγο περισσότερο από μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, βυθιζόμενος στα δυτικά. Πάνω από αυτόν, η Αφροδίτη κυριαρχεί στους Ιχθείς, δύοντας περισσότερο από τρεις ώρες μετά τον Ήλιο. Ο Δίας στον Ταύρο και ο Άρης στους Διδύμους είναι ορατοί το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας, παραμένοντας πάνω από τον ορίζοντα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, με τον Άρη να εξαφανίζεται λίγο περισσότερο από μία ώρα πριν ο Ήλιος εμφανιστεί πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα αύριο το πρωί.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:31 μμ.

 Πέμπτη, 13 Φεβρουαρίου

Ίσως να νομίζετε ότι τα σφαιρωτά σμήνη φαίνονται καλύτερα με τηλεσκόπιο κατεξοχήν το καλοκαίρι. Όμως ο Ωρίωνας αυτήν την εποχή στέκεται ψηλά στον νότο το βράδυ και κάτω από τα πόδια του είναι ο Λαγός. Στο νότιο μέρος του Λαγού είναι το μοναχικό σφαιρωτό σμήνος του χειμώνα, το Μ79.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 12:18 πμ. της Παρασκευής.

Παρασκευή, 14 Ιανουαρίου

Η Αφροδίτη φτάνει στη μέγιστη λαμπρότητά της απόψε, με μέγεθος -4,9, ως ένας  «φλεγόμενος φάρος» και παραμένει στον ουρανό αρκετό χρόνο μετά το ηλιοβασίλεμα. Θα επικεντρώσουμε το βλέμμα μας στον αδελφό πλανήτη της Γης την επόμενη εβδομάδα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:10 μμ.

Σάββατο, 15 Φεβρουαρίου

Μέσα στο Χειμερινό Τρίγωνο (Μπετελγκέζ, Σείριος και Προκύων) βρίσκεται ο αμυδρός αστερισμός του Μονόκερου μαζί με το χειμερινό τμήμα του γαλαξία μας. Άξια προσοχής είναι το ανοιχτό σμήνος Μ50 και το όμορφο τριπλό αστέρι β του Μονόκερου.

Αν κοιτάξουμε στον βορειοδυτικό ουρανό μόλις βραδιάσει αυτήν την εβδομάδα, θα δούμε τον αστερισμό της Κασσιόπης σε σχήμα W να στέκεται όρθιος με τον αστέρα Caph (β της Κασσιόπης) στο κάτω μέρος. 

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:57 πμ. της Κυριακής.

Κυριακή, 16 Φεβρουαρίου

Ένας γρήγορος ερυθρός νάνος.

Έχετε δει ποτέ ένα αστέρι ερυθρό νάνο; Αυτά είναι τα πιο κοινά αστέρια στο διάστημα, αλλά είναι τόσο εγγενώς αμυδρά που κανένα από αυτά δεν είναι μεταξύ των 6.000 αστέρων που είναι ορατά με γυμνό μάτι ακόμη και τις πιο σκοτεινές νύχτες. Ένας από τους πλησιέστερους και φωτεινότερους ερυθρούς νάνους βρίσκεται μόλις 3° δυτικά του Πρόκυνα, όμορφα τοποθετημένος αυτά τα χειμωνιάτικα βράδια. Είναι το αστέρι του Luyten, επίσης γνωστό ως GJ 273. Με φαινόμενο μέγεθος 9,9 βρίσκεται στην εμβέλεια μικρών τηλεσκοπίων.

Αυτό το αντικείμενο είναι πολύ κοντά μας, μόλις 12,3 έτη φωτός μακριά. Μετακινείται στο ουράνιο σκηνικό κατά 3,7 δευτερόλεπτα του τόξου ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι ένας προσεκτικός χρήστης τηλεσκοπίου μπορεί να ανιχνεύσει την κίνησή του σε μόλις 3 χρόνια.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:48 μμ.

Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Moisés Portillo μπόρεσε να αποθανατίσει πάνω στην επιφάνεια του Άρη ένα μέτωπο σκόνης που κινείται από τον Βόρειο Πόλο. Διαβάστε Περισσότερα για τη φωτογραφία αυτή.

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής δεν είναι ορατός αφού είναι βυθισμένος μέσα στο φως της δύσης του Ήλιου.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,9, στον Ιχθύ) λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά ως «Αποσπερίτης» στο φως του βραδινού λυκόφωτος. Δύει περίπου 2 ώρες αφότου θα έχει βραδιάσει. Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη είναι κατά περίπου 31% φωτισμένη. Θα έχει 55 δευτερόλεπτα του τόξου φαινόμενη διάμετρο όταν θα γίνει λεπτή ημισέληνος κοντά στο τέλος του χειμώνα.

Ο Άρης (μέγεθος -0,3, στους Διδύμους) φαίνεται στα δεξιά των δύο λαμπρότερων αστεριών του αστερισμού. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του δίσκου του είναι 12 ½’’. Περνάει από τον μεσημβρινό μετά τις 10 μμ.

Ο Δίας (μέγεθος -2,4, στον Ταύρο), κυριαρχεί στα νοτιοανατολικά κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τον πιο αμυδρό Άρη 38° στα ανατολικά του, τον Αλντεμπαράν και τις Πλειάδες κοντά. Ο Δίας έχει φαινόμενη διάμετρο 42 δευτερόλεπτα του τόξου. Δύει πριν τις 3 πμ.

Ο Κρόνος (μέγεθος +1,1, στα σύνορα Ταύρου-Κριού), λάμπει στα δυτικά, κάτω από την Αφροδίτη νωρίς το βράδυ.

Ο Ουρανός, μέγεθος 5,7, είναι στα σύνορα Ταύρου-Κριού, 18° από τον Δία. Φαίνεται αρκετά καλά τις πρώτες πρωινές ώρες. Με ένα ζευγάρι κιάλια και έναν ακριβή αστροχάρτη προσπαθήστε να τον εντοπίσετε.

Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, βρίσκεται ανάμεσα στον Κρόνο και την Αφροδίτη  στα δυτικά.