Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 13-7 έως και 19-7
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 13-7 έως και 19-7 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 13 Ιουλίου
Η παρουσία του κομήτη C/2020 F3 (NEOWISE) στον πρωινό ουρανό θα είναι καλή έως τις 18 Ιουλίου, με την βραδινή εμφάνιση να αρχίζει περίπου στις 13 Ιουλίου και να συνεχίζει στο υπόλοιπο του καλοκαιριού. Μεταξύ 12-18 Ιουλίου μπορείτε να τον παρατηρήσετε τόσο στο σούρουπο όσο και στο λυκαυγές.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 0:40 μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας.
Τρίτη, 14 Ιουλίου
Ο Δίας βρίσκεται σε αντίθεση απόψε, απέναντι από τον Ήλιο, όπως φαίνεται από τη Γη. Τώρα ο πλανήτης είναι πιο κοντά και πιο λαμπρός για αυτό το έτος. Όλο αυτό τον Ιούλιο και τον Αύγουστο ο Δίας είναι το πιο φωτεινό «άστρο» της νύχτας, έως ότου ανατείλει η Αφροδίτη νωρίς το πρωί.
6,8 ° ανατολικά του Δία είναι ο μεγέθους 0,1 Κρόνος, πλησιάζοντας και αυτός στην αντίθεσή του στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Ο δίσκος του εκτείνεται στα 18 ” και οι δακτύλιοι φτάνουν σχεδόν 42″ από άκρη σε άκρη. Η Διαίρεση του Cassini, πλάτους περίπου 4.800 χλμ., φαίνεται πολύ όμορφα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:26 πμ. της Τετάρτης.
Τετάρτη, 15 Ιουλίου
Ο Πλούτωνας φτάνει σε αντίθεση στις 10 μμ. Αυτός ο μικρός κόσμος λάμπει με μέγεθος 14,3 και απέχει 4,95 δισεκατομμύρια χλμ. από τη Γη. Βρίσκεται κοντά στον Δία και τον Κρόνο στον ουρανό. Είναι ορατός όλη τη νύχτα, με την καλύτερη θέα να είναι αργά το βράδυ και νωρίς το πρωί, όταν θα είναι ψηλά πάνω από τον ορίζοντα.
Για να τον βρείτε, κεντράρετε τον φωτεινό Δία στο τηλεσκόπιο σας. Ο Πλούτωνας βρίσκεται περίπου 1,8 ° ανατολικά-νοτιοανατολικά από τον γιγαντιαίο πλανήτη, με τον δίσκο του να είναι μικρότερο από το 1 δευτερόλεπτο της μοίρας. Εάν μπορείτε να τον εντοπίσετε οπτικά, θα εμφανιστεί απλά ως ένα αμυδρό, θαμπό «αστέρι». Η απεικόνιση μέσω μεγαλύτερων τηλεσκοπίων ακόμη και με μια απλή ψηφιακή κάμερα θα σας βοηθήσει να τον αποκαλύψετε.
Το New Horizons flyby, πριν από πέντε χρόνια, έφερε επανάσταση στην κατανόηση του πλανήτη νάνου. Αν και η σύντομη επίσκεψη του διαστημικού σκάφους έχει τελειώσει, τα δεδομένα του εξακολουθούν να αποκαλύπτουν νέες λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας ότι ο Πλούτωνας σχηματίστηκε «καυτός» μέσω συγκρούσεων, παρά μέσω «ψυχρού» υλικού που συσσωρεύεται αργά με την πάροδο του χρόνου στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:18 πμ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 16 Ιουλίου
Η Σελήνη περνά 3° βόρεια της Αφροδίτης τις πρώτες πρωινές ώρες, μετά τις 3 πμ. Περίπου στις 5 μμ, οι περισσότεροι παρατηρητές θα πρέπει να είναι σε θέση να δουν το ζευγάρι περίπου 10 ° πάνω από τον ορίζοντα, με την Αφροδίτη να βρίσκεται κάτω από τη Σελήνη μας και το φωτεινό αστέρι Αλντεμπαράν στον Ταύρο. Το φεγγάρι είναι σε φάση λεπτής ημισελήνου. Η Αφροδίτη είναι τώρα 33% φωτισμένη. Ακριβώς βορειοδυτικά του πλανήτη βρίσκεται το ανοιχτό σμήνος των Υάδων. Αρκετά ψηλότερα θα δείτε και τις Πλειάδες.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:09 μμ.
Παρασκευή, 17 Ιουλίου
Ο κομήτης C/2020 F3(NEOWISE) θα πρέπει τώρα να είναι εύκολα ορατός στον βραδινό ουρανό, ανεβαίνοντας σχεδόν 15° ψηλά στα βορειοδυτικά μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Θα παραμείνει πολύ πάνω από τον ορίζοντα για όσους βρίσκονται στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Για να έχετε την καλύτερη θέαση, παρατηρήστε μόλις αρχίσει να πέφτει το σκοτάδι. Ο κομήτης έφυγε από τον Ηνίοχο και είναι τώρα στον Λίγκα. Απόψε, ο κομήτης είναι περίπου 26° δυτικά (κάτω) από την εύκολα αναγνωρίσιμη «κατσαρόλα», που βρίσκεται πλάγια στον ουρανό με τη λαβή της να δείχνει προς τα πάνω.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:56 πμ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 18 Ιουλίου
Αν σας αρέσουν τα δύσκολα, προσπαθήστε να εντοπίσετε το NGC 6401. Θα βρείτε αυτό το σφαιρωτό σμήνος, με μέγεθος 9,5, βορειοανατολικά του θήτα του Οφιούχου και λίγο περισσότερο από 1 μοίρα ανατολικά του άστρου 51 του Οφιούχου. Ανακαλύφθηκε από τον William Herschel το 1784 και απέχει περίπου 8.800 έτη φωτός από το γαλαξιακό κέντρο. Αν και ο Herschel δεν μπόρεσε να αναλύσει το σμήνος αυτό σε επιμέρους αστέρια, το ταξινόμησε ως ένα φωτεινό νεφέλωμα. Σύγχρονες μελέτες, το 1977, αποκάλυψαν ότι υπάρχει κοντά σε αυτό ένα πλανητικό νεφέλωμα με το όνομα Peterson 1. Δεκατρία χρόνια αργότερα βρέθηκε ότι πρόκειται για ένα συμβιωτικό αστέρι. Συμβιωτικά αστέρια είναι πραγματικά σπάνια. Είναι στην ουσία ένα σύστημα διπλού αστέρα όπου ένας ερυθρός γίγαντας ρίχνει μέρος της μάζας του στον λευκό νάνο με αποτέλεσμα να προκαλείται σε κάποιο σημείο αργότερα θερμοπυρηνική έκρηξη με τελικό αποτέλεσμα την δημιουργία ενός πλανητικού νεφελώματος. Ενώ δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι αυτό το φαινόμενο βρίσκεται μέσα στο NGC 6401, έχοντας την δυνατότητα να το δούμε στο ίδιο πεδίο με το σμήνος κάνει το ταξίδι μας προς την εύρεση αυτού του αντικειμένου μοναδική και συναρπαστική!
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:47 μμ.
Κυριακή, 19 Ιουλίου
Σαν σήμερα το 1846, γεννήθηκε ο Edward Pickering. Αν και το όνομά του δεν είναι ευρέως γνωστό, έγινε πρωτοπόρος στον τομέα της φασματοσκοπίας. Ο Pickering ήταν ο διευθυντής στο αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ από το 1876 έως το 1919, και ήταν κατά τη διάρκεια του χρόνου του εκεί που η φωτογραφία και η αστρονομία άρχισαν να συνδυάζονταν. Γνωστή ως η συλλογή πλακών του Χάρβαρντ (Harvard Plate Collection), αυτές οι αρχειοθετημένες πλάκες παραμένουν ακόμα μια πολύτιμη πηγή στοιχείων.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:34 πμ. της Δευτέρας.
Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.
Ο αστροφωτογράφος Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης γράφει για την φωτογραφία αυτή (στις 12 Ιουλίου): «Ο κομήτης Neowise στην ανατολή, με τις Πλειάδες και τις Υάδες που φιλοξενούν την Αφροδίτη!»
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
Ο Ερμής φαίνεται δύσκολα στο τέλος της εβδομάδας, πολύ χαμηλά στο φως της ανατολής του Ήλιου.
Η Αφροδίτη είναι ο λαμπρός Αυγερινός (μέγεθος -4,7) στον ανατολικό ουρανό, πριν ανατείλει ο Ήλιος. Κοιτάξτε πάνω από τον ανατολικό-βορειοανατολικό ορίζοντα. Ο πλανήτης θα είναι το λαμπρό «αστέρι» της αυγής αυτό το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Με τηλεσκόπιο, ο πλανήτης φαίνεται να χάνει σε φαινόμενη διάμετρο ( 35”), αν και η λαμπρότητά του είναι η μέγιστη.
Ο Άρης είναι στην ανατολή στις 1 πμ, με μέγεθος -0,7, στον αστερισμό του Κήτους. Το φαινόμενο μέγεθος του αυξάνεται στα 13 δευτερόλεπτα του τόξου. Θα φτάσει στα 22,6” στις αρχές Οκτωβρίου.
Ο Δίας και ο Κρόνος (μέγεθος -2,8, και +0,1, αντίστοιχα) ανατέλλουν περίπου στις 9 μμ. Απέχουν περίπου 7° ο ένας από τον άλλο.
Η πλευρά χωρίς την ερυθρά κηλίδα του Δία φωτογραφήθηκε από τον Christopher Go στις 6 Ιουλίου στις Φιλιππίνες.
“Το seeing ήταν τέλειο”
Ο Ουρανός (5,8, στον Κριό) είναι χαμηλά στον πρωινό ουρανό, περίπου στο μέσο της απόστασης της Αφροδίτης από τον Άρη.
Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) φαίνεται στα νοτιοανατολικά πριν αρχίσει το λυκαυγές, στα δυτικά του Άρη.