Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 13-19 Ιουνίου
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 13-6 έως και 19-6 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 13 Ιουνίου
Σχεδόν Πανσέληνος απόψε (ακριβώς πλήρης στις 2:52 μμ. αύριο Τρίτη).
Η Σελήνη λάμπει αριστερά του Αντάρη, όπως φαίνεται παραπάνω. Αυτή η πανσέληνος είναι μια υπερπανσέληνος, που εμφανίζεται ελάχιστα μεγαλύτερη και φωτεινότερη από το μέσο όρο επειδή είναι μόνο μια μέρα από το περίγειο. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι συνήθεις «παλίρροιες της άνοιξης» που οφείλονται στην πανσέληνο θα είναι ακόμη υψηλότερες ή χαμηλότερες από ό, τι συνήθως είναι οι παλίρροιες την άνοιξη.
Τρίτη, 14 Ιουνίου
Η λαμπρή πανσέληνος λάμπει δίπλα από την «τσαγιέρα» του Τοξότη αργά απόψε. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να βρείτε τα αστέρια 2ου και 3ου μεγέθους του σχηματισμού αυτού μέσα από το φως του φεγγαριού. Η «τσαγιέρα» είναι οριζόντια. Φυσικά, η περιοχή αυτή είναι πλούσια σε αντικείμενα από τον βαθύ ουρανό, όπως το νεφέλωμα της «λιμνοθάλασσας» και το φωτεινό ανοιχτό σμήνος Μ7. Σίγουρα, απόψε δεν είναι η κατάλληλη νύχτα για να παρατηρήσετε όλα αυτά, έχοντας την εκθαμβωτική παρουσία της Σελήνης. Όμως, με ένα ζευγάρι κιάλια, κάτω από έναν ανέφελο και ασέληνο ουρανό, θα απολαύσετε μια ποικιλία ουρανίων αντικειμένων.
Τετάρτη, 15 Ιουνίου
Καθώς μετράμε αντίστροφα τις τελευταίες ημέρες μέχρι το καλοκαίρι (το θερινό ηλιοστάσιο είναι στις 21 Ιουνίου), το «Καλοκαιρινό Τρίγωνο» στέκεται ψηλά στα ανατολικά νωρίς το βράδυ. Το αστέρι στην κορυφή είναι ο φωτεινός Βέγας. Ο Ντενέμπ είναι το λαμπρότερο αστέρι στο κάτω αριστερό μέρος του Βέγα. Ψάξε για τον Αλτάιρ σε μεγαλύτερη απόσταση κάτω δεξιά του Βέγα. Σε λαμπρότητα, ο Αλτάιρ κατατάσσεται στη μέση μεταξύ του Βέγα και του Ντενέμπ.
Πέμπτη, 16 Ιουνίου
Πέντε μέρες πριν το καλοκαίρι, αλλά καθώς φεύγει το βραδινό λυκόφως, κοιτάξτε πολύ χαμηλά στα βόρεια-βορειοδυτικά για την Αίγα (Capella), το χειμωνιάτικο αστέρι. Χρησιμοποιήστε κιάλια. Όσο πιο νότια είσαι, τόσο πιο χαμηλά θα είναι. Αν είστε αρκετά βόρεια, θα διαπιστώσετε ότι η Αίγα είναι ένα περιμετρικό αστέρι, αφού γειτνιάζει με αειφανείς αστερισμούς.
Παρασκευή, 17 Ιουνίου
Η Σελήνη, σε αύξουσα φάση, ανατέλλει γύρω στα μεσάνυχτα με τον Κρόνο να λάμπει σταθερά, περίπου 10° στα αριστερά της. Το αστέρι στα δεξιά του Κρόνου είναι το δ του Αιγόκερου. Ο Κρόνος έχει τώρα μέγεθος +0,7.
Σάββατο, 18 Ιουνίου
Ο Αντάρης βρίσκεται πιο κάτω, στον αστερισμό του Σκορπιού. Ο Σκορπιός φθάνει τώρα στο ψηλότερο του σημείο στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Ο λαμπρός κοκκινωπός Αντάρης, η καρδιά του σκορπιού, διασχίζει τον νότο περίπου 1 ½ ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Αυτός ο θαυμάσιος αστερισμός είναι ένας από τους πιο αγαπημένους αστερισμούς για τους ερασιτέχνες αστρονόμους. Από τα μέσα γεωγραφικά πλάτη, ο Σκορπιός παραμένει πάντα χαμηλά στον ουρανό. Παρατηρητές από το νότιο ημισφαίριο έχουν πλεονέκτημα αφού ο Σκορπιός αναρριχείται πολύ ψηλότερα.
Κυριακή, 19 Ιουνίου
Το σφαιρωτό σμήνος Μ4 είναι ένα το πιο κοντινό σε μας σφαιρωτά σμήνη (7.200 έτη φωτός) και βρίσκεται 1,3 μοίρες στα δυτικά του Αντάρη. Φαίνεται εύκολα με οποιοδήποτε οπτικό όργανο. Το M4 θα ήταν ένα από τα πιο θαυμάσια σφαιρωτά σμήνη στον ουρανό εάν δεν κρύβονταν από βαριά σύννεφα σκοτεινής ενδοαστρικής ύλης. Αυτή η ενδοαστρική απορρόφηση κοκκινίζει επίσης το χρώμα του φωτός από το σμήνος και του δίνει μια ελαφρώς πορτοκαλιά ή καφετιά εμφάνιση στις έγχρωμες εικόνες.
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 7 Ιουνίου. Η φωτογραφία είναι του Σπύρου Χονδρογιάννη
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι χαμηλά στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου, περίπου 12° κάτω αριστερά της φωτεινής Αφροδίτης όλη αυτή την εβδομάδα, όπως φαίνεται παρακάτω. Ο Ερμής θα βρεθεί σε μέγιστη αποχή (23° δυτικά του Ήλιου) στις 16 Ιουνίου, αλλά ακόμα και τότε δεν ανατέλλει πολύ πριν τον Ήλιο. Προσπαθήστε να τον βρείτε, με ένα ζευγάρι κιάλια, χαμηλά, περίπου 40 έως 30 λεπτά πριν από την ανατολή του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3.9) ανατέλλει αμέσως μετά την αρχή του λυκαυγούς. Θα συνεχίζει να κάνει το ίδιο μέχρι και τον Αύγουστο. Βρίσκεται αρκετές μοίρες κάτω από τον Δία και τον Άρη.
Ο Άρης και ο Δίας, πολύ διαφορετικοί σε μέγεθος, +0,6 και -2,3, αντίστοιχα, λάμπουν μαζί στα ανατολικά-νοτιοανατολικά, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Τώρα, ο Άρης απομακρύνεται από τον λαμπρό πλανήτη από νύχτα σε νύχτα.
Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,7, βρίσκεται στον ανατολικό Αιγόκερω περίπου 40° πάνω και στα δεξιά του Δία. Το αστέρι 2° κάτω και δεξιά του Κρόνου είναι το δέλτα του Αιγόκερου, με μέγεθος 2,8.
Ο Ουρανός βρίσκεται μέσα στο φως του Ήλιου.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, βρίσκεται περίπου 10° πάνω δεξιά του Δία πριν την αρχή της αυγής.
