Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 11-9 έως 17-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 11-9 έως και 17-9 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Ο κομήτης Nishimura (2023 P1) που ανακαλύφθηκε μόλις τον περασμένο μήνα, οδεύει προς το περιήλιο του την 17η Σεπτεμβρίου
Στις 13 ή 14 ο κομήτης μετατοπίζεται χαμηλά στον βραδινό ουρανό, μόλις πάνω από τον δυτικό–βορειοδυτικό ορίζοντα κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος. Μέρα με τη μέρα θα κινείται προς τα αριστερά, αλλά όχι ψηλότερα. θα βρεθεί ελάχιστα πάνω από τον δυτικό ορίζοντα την ημερομηνία του περιηλίου του, στις 17. Αυτή είναι επίσης η προβλεπόμενη ημερομηνία μέγιστης φωτεινότητας, πιθανώς 2ου μεγέθους. Περισσότερες πληροφορίες …
Δευτέρα, 11 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη (λεπτή ημισέληνος) περνά 11° βόρεια της Αφροδίτης το πρωί της Τρίτης, κάτω από το Σμήνος της Κυψέλης (M44) στον Καρκίνο. Η Αφροδίτη έχει φτάσει τώρα στη μέγιστη λαμπρότητά της, με μέγεθος –4,9. Είναι σίγουρα το φωτεινό πρωινό αστέρι, ο λαμπρός Αυγερινός.
Παρά το έντονο φως της, η Αφροδίτη είναι επίσης μια ημισέληνος όταν παρατηρείται υπό μεγέθυνση. Είναι μόλις 21 τοις εκατό φωτισμένη, αλλά εκτείνεται σε ένα εντυπωσιακό πλάτος 43 “. Κατά τη διάρκεια του μήνα, η Αφροδίτη θα χάσει τη λαμπρότητά της ( -4,7 ), αλλά το μέγεθός της θα συρρικνωθεί κατά 11″, ακόμη και όταν η φάση της αυξάνεται στο 36%.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 4:35 πμ. της Τρίτης.
Τρίτη, 12 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειο, το πιο απομακρυσμένο σημείο από τη Γη στην τροχιά της, 406.290 χιλιόμετρα μακριά. Η Σελήνη απέχει μόλις δύο ημέρες από τη φάση της νέας Σελήνης. Μπορεί να θυμάστε ότι η πιο πρόσφατη Πανσέληνος ήταν μια Σούπερ Σελήνη, που σημαίνει ότι η φάση της Σελήνης έφτασε στην Πλήρη περίπου τη στιγμή που ο δορυφόρος μας ήταν στο περίγειο, το πλησιέστερο σημείο στη Γη στην τροχιά του, κάνοντας την Πανσέληνο να φαίνεται ελαφρώς μεγαλύτερη και φωτεινότερη από τον μέσο όρο. Ο κύκλος θα συνεχιστεί για έναν ακόμη μήνα, καθώς η Πανσέληνος του Σεπτεμβρίου στις 29 θα είναι επίσης μια Σούπερ Σελήνη που συμβαίνει κοντά στο περίγειο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 12:26 μετά τα μεσάνυχτα.
Τετάρτη, 13 Σεπτεμβρίου
Με μόνο μια φέτα της Σελήνης ακόμα ορατή στον ουρανό νωρίς το πρωί, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να προσπαθήσετε να εντοπίσετε τo ονομαζόμενο «ψεύτικo φως της χαραυγής» ή ζωδιακό φως. Αυτή η αιθέρια λάμψη, η οποία εμφανίζεται πριν από την ανατολή του ηλίου το φθινόπωρο, προέρχεται από το φως του ήλιου που διασκορπίζει τη σκόνη στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα. Από πού προήλθε η σκόνη; Πιθανότατα αφήνεται από κομήτες καθώς περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Οι υψηλές θερμοκρασίες κοντά στο αστέρι μας προκαλούν τον βρασμό πάγου από έναν κομήτη, απελευθερώνοντας άφθονη επιφανειακή σκόνη στην πορεία. Αυτή η σκόνη κατακάθεται στο επίπεδο της εκλειπτικής του ηλιακού συστήματος, με αποτέλεσμα να βλέπουμε το φως που διασκορπίζει ως κωνική λάμψη, όσο ο ουρανός είναι ακόμα σκοτεινός τις ώρες πριν αρχίσει να εμφανίζεται η αυγή. Κοιτάξτε ανατολικά από μια σκοτεινή τοποθεσία για μια ακίδα φωτός που ωθείται προς τα πάνω κατά μήκος της απότομα κεκλιμένης εκλειπτικής και εξαπλώνεται μέσω του Λέοντα, του Καρκίνου και των Διδύμων.
Ο φωτεινός πλανήτης Αφροδίτη, στον οποίο εστιάσαμε χθες, φαίνεται ενσωματωμένος μέσα στη λάμψη. Το ζωδιακό φως μπορεί να είναι αρκετά αμυδρό, ειδικά αν υπάρχει φωτορύπανση. Όμως, συχνά εμφανίζεται όμορφα σε φωτογραφίες μακράς έκθεσης. Οι συνθήκες θέασης για το ζωδιακό φως θα παραμείνουν ευνοϊκές για τουλάχιστον τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:13 πμ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 14 Σεπτεμβρίου
Νέα Σελήνη (ακριβώς στις 4:41 πμ. της Παρασκευής.
Ο Ερμής στέκεται ακίνητος (σε στάση) μέσα στα αστέρια του Λέοντα.
Ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος είναι ορατός στον πρωινό ουρανό, ανατέλλοντας γύρω στις 5:30 πμ., περίπου 8° κάτω από τον Βασιλίσκο (Regulus), το αστέρι που σηματοδοτεί την καρδιά του λιονταριού. Δοκιμάστε να τον βρείτε μισή ώρα πριν από την ανατολή του ηλίου. Ο Ερμής εκτείνεται μόλις στα 9“ μέσω ενός τηλεσκοπίου. Όπως και η Αφροδίτη, είναι περίπου 20% φωτισμένος. Τώρα λάμπει με μέγεθος 1,7, αλλά αυτή η φωτεινότητα θα μεγαλώνει γρήγορα από μέρα σε μέρα. Μέσα σε μια εβδομάδα, ο πλανήτης θα φτάσει σε μέγεθος 0. Μέχρι το τέλος του μήνα, θα είναι μεγέθους -1. Τώρα που τελείωσε με την ανάδρομη πορεία του, ο Ερμής θα βρεθεί ελαφρώς βόρεια και στη συνέχεια θα αρχίσει να κινείται ανατολικά, κατευθυνόμενος δεξιά προς το 4ου μεγέθους αστέρι σίγμα του Λέοντα. Θα περάσει μόνο 40″ μακριά από αυτό το αστέρι σε δύο εβδομάδες.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:04 πμ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου
Το μεγάλο τετράγωνο του Πήγασου που πάντοτε δίνει το δυναμικό παρόν στον ουρανό του φθινοπώρου, βρίσκεται στα ανατολικά στο τέλος του λυκόφωτος βραδιού. Στην πραγματικότητα, το σχήμα του καλύτερα μπορεί να περιγραφεί ως “διαμάντι” αφού φαίνεται σαν να έχει περιστραφεί έτσι ώστε η μια γωνία του τετραγώνου να δείχνει προς τα κάτω. Τα αστέρια είναι παρόμοια σε φωτεινότητα με εκείνα της κατσαρόλας της Μεγάλης Άρκτου.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:55 μμ.
Σάββατο, 16 Σεπτεμβρίου
Οι τελευταίες ημέρες του καλοκαιριού (η ισημερία έρχεται τη στις 22-23 Σεπτεμβρίου) βλέπουν πάντα την «τσαγιέρα» του Τοξότη να κινείται στα νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια της νύχτας και να γέρνει όλο και περισσότερο προς τα δεξιά. Αυτή η ομάδα αστέρων βρίσκεται στο νότο και σε μέγιστο ύψος περίπου στις 20:30, κοντά στο τέλος του λυκόφωτος. Τα φωτεινότερα αστέρια μέσα στον αστερισμό του Τοξότη φτιάχνουν ένα διακριτό σχηματισμό, στο σχήμα τσαγιέρας. Οι κεντρικές περιοχές του Γαλαξία μας περνάνε μέσα από τον Τοξότη, για αυτό αξίζει να εξερευνήσετε την περιοχή αυτή με κιάλια ή με τηλεσκόπιο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:42 πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 17 Σεπτεμβρίου
Κοιτάξτε πολύ χαμηλά στα δυτικά–νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος για την λεπτή ημισέληνο. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να εντοπίσετε δύσκολα τον νέο ανακαλυφθέντα κομήτη C/2023 P1 (Nishimura) και τον πλανήτη Άρη.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:33 μμ.
Ο Δίας στις 22 Αυγούστου. Η φωτογραφία είναι του Christopher Go. Ο Νότος είναι προς τα επάνω. «Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα έχει πραγματικά συρρικνωθεί!» γράφει ο Go.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι πολύ χαμηλά στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,7, στον Καρκίνο) γρήγορα ανεβαίνει ψηλότερα στα ανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Στο τέλος της εβδομάδας φαίνεται σχεδόν δύο ώρες πριν το πρώτο φως της αυγής.
Ο Άρης θα παραμείνει πίσω στη λάμψη του Ήλιου για το υπόλοιπο του έτους.
Ο Δίας (μέγεθος -2,6, στον Κριό) ανατέλλει στις 10 μμ. Βρίσκεται στο ψηλότερό του σημείο πριν τις 5 μμ, 65 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα.
Ο Κρόνος, με μέγεθος +0,5, στον αμυδρό Υδροχόο, ανατέλλει με τη δύση του Ήλιου και φαίνεται στον ουρανό όλο το βράδυ. Φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στις 10 μμ. Το φωτεινό αστέρι κάτω από τον πλανήτη είναι ο Φομαλχώ.
Ο Ουρανός έχει μέγεθος 5,7 και βρίσκεται ψηλά μετά τα μεσάνυχτα, 7 με 8 μοίρες ανατολικά του Δία.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, στα σύνορα Ιχθύων-Υδροχόου φαίνεται ψηλά στο νότο πριν την αρχή του λυκαυγούς. Είναι 24° ανατολικά από τον Κρόνο.
