Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 14-3 έως και 20-3

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 14-3 έως και 20-3 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Σάββατο, 14 Μαρτίου

Ο αστεροειδής 27 Ευτέρπη φτάνει σε αντίθεση απόψε. Θα τον βρείτε στον αστερισμό της Παρθένου που είναι ήδη πάνω από τον ορίζοντα μετά το ηλιοβασίλεμα. Το φαινόμενο μέγεθός του είναι 9,4. Βρίσκεται λιγότερο από 2° νοτιοδυτικά του αστέρα ν της Παρθένου.

Η Αφροδίτη συνεχίζει να λάμπει ψηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ. Οι Πλειάδες βρίσκονταν πριν από λίγες ημέρες αρκετά ψηλότερα από την Αφροδίτη, αλλά τώρα η μεταξύ τους απόσταση έχει μειωθεί στις 21°. Οι Πλειάδες πλησιάζουν την Αφροδίτη ανά 1 μοίρα την ημέρα. Στις 3 Απριλίου ο λαμπρός πλανήτης και το φωτεινό σμήνος θα βρεθούν σε σύνοδο.

Κυριακή 15 Μαρτίου

Νωρίς στο λυκαυγές, παρακολουθήστε την Σελήνη να βγαίνει όλο και πιο αργά από το πρωί της 16ης Μαρτίου μέχρι και την 20η Μαρτίου. Τότε θα βρίσκεται χαμηλά και θα είναι μια λεπτή ημισέληνος. Στις 18 και 19 Μαρτίου ο δορυφόρος μας θα περάσει κοντά από τους τρεις λαμπρούς πλανήτες, τον Δία, τον Άρη και τον Κρόνο. Η θέση του Άρη αλλάζει σε σχέση με τον Δία από μέρα σε μέρα.

Δευτέρα, 16 Μαρτίου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 11:35 πμ.

Ένα άλλο σημάδι του ερχομού της άνοιξης είναι η εμφάνιση του Βασιλίσκου (Regulus), του πιο λαμπρού άστρου στον αστερισμό του Λέοντα. Ο αστερισμός αυτός αρχίζει να ανεβαίνει ψηλά στον ανατολικό ουρανό από την αρχή της νύχτας. Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τον σχηματισμό σαν δρεπάνι που φαίνεται πάνω και στα αριστερά του Βασιλίσκου. Το σχήμα δρεπανιού μπορεί επίσης να σας φανεί και σαν ένα ανάποδο θαυμαστικό της Αγγλικής γλώσσας, περίπου 1½  φορά το μήκος μιας γροθιάς στο ύψος ενός τεντωμένου βραχίονα.

Τρίτη, 17 Μαρτίου

Το λαμπρότερο αστέρι της νύχτας, ο Σείριος, ανήκει στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός. Το πιο λαμπρό αστέρι του ανήκει επίσης σε αυτήν την ομάδα. Το όνομά του είναι Adhara και το φαινόμενο μέγεθός του είναι 1,50. Ψάξτε να το βρείτε 12 μοίρες κάτω από τον Σείριο. Είναι μέρος ενός τριγώνου από λαμπρά αστέρια που παριστάνει τα οπίσθια του μεγάλου σκύλου. Αν και ο Σείριος ξεπερνά την Adhara σε φαινόμενο μέγεθος, η Adhara κερδίζει στην απόλυτη φωτεινότητα. Απλά, εμφανίζεται πιο αμυδρή  επειδή είναι πολύ μακρύτερα από εμάς από ό,τι ο Σείριος.

Τετάρτη, 18 Μαρτίου

Τώρα που η Σελήνη ανατέλλει όλο και πιο αργά το πρωί, βρισκόμαστε σε ένα ανοιχτό «παράθυρο» για αρκετές ημέρες όπου μπορούμε να παρατηρήσουμε το ζωδιακό φως. Το ηλιακό φως διασκορπίζει σωματίδια σκόνης σε όλο το επίπεδο του ηλιακού συστήματος. Αφού τελειώσει το βραδινό λυκόφως, μια αμυδρή λάμψη που μοιάζει με πυραμίδα φαίνεται αυτήν την εποχή του χρόνου. Η καλύτερη ώρα παρατήρησης του φαινόμενου είναι αμέσως μόλις τελειώσει το βραδινό λυκόφως, το οποίο διαρκεί περίπου 1½ ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Ψάξτε για το αμυδρό φως σε σχήμα τριγωνικό να ανατέλλει από τον δυτικό ορίζοντα.

Πέμπτη, 19 Μαρτίου

Εαρινή Ισημερία είναι στις 5:50 πμ της Παρασκευής. Ο Ήλιος διασχίζει τον ουράνιο ισημερινό καθώς κινείται βόρεια. Αρχίζει η άνοιξη στο Βόρειο ημισφαίριο, η οποία θα διαρκέσει μέχρι το θερινό ηλιοστάσιο, στις 20 Ιουνίου. Όπου και αν βρίσκεστε, ο Ήλιος ανατέλλει ακριβώς από την ανατολή και δύει ακριβώς στη δύση.

Η πρώτη ημέρα της άνοιξης έρχεται και με μια πλανητική σύνοδο: ο Άρης και ο Δίας απέχουν μόλις 0,7° στα νοτιοανατολικά δύο ώρες πριν την ανατολή του Ήλιου.

Παρασκευή, 20 Μαρτίου

Νωρίς το βράδυ μπορούμε να παρατηρήσουμε το M35, ένα από τα πιο όμορφα σμήνη αστέρων που φαίνονται με τηλεσκόπιο στον ουρανό του χειμώνα. Βρίσκεται κοντά στα πόδια των Διδύμων και μπορείτε να το βρείτε εύκολα είτε με μικρό τηλεσκόπιο είτε με κιάλια.

Με ένα τηλεσκόπιο 3 ή 4 ιντσών μπορείτε να διακρίνετε δεκάδες σημεία φωτός μέσα από τα οποία ξεχωρίζουν μερικοί πιο λαμπροί ήλιοι. Το σμήνος καλύπτει περίπου μισή μοίρα στον ουρανό, δηλαδή περίπου όσο και η Πανσέληνος, για αυτό χρειάζεται να κοιτάξετε με ένα προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης. Κοιτάζοντας επίμονα και χρησιμοποιώντας λίγο την φαντασία σας, θα δείτε ότι σχηματίζονται τόξα και καμπύλες που επεκτείνονται μέσα στο σμήνος. Ίσως να διαπιστώσετε ότι υπάρχει και μια χαρακτηριστική απουσία αστέρων στο κέντρο του σμήνους.

 

Ο αστροφωτογράφος Γιώργος Μποκοβός περιγράφει την φωτογραφία του: « Ο πλανήτης Δίας είναι το λαμπρό “αστέρι” δεξιά από τη ζώνη του Γαλαξία. Από την άλλη «όχθη» του Γαλαξία είναι ο πλανήτης Κρόνος (το πιο λαμπρό “αστέρι” αριστερά από τη ζώνη του Γαλαξία και λίγο πάνω από τη μέση της φωτογραφίας).
Η φωτογραφία αυτή τραβήχτηκε στα πλαίσια της ετήσιας αστρο-εξόρμησης των ερασιτεχνών αστρονόμων από όλη την Ελλάδα, λίγο έξω από το χωριό των Φιλιππαίων στα ορεινά Γρεβενά. Καθώς η έντονη φωτορύπανση από τον αστικό ιστό απειλεί να εξαλείψει τα αστέρια από το νυχτερινό ουρανό, οι αστρονόμοι – επαγγελματίες και ερασιτέχνες – μαζεύονται σε απομακρυσμένες περιοχές για να μελετήσουν και να καταγράψουν τις ομορφιές που κρύβονται στο νυχτερινό ουρανό».

 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής είναι κρυμμένος μέσα στο φως της ανατολής του Ήλιου.

Η Αφροδίτη  (μέγεθος -4,4, στον Κριό) κυριαρχεί πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, ως λαμπρός Αποσπερίτης, πριν και κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος. Κάνει μια μεγαλοπρεπή εμφάνιση αυτό τον χειμώνα και την άνοιξη. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του πλανήτη είναι 20 δευτερόλεπτα της μοίρας. Θα περάσει στη φάση της διχοτόμου (μισοφωτισμένη) στο τέλος Μαρτίου.

Ο Άρης (μέγεθος +1, στον Τοξότη) φαίνεται πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Έχει σε φαινόμενη διάμετρο μόνο 5,5 δευτερόλεπτα της μοίρας. Θα βρεθεί σε αντίθεση τον επόμενο Οκτώβριο, φτάνοντας τα 22,6 δευτερόλεπτα σε διάμετρο και με μέγεθος -2,6, 50 φορές λαμπρότερος απ’ ό,τι είναι τώρα.

Ο Δίας (μέγεθος -2,0, στον Τοξότη) είναι κάτω και στα αριστερά του Άρη. Ψάξτε τον μία ώρα πριν την ανατολή. Δεν υπάρχει άλλο «αστέρι» τόσο λαμπρό σ’ αυτή την περιοχή του ουρανού. Ο Άρης πλησιάζει όλο και περισσότερο τον Δία και φτάνει τις 3 μοίρες απόσταση στις 14 Μαρτίου.

Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,7, επίσης στον Τοξότη) αρχίζει να φαίνεται περίπου 8 μοίρες χαμηλότερα από τον Δία. Θα τον βρείτε ευκολότερα με ένα ζευγάρι κιάλια.

Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,8, στο νοτιοδυτικό Κριό) είναι κοντά στην Αφροδίτη, νωρίς το βράδυ.

Ο Ποσειδώνας είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί