Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 10-9 έως και 16-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 10-9 έως 16-9
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 10 Σεπτεμβρίου
Πριν η Σελήνη επιστρέψει στον βραδινό ουρανό αργότερα αυτή την εβδομάδα, αδράξτε την ευκαιρία να παρατηρήσετε τον Γαλαξία σε σκοτεινό ουρανό. Όταν ο Ντενέμπ διασχίζει το ζενίθ στα μέσα της νύχτας, τότε ο Γαλαξίας διασχίζει τον ουρανό από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα έως τον βορειοανατολικό.
Τρίτη, 11 Σεπτεμβρίου
Ο Κρόνος εμφανίζεται σχεδόν στον νότο και στο ψηλότερο του σημείο όταν αρχίζει να πέφτει το σκοτάδι αυτή την εβδομάδα. Ο δακτυλιοειδής πλανήτης λάμπει με μέγεθος 0,4, λαμπρότερος κατά ένα και πλέον μέγεθος από κάθε αστέρι στο υπόβαθρο του αστερισμού που τον φιλοξενεί, του Τοξότη. Αν διαθέτετε ένα τηλεσκόπιο, δεν υπάρχει καλύτερος στόχος από τον Κρόνο. Ακόμα και ένα μικρό τηλεσκόπιο αναδεικνύει τον δίσκο του Κρόνου, διαμέτρου 17″, που περιβάλλεται από ένα όμορφο σύστημα δακτυλίων, το οποίο εκτείνεται στα 39″ και γέρνει 27° ως προς τη Γη.
Ο Κρόνος στις 27 Αυγούστου, φωτογραφημένος με το τηλεσκόπιο 1-μέτρου στη Χιλή από τον Damian Peach. Το περίφημο εξάγωνο στον βόρειο πόλο του πλανήτη φαίνεται πολύ καθαρά.
Τετάρτη, 12 Σεπτεμβρίου
Πέμπτη, 13 Σεπτεμβρίου
Είναι καιρός να στρέψουμε την προσοχή μας στον Πήγασο, τον κύριο (βόρειο) αστερισμό του φθινοπώρου. Δεν είναι πολύ μακριά από τον ουράνιο ισημερινό, γι’ αυτό φαίνεται από την Αυστραλία ή ακόμη και τη Νέα Ζηλανδία. Η Ανδρομέδα, που τον ακολουθεί, είναι πάντα πολύ χαμηλά στον ουρανό του νότιου ημισφαιρίου. Υπάρχει ένας γνωστός μύθος σχετικά με τον Πήγασο. Αντιπροσωπεύει ένα ιπτάμενο άλογο, πάνω στο οποίο πέταξε ο ατρόμητος ήρωας Βελλεροφόντης σε μια αποστολή για ένα ιδιαίτερα άγριο τέρας, την Χίμαιρα. Τέσσερα αστέρια αποτελούν το κύριο σώμα του αστερισμού στον ουρανό: Alpheratz (α Ανδρομέδας), Markab (α Πήγασου), Scheat (β Πήγασου) και Algenib (γ Πήγασου).
Παρασκευή, 14 Σεπτεμβρίου
Οι αστερισμοί της Μεγάλης Άρκτου και της Κασσιόπης βρίσκονται εκατέρωθεν του Βόρειου Ουράνιου Πόλου και περιστρέφονται γύρω από τον Πολικό, χωρίς να δύουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, κάθε νύχτα του έτους. Κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου αυτοί οι δύο αστερισμοί εμφανίζονται το ίδιο ψηλά καθώς πέφτει το σκοτάδι. Μπορείτε να βρείτε την Μεγάλη Άρκτο και τον προεξέχοντα σχηματισμό της «κατσαρόλας», περίπου 30° πάνω από τον βορειοδυτικό ορίζοντα. Το γνωστό σχήμα W της Κασσιόπης εμφανίζεται στο ίδιο ύψος πάνω από τον βορειοανατολικό ορίζοντα. Καθώς περνάει η νύχτα, η Κασσιόπη σκαρφαλώνει πάνω από τον Πολικό, ενώ η «κατσαρόλα» γυρίζει κάτω από αυτήν.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:36 μμ.
Σάββατο, 15 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη κρέμεται πάνω από τον Αντάρη νωρίς το βράδυ. Στα αριστερά της Σελήνης είναι ο Κρόνος και στη συνέχεια ο Άρης. Στην κάτω δεξιά πλευρά της Σελήνης είναι ο Δίας. Κοιτάξτε πολύ κάτω στα δεξιά του Δία για να εντοπίσετε την Αφροδίτη πριν δύσει.
Ο Ουρανός συνεχίζει να ανεβαίνει ψηλότερα στον ουρανό αργά το βράδυ. Ο παγωμένος γίγαντας πλανήτης βρίσκεται στη νοτιοδυτική γωνία του Κριού, 12° νότια από το λαμπρότερο αστέρι του, το 2ου μεγέθους άλφα του Κριού. Με μέγεθος 5,7 ο Ουρανός λάμπει αρκετά ώστε να τον δει κανείς με γυμνό μάτι σε έναν σκοτεινό ουρανό.
Κυριακή, 16 Σεπτεμβρίου
Πρώτο Τέταρτο της Σελήνης στις 2:16 πμ της Δευτέρας. Όταν βραδιάσει, θα βρείτε το φεγγάρι στον νοτιοανατολικό Οφιούχο, στα δεξιά του Κρόνου και στον αστερισμό που τον φιλοξενεί, τον Τοξότη.
Ο Άρης τώρα βρίσκεται ανάμεσα στα αμυδρά αστέρια του νότιου Αιγόκερου. Στις 4:00 μμ, ο πλανήτης φτάνει σε περιήλιο, στην κοντινότερή του προσέγγιση στον Ήλιο, 205 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από το αστέρι μας.
Στη φωτογραφία φαίνεται το νεφέλωμα NGC 7380 (Wizard nebula), του Παύλου Βλάχου. Περισσότερα εδώ.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής βρίσκεται πολύ χαμηλά, στο φως της ανατολής του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,7) λάμπει χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά νωρίς στο βραδινό λυκόφως, οπότε και δύει. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη έχει μεγαλώσει και φτάνει τώρα στα 33 δευτερόλεπτα της μοίρας. Παρατηρήστε την όσο ακόμα ο ουρανός είναι ακόμα μπλε, αρκετή ώρα πριν το ηλιοβασίλεμα.
Ο Άρης (μέγεθος -1,7) ανατέλλει πριν τις 6 μμ και φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο πριν τις 10 μμ. Ο δίσκος του είναι τώρα 18 δευτερόλεπτα της μοίρας, από τα 28 που ήταν στην αντίθεσή του. Παρατηρήστε τον όσο ακόμα μπορείτε. Δεν θα εμφανιστεί τόσο μεγάλος πριν το 2035.
Ο Δίας (μέγεθος -1,9 , στο Ζυγό) φέγγει στον αμυδρό αστερισμό του Ζυγού. Τώρα ο δίσκος του έχει διάμετρο 34 δευτερόλεπτα της μοίρας. Παρατηρήστε τον νωρίς το βράδυ, πριν χαμηλώσει πάρα πολύ πάνω από τον ορίζοντα. Βρίσκεται 16 μοίρες πάνω και στα αριστερά της Αφροδίτης.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,4), πάνω από τον σχηματισμό της «τσαγιέρας» του Τοξότη, φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο μετά τις 7 μμ.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στα σύνορα Κριού-Ιχθύων) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο, σε αντίθεση στις 7 Σεπτεμβρίου) βρίσκονται στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, αντίστοιχα, πριν τα μεσάνυχτα. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
