Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 14-1 έως και 20-1
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 14-1 έως και 20-1
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 14 Ιανουαρίου
Ένας από τους πιο γνωστούς αστερισμούς του ουρανού κυριαρχεί στον ουρανό του Ιανουαρίου από το σούρουπο μέχρι την αυγή. Ο Ωρίωνας, ο «Κυνηγός», φαίνεται στα νοτιοανατολικά όταν πέσει το σκοτάδι και ανεβαίνει ψηλότερα στο νότο γύρω στις 10 μμ. Το πιο λαμπρό αστέρι του νυχτερινού ουρανού, ο Σείριος, ακολουθεί περίπου μία ώρα πίσω από τον Ωρίωνα.
Τρίτη, 15 Ιανουαρίου
Ο αστεροειδής 433 Έρως κάνει σήμερα την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη από το 2012, καθώς έρχεται σε απόσταση 31,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας. Θα λάμπει με 9ο μέγεθος όλη την εβδομάδα και θα είναι αρκετά λαμπρός για να εντοπιστεί ακόμα και με μικρά τηλεσκόπια. Ο αστεροειδής βρίσκεται περίπου 10° νοτιοδυτικά από τη λαμπρή Αίγα απόψε, σε μια περιοχή που βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά αφού πέσει το σκοτάδι. Αξίζει να δείτε τον Έρωτα κάποια στιγμή αυτό το μήνα. Τόσο λαμπρός θα είναι ξανά το 2056.
Φωτογραφία: NASA/JPL/JHUAPL
Τετάρτη, 16 Ιανουαρίου
Όταν θα έχει βραδιάσει, δείτε πάνω από το φεγγάρι τις Πλειάδες, και αριστερά του τον Αλντεμπαράν και τις Υάδες.
Πέμπτη, 17 Ιανουαρίου
Το M1 ή NGC 1952 ή αλλιώς Νεφέλωμα του Καρκίνου, ανακαλύφθηκε το 1731 από τον Άγγλο αστρονόμο John Bevis. Αποτελεί υπόλειμμα υπερκαινοφανούς αστέρα, που συνέβη στις 4 Ιουλίου του 1054. Ο υπερκαινοφανής που δημιούργησε το Μ1 ήταν τόσο λαμπρός, ώστε ήταν ορατός με γυμνό μάτι ακόμη και τη μέρα για 23 ημέρες, ξεπερνώντας την Αφροδίτη σε λαμπρότητα.
Παρασκευή, 18 Ιανουαρίου
Αν κοιτάξετε στον δυτικό ουρανό, μετά τις 8:00 το βράδυ, θα δείτε το τετράγωνο του Πήγασου να χαμηλώνει. Από τα τέσσερα αστέρια που αποτελούν το σχήμα αυτό, ο β είναι αυτός που ξεχωρίζει, λόγω του διαφορετικού, κιτρινωπού, χρώματός του. Παρόμοιο χρώμα έχει και ο Ενίφ (ε του Πήγασου), που βρίσκεται όμως αρκετά πιο χαμηλά. Αυτό το αστέρι αποτελεί δείκτη για εντοπισμό του όμορφου και αρκετά λαμπρού σφαιρωτού σμήνους Μ15.
Σάββατο, 19 Ιανουαρίου
Ο Δίας συνεχίζει να γίνεται πιο εμφανής στον νοτιοανατολικό ουρανό πριν από την αυγή. Ο γιγαντιαίος πλανήτης ανατέλλει τρεις ώρες πριν από το αστέρι μας και ανεβαίνει 15° ψηλά στα νοτιοανατολικά 45 λεπτά πριν βγει ο Ήλιος. Αν και ο Δίας έχει μέγεθος -1,8, φαίνεται αμυδρός σε σύγκριση με την Αφροδίτη, η οποία βρίσκεται ακριβώς πάνω από αυτόν. Τέσσερις μοίρες χωρίζουν αυτούς τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος σήμερα το πρωί. Θα συνεχίσουν να πλησιάζουν μέχρι να συναντηθούν σε μία θεαματική σύνοδο στις 22. Ένα τηλεσκόπιο αποκαλύπτει τον δίσκο διαμέτρου 33″ του Δία και τουλάχιστον δύο ζώνες νεφών.
Η Σελήνη λάμπει στους Διδύμους αυτό το βράδυ, με τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη στα αριστερά της και τον Μπετελγκέζ μακριά στα δεξιά της. Ο Προκύων είναι κάτω από τη Σελήνη.
Κυριακή, 20 Ιανουαρίου
Η ολική έκλειψη Σελήνης της 21ης Ιανουαρίου, τις πρωινές ώρες της Δευτέρας, παρατηρείται από τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ευρώπη, τη Βορειοδυτική Αφρική και την Αρκτική. Θα είναι κατά κύριο λόγο ένα βραδινό γεγονός για την Αμερική και ένα πρωινό για την Ευρώπη και την Αφρική.
Leah Tiscione / S&T; Source: Fred Espenak
Από την Ελλάδα το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί μέχρι και το τέλος της ολικής φάσης. Τότε η Σελήνη θα είναι πολύ χαμηλά στον ορίζοντα, λίγο πριν την δύση της. Οι χρόνοι παρατήρησης είναι οι ακόλουθοι:
Η έκλειψη της παρασκιάς αρχίζει στις 4:36 πμ.
Η μερική έκλειψη αρχίζει στις 5:33 πμ.
Η ολική έκλειψη αρχίζει στις 6:41 πμ.
Το μέγιστο είναι στις 7:12 πμ.
Τέλος ολικής φάσης: 7:43:15 πμ.
Η Σελήνη δύει στις: 7:47 πμ.
Περισσότερα εδώ.
Παρά το όνομά του, το «θερινό τρίγωνο» φαίνεται στον ουρανό νωρίς το βράδυ. Το πιο λαμπερό αστέρι του σχηματισμού είναι ο Βέγας, που εμφανίζεται κοντά στην κορυφή της φωτογραφίας, ενώ ο Ντενέμπ βρίσκεται στο κάτω αριστερό μέρος και ο Αλτάιρ κάτω δεξιά. Σε αυτό το σκηνικό, το «τρίγωνο» και ο γαλαξίας μας βρίσκονται πάνω από την κοιλάδα Yosemite. Η φωτογραφία είναι του Ruben Kier.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής βρίσκεται μέσα στο φως της ανατολής του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,5, στον Ζυγό) είναι ο λαμπρός «Αυγερινός» στα ανατολικά-νοτιοανατολικά δύο ώρες πριν το πρώτο φως του λυκαυγούς.
Ο Άρης (μέγεθος +0,6) στους Ιχθύες, κάτω από το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου, δύει πριν τις 11 μμ. Ο δίσκος του είναι τώρα 7 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Δίας (μέγεθος -1,8, στον Οφιούχο) λάμπει στα ανατολικά στον πρωινό ουρανό, κάτω και στα αριστερά της λαμπρότερης Αφροδίτης. Στα δεξιά του Δία είναι ο πορτοκαλής Αντάρης.
Ο Κρόνος κρύβεται μέσα στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στα σύνορα Κριού-Ιχθύων) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκονται στα νότια και νοτιοδυτικά, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
