Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα από 16-9 έως και 22-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 16-9 έως και 22-9
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 16 Σεπτεμβρίου
Καθώς πλησιάζει το φθινόπωρο (η ισημερία είναι στις 23 Σεπτεμβρίου φέτος), ο Τοξότης κινείται δυτικά. Ο σχηματισμός της «τσαγιέρας» γέρνει όλο και πιο δεξιά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Θα βρείτε την «τσαγιέρα» κάτω από τον Κρόνο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:01 μμ.
Τρίτη, 17 Σεπτεμβρίου
Ο γείτονας του Ποσειδώνα στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα, ο Ουρανός, κάνει μια ωραία εμφάνιση αυτή την εβδομάδα. Ανατέλλει λίγο μετά το τέλος του λυκόφωτος και ανεβαίνει 25° ψηλά στα ανατολικά περίπου στις 11 μμ. Φτάνει στο ψηλότερο του σημείο, περίπου 60° πάνω από τον νότιο ορίζοντα στις 3:30 πμ. Ο παγωμένος γιγάντιος πλανήτης λάμπει με μέγεθος 5,7 στον Νότιο Κριό. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να βρείτε τον πλανήτη 2,3° νότια από το ομοίως λαμπρό αστέρι 19 του Κριού. Ένα τηλεσκόπιο αποκαλύπτει τον μπλε-πράσινο δίσκο του Ουρανού, ο οποίος εκτείνεται στα 3,7″.
Τετάρτη, 18 Σεπτεμβρίου
Είναι καιρός να στρέψουμε την προσοχή μας στον Πήγασο, τον κύριο (βόρειο) αστερισμό του φθινοπώρου. Δεν είναι πολύ μακριά από τον ουράνιο ισημερινό, γι’ αυτό φαίνεται από την Αυστραλία ή ακόμη και τη Νέα Ζηλανδία. Η Ανδρομέδα, που τον ακολουθεί, είναι πάντα πολύ χαμηλά στον ουρανό του νότιου ημισφαιρίου. Υπάρχει ένας γνωστός μύθος σχετικά με τον Πήγασο. Αντιπροσωπεύει ένα ιπτάμενο άλογο, πάνω στο οποίο ταξίδεψε ο ατρόμητος ήρωας Βελλεροφόντης σε μια αποστολή ενάντια σε ένα ιδιαίτερα άγριο τέρας, την Χίμαιρα. Τέσσερα αστέρια συνθέτουν την κύρια μορφή του αστερισμού στον ουρανό: Alpheratz, Markab, Scheat και Algenib. Οι χάρτες του ουρανού τείνουν να δίνουν την εντύπωση ότι το «τετράγωνο» αυτό είναι μικρότερο και πιο λαμπρό από ό,τι είναι πραγματικά στον ουρανό.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:40 μμ.
Πέμπτη, 19 Σεπτεμβρίου
Τα υπόλοιπα βράδια αυτή την εβδομάδα η Σελήνη, σε χάση, διασχίζει τον Ταύρο ψηλά στο νότιο ουρανό πριν το λυκαυγές.
Παρασκευή, 20 Σεπτεμβρίου
Αυτά τα ασέληνα βράδια, είναι μια καλή ευκαιρία για να προσπαθήσετε να βρείτε με τα κιάλια σας το ασυνήθιστα μικρό και συμπαγές ανοικτό σμήνος NGC 7160 στο πλούσιο με άστρα κέντρο του Κηφέα, που βρίσκεται τώρα ψηλά στα βόρεια.
Φωτογραφία: commons.wikimedia.org
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:19 μμ.
Σάββατο, 21 Σεπτεμβρίου
Το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης είναι στις 5:42 πμ της Κυριακής. Ανατέλλει περίπου τα μεσάνυχτα και φτάνει ψηλά στα νοτιοανατολικά όταν έρχεται το ξημέρωμα. Αυτή την περίοδο ο δορυφόρος μας βρίσκεται στα ανατολικά, κατά μήκος του συνόρου που χωρίζει τους αστερισμούς Ωρίωνα και Δίδυμοι.
Κυριακή, 22 Σεπτεμβρίου
Τώρα που το καλοκαίρι είναι έτοιμο να δώσει τόπο στο φθινόπωρο, ο Βέγας δίνει τη θέση του στον Ντενέμπ, ως το πιο λαμπρό αστέρι στο ζενίθ κοντά στο τέλος του λυκόφωτος.
Η Αίγα του Ηνίοχου (Capella), το 6ο σε λαμπρότητα άστρο του ουρανού, μοιάζει με τον ήλιο μας στο χρώμα (φασματικός τύπος G8) αλλά είναι ένα αστέρι γίγαντας πολλές φορές μεγαλύτερο. Ανατέλλει στον βορειοανατολικό ουρανό μόλις βραδιάσει, σπινθηρίζει και φέγγει με διάφορα χρώματα όταν βρίσκεται χαμηλά στην ατμόσφαιρα της Γης.
Η Σελήνη στις 12 Σεπτεμβρίου, στο 98% της λαμπρότητάς της, μόλις έχει ανατείλει πάνω από την κορυφογραμμή του Ευβοϊκού Ολύμπου. Πισσώνας Ευβοίας, 2019. Φωτογραφία: Δημήτρης Μάλλιαρης
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, η Αφροδίτη και ο Άρης παραμένουν αόρατοι μέσα στο φως του Ήλιου.
Ο Δίας (μέγεθος -2,1, ανάμεσα στα πόδια του Οφιούχου) φαίνεται στα νότια-νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια του σούρουπου και αργότερα τη νύχτα. Ο δίσκος του έχει φαινόμενη διάμετρο 37″. Ο Αντάρης, αρκετά πιο αμυδρός, με μέγεθος +1, λαμπυρίζει 8° κάτω και δεξιά από τον Δία.
Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,4, στον Τοξότη) είναι το σταθερό, κιτρινωπό «αστέρι» στα νότια-νοτιοανατολικά, 28 μοίρες αριστερά του Δία. Κάτω από τον Κρόνο είναι η λαβή της «τσαγιέρας» του Τοξότη.
Ο Κρόνος στις 20 Ιουνίου, όπως φωτογραφήθηκε από το τηλεσκόπιο Hubble.
Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,7, στον Κριό) είναι ψηλά στα νότια στις 4 πμ, πριν αρχίσει το λυκαυγές.
Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) ήταν σε αντίθεση την προηγούμενη εβδομάδα, ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν τα μεσάνυχτα και φθάνει ψηλότερα στο νότο στη 1 πμ. Βρίσκεται πολύ κοντά στο αστέρι 4ου μεγέθους φ του Υδροχόου.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις των δύο πλανητών εδώ.
