Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 12-12 έως 18-12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 12-12 έως 18-12
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 12 Δεκεμβρίου

Η Σελήνη, λίγο πριν την πανσέληνο, θα βρεθεί πολύ κοντά στον Αλντεμπαράν (τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης), ενώ στη Βόρεια Αμερική θα έχουμε απόκρυψη του αστεριού. Αν η Σελήνη σάς φαίνεται λίγο μεγαλύτερη από το κανονικό, δεν είναι η φαντασία σας. Φτάνει σε περίγειο, το πλησιέστερο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 1:30 πμ της Τρίτης. Ο δορυφόρος μας θα βρεθεί 358.461 χιλιόμετρα μακριά από εμάς.

Τρίτη , 13 Δεκεμβρίου

Πανσέληνος και μια άλλη σούπερ-Σελήνη στις 2:08 πμ της Τετάρτης. Η Σελήνη, λίγο μεγαλύτερη και λαμπρότερη από τον μέσο όρο, βρίσκεται ανάμεσα στον Ωρίωνα, τον Ταύρο, και τους Διδύμους. Η ετήσια βροχή διαττόντων Διδυμίδες φτάνει στο αποκορύφωμά της το βράδυ. Δυστυχώς, η Πανσέληνος μοιράζεται τον ουρανό με τα μετέωρα, τα αμυδρότερα εκ των οποίων θα χαθούν μέσα στην έντονη λάμψη της. Σε έναν καθαρό ουρανό ένας προσεκτικός παρατηρητής θα μπορούσε να δει ίσως 10 με 15 μετέωρα την ώρα.

Τετάρτη, 14 Δεκεμβρίου

Αν δεν ήταν η παρουσία της λαμπρής Σελήνης, ο Δίας θα κυριαρχούσε στον πρωινό ουρανό. Ο γιγαντιαίος πλανήτης ανατέλλει γύρω στις 2 πμ και ανεβαίνει 35° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, όταν αρχίζει το λυκαυγές. Ο Δίας λάμπει με μέγεθος -1,8 και έχει δίσκο με διάμετρο 34΄΄, ο οποίος αναδεικνύεται μέσα από ένα τηλεσκόπιο.

Πέμπτη, 15 Δεκεμβρίου

Νωρίς το βράδυ αυτή την εβδομάδα θα δείτε την «κατσαρόλα» της Μεγάλης Άρκτου πολύ χαμηλά πάνω από τον βόρειο ορίζοντα. Για τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, περίπου 40°, αυτός ο γνωστός σχηματισμός ποτέ δεν ανεβαίνει ψηλά αλλά ούτε και δύει τα βράδια του Δεκεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι ο αστερισμός στην απέναντι πλευρά του βόρειου ουράνιου πόλου, το γνωστό σχήμα W της Κασσιόπης, τώρα σηκώνεται πολύ ψηλά στον ουρανό.

Ο νάνος πλανήτης Δήμητρα   (Φώτο: Wikimedia Commons)

 

Παρασκευή, 16 Δεκεμβρίου

Νωρίς το βράδυ, μόλις μία ώρα μετά τη δύση του Ήλιου, στον νοτιοδυτικό ουρανό φαίνεται πολύ λαμπρή η Αφροδίτη στο κέντρο του αστερισμού του Αιγόκερου. Πιο ψηλά και στα αριστερά, στον Υδροχόο, βρίσκεται ο πλανήτης Άρης.

 

Σάββατο, 17 Δεκεμβρίου

Χωρίς τη βοήθεια των οπτικών οργάνων, οι περισσότεροι παρατηρητές μπορούν να ξεχωρίσουν τα έξι λαμπρότερα αστέρια στις Πλειάδες. Με ένα καλό ζευγάρι κιάλια ή με ένα τηλεσκόπιο ευρέως πεδίου με χαμηλή μεγέθυνση το σμήνος αναλύεται σε ένα σύμπλεγμα από δεκάδες κυανόλευκα αστέρια συνωστισμένα σε ένα οπτικό πεδίο 2°. Όμως, υπάρχει κάτι περισσότερο για να δούμε εκτός από αστέρια. Το 1859, ένα εκτεταμένο κυανόλευκο νεφέλωμα ανακαλύφθηκε να περιβάλλει τα αστέρια των Πλειάδων. Το νεφέλωμα φαίνεται εύκολα σε φωτογραφίες από ερασιτέχνες αστρονόμους. Το πιο εμφανές μέρος του νεφελώματος, γύρω από το άστρο Μερόπη, ονομάζεται το «νεφέλωμα της Μερόπης» ή, πιο επίσημα, NGC 1435.

Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου

Το 1926 ο Hubble μελέτησε τον γαλαξία Μ33 στον αστερισμό του Τριγώνου στο όρος Wilson με το τηλεσκόπιο Hooker κατά τη διάρκεια της εργασίας του σχετικά με τους μεταβλητούς Κηφείδες. Τα μεγάλα τηλεσκόπια συχνά δεν μπορούν να δουν τον Μ33 (3 εκατομμύρια έτη-φωτός μακριά) για τον λόγο ότι «γεμίζει» το οπτικό πεδίο. Ο Herschel ανακάλυψε μια περιοχή σαν το δικό μας νεφέλωμα του Ωρίωνα, αλλά και πολλά αντικείμενα NGC και IC (ακόμα και σφαιρωτά σμήνη) παρατηρήσιμα μόνο με τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια.

 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής (μέγεθος 0) βρίσκεται χαμηλά στον ορίζοντα μετά το ηλιοβασίλεμα, 25° κάτω και δεξιά της Αφροδίτης.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,2, στον Αιγόκερο) είναι ο λαμπρός «Αποσπερίτης» στον νοτιοδυτικό ουρανό κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος και νωρίς το βράδυ.

Ο Άρης (μέγεθος +0,7, στον Υδροχόο) συνεχίζει να λάμπει στα νότια-νοτιοδυτικά, περίπου 20 μοίρες πάνω και αριστερά της Αφροδίτης. Ο Άρης έχει φαινόμενη διάμετρο μόνο 6 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Δίας (μέγεθος -1,8, στην Παρθένο) λάμπει στα νοτιοανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Το πιο λαμπρό αστέρι της Παρθένου, ο Στάχυς, είναι περίπου 6° πιο κάτω από τον πλανήτη.

Ο Κρόνος είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις των Ουρανού και του Ποσειδώνα.