Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 15-4 έως 21-4, 2024
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 15-4 έως και 21-4 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 15 Απριλίου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 10:13 μμ. Η Σελήνη λάμπει ψηλά το σούρουπο αριστερά του Πολυδεύκη και του Κάστορα. Πολύ κάτω από τη Σελήνη είναι ο Προκύων. Πιο κάτω από τον Πρόκυνα λάμπει ο Σείριος.
Στα δεξιά τους βρίσκεται ο Μπετελγκέζ, ο άνω ώμος του Ωρίωνα. Οι τρεις σχηματίζουν το ισόπλευρο Χειμερινό Τρίγωνο. Ο Ωρίων κατεβαίνει προς τα νοτιοδυτικά με τον ανοιξιάτικο προσανατολισμό του, δηλαδή, γέρνει προς τα δεξιά με τη ζώνη του οριζόντια.
Η ζώνη δείχνει αριστερά πίσω προς τον Σείριο και δεξιά προς τον Αλντεμπαράν και, μακρύτερα, τις Πλειάδες.
Στο πρώτο τέταρτο, το ορατό πρόσωπο της Σελήνης φαίνεται μισοφωτισμένο καθώς η διαχωρίζουσα που χωρίζει τη νύχτα από την ημέρα κατευθύνεται προς τα δυτικά, φέρνοντας μαζί της την ανατολή του Ήλιου από την Σελήνη. Ακριβώς κατά μήκος της διαχωρίζουσας είναι το καλύτερο μέρος για να εστιάσετε την προσοχή σας, καθώς εδώ είναι όπου οι σκιές και το φως προσφέρουν την υψηλότερη λεπτομέρεια. Ορατοί κατά μήκος αυτής της νοητής γραμμής, ιδιαίτερα στο σεληνιακό νότο, είναι αρκετοί μεγάλοι κρατήρες, συμπεριλαμβανομένων των Ίππαρχου και Albategnius.
Η Σελήνη απόψε βρίσκεται στον Καρκίνο, τοποθετώντας την κοντά σε ένα εκπληκτικό ανοιχτό σμήνος που ονομάζεται Κυψέλη. Καταλογογραφημένη ως M44, αυτή η ομάδα νεαρών αστεριών βρίσκεται στο κέντρο του Καρκίνου, λίγο πάνω από 9° νοτιοανατολικά της θέσης της Σελήνης σήμερα. Με μέγεθος 3,7, το M44 είναι ορατό με γυμνό μάτι υπό καλές συνθήκες. Ωστόσο, η εγγύτητα της Σελήνης μπορεί να αυξήσει την δυσκολία θέασης του σμήνους. Θα χρειαστείτε κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο για τον εντοπισμό του.
Τρίτη, 16 Απριλίου
Ο Βέγας, το λαμπρό «Καλοκαιρινό Αστέρι», ανατέλλει στα βορειοανατολικά αυτά τα βράδια. Το πόσο νωρίς ή αργά εξαρτάται από το γεωγραφικό σας πλάτος και επίσης από το γεωγραφικό μήκος εντός της ζώνης ώρας σας.
Για τους παρατηρητές του ουρανού στο βόρειο ημισφαίριο, αυτή θα μπορούσε να είναι μια από τις τελευταίες θεάσεις του κομήτη 12P/Pons–Brooks καθώς θα περνά κοντά από τον Δία και τον Ουρανό στην πορεία του προς το περιήλιο (το πλησιέστερο σημείο του ως προς τον Ήλιο στην τροχιά του γύρω απ’ αυτόν) στις 21 Απριλίου. Ο κομήτης χάνει την λαμπρότητά του γρήγορα στον βόρειο ουρανό, αν και σύντομα θα γίνει ορατός νότια του ισημερινού.
Θα βρείτε τον Pons–Brooks περίπου 12° ψηλά μισή ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Ο κομήτης περνά μόλις 4,5° νότια του Δία σήμερα, προσφέροντας μια μεγάλη ευκαιρία για φωτογράφηση. Μπορεί ακόμη και να είστε σε θέση να εντοπίσετε τον Ουρανό, ο οποίος βρίσκεται επιπλέον 1 ° βόρεια του Δία. Και οι τρεις βρίσκονται στον Κριό.
Ο Ουρανός λάμπει με αμυδρό μέγεθος 5,9, εύκολα ορατός με κιάλια ή τηλεσκόπιο. Εκτείνεται μόλις 3“ και μπορεί να μοιάζει με ένα γκριζωπό χρώματος, “επίπεδο“ αστέρι.
Καθώς ο ουρανός αρχίζει να σκοτεινιάζει, σημειώστε ότι θα εμφανιστεί το ανοικτό σμήνος των Πλειάδων (M45) στον Ταύρο.
Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 7:21 μμ.
Τετάρτη, 17 Απριλίου
Νωρίς το βράδυ, η ημισέληνος λάμπει ψηλά στο νότο, με το «Δρεπάνι» του Λέοντα να στέκεται κάθετο ακριβώς στα αριστερά του. Η κορυφή του δρεπανιού σχεδόν καμπυλώνει γύρω από τη Σελήνη.
Το αστέρι κάτω από τον σχηματισμό αυτό είναι ο Βασιλίσκος ( Regulus ), το λαμπρότερο αστέρι του Λέοντα. Ο ίδιος ο Λέων περπατά φαίνεται σε οριζόντια θέση προς τα δυτικά. Το «δρεπάνι» σχηματίζει το «μπροστινό πόδι», το «στήθος», τη «χαίτη» και μέρος του «κεφαλιού» του. Στα αριστερά, ένα μακρύ ορθογώνιο τρίγωνο σχηματίζει το πίσω άκρο και τη μακριά ουρά του.
Κοιτάξτε προς τα βόρεια απόψε για να δείτε αν μπορείτε να αναγνωρίσετε το μακρύ, τυλιγμένο σώμα του Δράκοντα, το οποίο κουλουριάζεται γύρω από τη Μικρή Άρκτο στα δεξιά αυτού του αστερισμού αργά απόψε.
Πέμπτη, 18 Απριλίου
Η Σελήνη είναι τώρα βαθύτερα στον Λέοντα, σχηματίζοντας ένα ισοσκελές τρίγωνο (δύο ίσες πλευρές) με τον Regulus στα δεξιά της και την Algieba (γ του Λέοντα) πιο πάνω από αυτούς.
Ο αστεροειδής 3 Juno είναι σε στάση στις 6 μμ. Ο Juno βρίσκεται μόλις 2,2° νότια της Σελήνης. Ο αστεροειδής είναι επίσης λιγότερο από 1° βόρεια του αστέρα 4ου μεγέθους ρ του Λέοντα, βοηθώντας περαιτέρω στον εντοπισμό του.
Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:00 μμ.
Παρασκευή, 19 Απριλίου
Ο μακρύς διαχωρισμός τους βρίσκεται σε εξέλιξη: ο Κρόνος και ο Άρης έχουν μεγαλώσει πλέον την μεταξύ τους απόσταση στις 6 ½°. Ο Κρόνος θα φτάσει σε αντίθεση στις 8 Σεπτεμβρίου, αλλά ο Άρης δεν θα φτάσει σε αυτό το σημείο στον ουρανό μας μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2025. Μέχρι τότε θα απέχουν 130°. Ο Ερμής και η Αφροδίτη βρίσκονται κάτω από τον ανατολικό ορίζοντα, σε σύνοδο με τον Ήλιο.
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειο, το πιο απομακρυσμένο σημείο από τη Γη στην τροχιά της. Ο δορυφόρος μας θα βρίσκεται 405.624 χιλιόμετρα μακριά.
Σάββατο, 20 Απριλίου
Αν έχετε θέα προς τον ανατολικό ουρανό, καθώς αρχίζει να βραδιάζει, θα προσέξετε ένα λαμπρό κίτρινο-πορτοκαλί αστέρι να εμφανίζεται στα ανατολικά. Είναι ο Αρκτούρος, κεντρικό αστέρι του Βοώτη και σημείο αναφοράς του ανοιξιάτικου ουρανού. Ο έντονος χρωματισμός του δηλώνει ότι πρέπει να είναι λίγο πιο ψυχρός από τον δικό μας κίτρινο ήλιο. Η επιφάνεια του Αρκτούρου ακτινοβολεί περίπου στις 7000 βαθμούς Φαρενάιτ, σε σύγκριση με τους 10000 βαθμούς του ήλιου μας.
Κυριακή, 21 Απριλίου
Αυτοί που θα σηκωθούν νωρίς το πρωί, θα είναι σαν να βλέπουν σε προεπισκόπηση τα αστέρια στον βραδινό ουρανό του Αυγούστου. Τα τρία φωτεινά αστέρια που λάμπουν ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν το φως της αυγής αποτελούν το Θερινό Τρίγωνο. Ο Σκορπιός και ο Τοξότης, οι δύο χαρακτηριστικοί καλοκαιρινοί αστερισμοί, βρίσκονται χαμηλά στον νότιο ορίζοντα. Το φωτεινό αστέρι στα μέσα του δυτικού ουρανού είναι ο Αρκτούρος, στον αστερισμό του Βοώτη.
Τεράστιες προεξοχές κατά την διάρκεια της 3ης επαφής και του 2ου Diamond Ring ! Έκλειψη της 8ης Απριλίου, 2024. Η φωτογραφία είναι του Αντώνη Φαρμακόπουλου, από το Durango του Μεξικού.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, η Αφροδίτη, και ο Ποσειδώνας βρίσκονται μέσα στη λάμψη του Ήλιου.
Ο Άρης και ο Κρόνος, και οι δύο με μέγεθος +1,2, ανατέλλουν στην αρχή του λυκαυγούς. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να τους εντοπίσετε μόλις πάνω από τον ανατολικό-νοτιοανατολικό ορίζοντα περίπου 45 λεπτά πριν από την ανατολή του Ήλιου. Απέχουν 6 ½ ° το πρωί της 2ης Απριλίου. (Διαβάστε παραπάνω).
Ο Δίας, μεγέθους -2,1 στον Κριό, είναι το φωτεινό «αστέρι» που λάμπει στη δύση στο λυκόφως, όχι πολύ ψηλά. Βυθίζεται χαμηλότερα νωρίς το βράδυ και δύει γύρω στις 10:00 μμ. Ο Δίας είναι τώρα ο μόνος εύκολος να παρατηρηθεί πλανήτης σε ολόκληρο τον νυχτερινό ουρανό.
Ο Ουρανός έχει μέγεθος 5,8 στον Κριό, βρίσκεται στον βραδινό ουρανό, 1 ½ ° πάνω από τον Δία νωρίς αυτή την εβδομάδα. Θα βρεθεί ακόμα πιο κοντά, ½ ° από τον Δία στις 20 Απριλίου.
