Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 14-10 έως και 20-10

 

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 14-10 έως και 20-10
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 14 Οκτωβρίου

Λιγότερο από 24 ώρες μετά την Πανσέληνο του Οκτωβρίου, το φεγγάρι περνά τώρα μέσα από τον αμυδρό  αστερισμό του Κήτους και κατευθύνεται προς τον Ταύρο, εκεί όπου θα βρεθεί για το υπόλοιπο της εβδομάδας.

Τρίτη, 15 Οκτωβρίου

Μετά από ένα διάλειμμα τριών μηνών, χαμένη στο φως του Ήλιου, η Αφροδίτη επιστρέφει στον ουρανό μετά το ηλιοβασίλεμα, στα μέσα Οκτωβρίου. Δεν είναι όμως εύκολο να τη δείτε, αφού είναι μόλις 2° ψηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά μισή ώρα μετά τη δύση του Ήλιου. Ευτυχώς, ο εσωτερικός πλανήτης λάμπει με μέγεθος -3,8. Θα μπορέσετε να τον εντοπίσετε αν έχετε καθαρό και διαυγή ουρανό. Παρόλο που ο πλανήτης ξεκινά άσχημα, θα κάνει μια θαυμάσια εμφάνιση τον ερχόμενο χειμώνα και την άνοιξη.

Τετάρτη, 16 Οκτωβρίου

Όσο περνάει το βράδυ, αναζητήστε τις Πλειάδες πάνω και στα αριστερά της Σελήνης. Ο λαμπρός Αλντεμπαράν βρίσκεται κάτω και στα αριστερά του φεγγαριού.

Πέμπτη, 17 Οκτωβρίου

Οι αποστάσεις των αστεριών της κατσαρόλας αποκαλύπτουν κάτι το ενδιαφέρον: πέντε από αυτά τα επτά αστέρια έχουν μεταξύ τους μια φυσική σχέση ως αναφορά τη θέση τους στο διάστημα. Αυτό δεν είναι πάντα αληθές με σχηματισμούς αστέρων στον ουράνιο θόλο. Οι περισσότεροι σχηματισμοί αποτελούνται από αστέρια σε μεγάλες και διαφορετικές αποστάσεις, τα οποία δεν σχετίζονται μεταξύ τους. Αλλά ο Merak, ο Mizar, ο Alioth,  ο Megrez και η Phecda είναι μέρος μιας φυσικής ομάδας αστεριών. Γεννήθηκαν πιθανώς μαζί, μέσα  από ένα ενιαίο σύννεφο αερίων και σκόνης και ακόμα κινούνται μαζί ως οικογένεια. Τα άλλα δύο αστέρια,  ο Dubhe και ο Alkaid, είναι ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον και από τα άλλα πέντε. Κινούνται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Κατά συνέπεια, εκατομμύρια χρόνια από τώρα η κατσαρόλα  θα έχει χάσει το γνωστό σχήμα που της δίνει το όνομά της.

Αυτές είναι λοιπόν οι αποστάσεις των αστεριών της κατσαρόλας:  Alkaid 101 έτη φωτός, Mizar 78 έτη φωτός, Alioth 81 έτη φωτός, Megrez 81 έτη φωτός, Phecda 84 έτη φωτός, Dubhe 124 έτη φωτός, Merak 79 έτη φωτός

Παρασκευή, 18 Οκτωβρίου

Ο πιο εσωτερικός πλανήτης, ο Ερμής, φωτογραφήθηκε από το διαστημόπλοιο MESSENGER κατά τη διάρκεια του περάσματος του κοντά απ’ αυτόν στις 14 Ιανουαρίου 2008. Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι μπορούν αν δουν τον πλανήτη μετά το ηλιοβασίλεμα. Φτάνει σε μέγιστη αποχή στις 19 Οκτωβρίου.

 

Σάββατο, 19 Οκτωβρίου

Ερμής βρίσκεται απόψε σε μέγιστη αποχή. Εκείνη τη στιγμή, ο πιο εσωτερικός  πλανήτης βρίσκεται 25° ανατολικά του Ήλιου. Ωστόσο, για τους παρατηρητές στο βόρειο ημισφαίριο ο Ερμής ανεβαίνει μόλις 3° σε ύψος, 30 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Ο ευκολότερος τρόπος να τον εντοπίσετε είναι να βρείτε πρώτα την Αφροδίτη που λάμπει χαμηλά στα νοτιοδυτικά. Εάν τοποθετήσετε την Αφροδίτη στο δεξί άκρο του οπτικού πεδίου με ένα ζευγάρι κιάλια, θα μπορέσετε να εντοπίσετε τον Ερμή, με μέγεθος -0,1, να λάμπει κοντά στην αριστερή άκρη του πεδίου.

Κυριακή, 20 Οκτωβρίου

Στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος, ο αστερισμός του Κύκνου βρίσκεται ψηλά στον ουρανό. Ο λαμπρότερος του αστέρας, ο Ντενέμπ, θα περάσει κοντά από το ζενίθ. Το αστέρι αυτό είναι ένα από τα πιο μακρινά αστέρια που φαίνονται με γυμνό μάτι, σε απόσταση τουλάχιστον 1600 ετών φωτός.

Το πλανητικό νεφέλωμα Helix (NGC7293) στον Υδροχόο είναι ένα από τα πιο φωτεινά του ουρανού (μέγεθος 7) αλλά δύσκολα εντοπίζεται γιατί έχει χαμηλή φωτεινότητα λόγω της εκτεταμένης επιφάνειάς του (1/4 της μοίρας). Αν κεντράρουμε το τηλεσκόπιο μας στο υ του  Υδροχόου, θα βρίσκεται σε ακτίνα περίπου 1 μοίρας μακριά. Θα βοηθούσε αισθητά στην αναζήτησή σας η χρήση ενός καλού φίλτρου νεφελωμάτων (ή καλύτερα ΟΙΙΙ).
Η φωτογραφία είναι του Don Goldman. (Περισσότερα εδώ)

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής και η Αφροδίτη  είναι πολύ χαμηλά πάνω από δυτικό-νοτιοδυτικό ορίζοντα, μετά το ηλιοβασίλεμα. Ψάξτε πρώτα την Αφροδίτη, με μέγεθος -3,9, αφού αυτή είναι πολύ πιο λαμπρή από τον Ερμή. Περίπου 8 μοίρες στα αριστερά της είναι ο Ερμής, με μέγεθος -0,1 (μόνο 3% της λαμπρότητας της Αφροδίτης!).

Ο Άρης (μέγεθος +1,8) φαίνεται δύσκολα πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα στο μέσο του λυκαυγούς.

Ο Δίας (μέγεθος -2,0, ανάμεσα στα πόδια του Οφιούχου) φαίνεται χαμηλά στα νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια του σούρουπου. Ο δίσκος του έχει φαινόμενη διάμετρο 35″. Ο Αντάρης, αρκετά πιο αμυδρός, με μέγεθος +1, σπινθηρίζει 12° κάτω και στα δεξιά του Δία.

Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, στον Τοξότη), όταν θα έχει βραδιάσει, είναι το σταθερό, κιτρινωπό «αστέρι» στα νότια-νοτιοδυτικά, 24 μοίρες αριστερά του Δία. Κάτω από τον Κρόνο είναι η λαβή της «τσαγιέρας» του Τοξότη.

Ο  Damian Peach φωτογράφησε τον Κρόνο στις 23 Αυγούστου  με ένα τηλεσκόπιο ενός μέτρου στη Χιλή.

Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,7, στον Κριό) είναι ψηλά στα νότια στη 1 πμ.    

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά μετά τις 10 μμ και φθάνει ψηλότερα στο νότο τα μεσάνυχτα.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις των δύο πλανητών εδώ.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί