Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 17-12 έως και 23-12
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 17-12 έως και 23-12-2018
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 17 Δεκεμβρίου
Ένα λαμπρό αστέρι μόνο του τώρα «κρέμεται» χαμηλά στο νότο νωρίς το βράδυ. Είναι ο πρώτου μεγέθους Φομαλχώ, που ονομάζεται συχνά “μοναχικός” και ανήκει στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύ. Από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη ανεβαίνει 20° πάνω από τον ορίζοντα, στην καλύτερη περίπτωση. Πόσο μοναχικός είναι ο Φομαλχώ; Το πλησιέστερο άστρο πρώτου μεγέθους στον Φομαλχώ είναι ο Αχερνάρ (α του Ηριδανού), στο νότιο άκρο του αστερισμού, περίπου 40° μακριά. Όμως δεν φαίνεται εντελώς απομονωμένος φέτος, αφού ο Άρης βρίσκεται περίπου 25° βόρεια του.
Τρίτη, 18 Δεκεμβρίου
Η Αφροδίτη φαίνεται λαμπρή από τη στιγμή που ανατέλλει, γύρω στις 4 πμ., και μέχρι την ανατολή του Ηλίου, τρεις ώρες αργότερα. Βρίσκεται περίπου 25° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα μία ώρα πριν βγει ο Ήλιος. Με μέγεθος -4,8, ο πλανήτης λάμπει πολύ πιο έντονα από οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο στον ουρανό στο λυκαυγές. Με τηλεσκόπιο, φαίνεται ο δίσκος της Αφροδίτης, με διάμετρο 31″ και φωτισμένος κατά περίπου 40%.
Τετάρτη, 19 Δεκεμβρίου
Η Σελήνη, σε αύξουσα φάση, λάμπει στα ανατολικά αυτό το βράδυ, με τις Πλειάδες στα αριστερά της και τον πορτοκαλή Αλντεμπαράν χαμηλότερα και στα αριστερά. Στα δεξιά της Σελήνης είναι ο άλφα του Κήτους, με μέγεθος 2,5. Παρατηρήστε τη Σελήνη να αλλάζει θέση κατά την κίνηση της μέσα στον αστερισμό του Ταύρου τις επόμενες νύχτες. Κάθε Δεκέμβριο, όταν η Σελήνη βρίσκεται κοντά στη φάση της Πανσελήνου, διασχίζει τον αστερισμό του Ταύρου στον ανατολικό βραδινό ουρανό.
Πέμπτη, 20 Δεκεμβρίου
Ο κομήτης 46P / Wirtanen φτάνει στο αποκορύφωμά του (πιο κοντινή προσέγγιση στη Γη) ενώ ο Ήλιος γράφει το χαμηλότερο τόξο του και η πανσέληνος διαγράφει το ψηλότερο τόξο της στον ουρανό του Βόρειου Ημισφαιρίου.
Ο κομήτης 46/P Wirtanen και οι Πλειάδες. Πισσώνας Ευβοίας, 17 Δεκεμβρίου 2018. Η φωτογραφία είναι του Δημήτρη Μάλλιαρη.
Παρασκευή, 21 Δεκεμβρίου
Ο Ερμής έχει αρχίσει να φαίνεται χαμηλότερα στον ουρανό του λυκαυγούς, καθώς η τροχιά του τον φέρνει πίσω προς τον Ήλιο. Καθώς χαμηλώνει, ο Δίας ανατέλλει για να τον συναντήσει. Σήμερα το πρωί οι δύο βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη από 1°. Με μέγεθος -1,8, ο Δίας φαίνεται πιο εμφανής από τον μεγέθους -0,5 Ερμή. Απολαύστε αυτή την όμορφη σύνοδο ξεκινώντας περίπου 45 λεπτά πριν την ανατολή, όταν το ζευγάρι θα βρίσκεται 8° πάνω από τον ορίζοντα. Με ένα ζευγάρι κιάλια θα μπορέσετε να εντοπίσετε το αστέρι 1ου μεγέθους Αντάρη, 5° κάτω δεξιά από τον Δία.
Σάββατο, 22 Δεκεμβρίου
Πανσέληνος στις 7:49 μμ. Το φεγγάρι, σχεδόν στο περίγειό του, είναι ανάμεσα στον Ωρίωνα και στους Διδύμους. Καθώς πλησιάζει το χειμερινό ηλιοστάσιο, σκαρφαλώνει ψηλότερα στον ουρανό από οποιαδήποτε άλλη πανσέληνο κατά τη διάρκεια του έτους, άρα παραμένει ορατό περισσότερο χρόνο στον βραδινό ουρανό.
Ένα χειμωνιάτικο ηλιοβασίλεμα. Η σκληρή πραγματικότητα του χειμώνα αρχίζει με την άφιξη του ηλιοστασίου στις 12:23 πμ της 22ης Δεκεμβρίου. Το μέγιστο ύψος του Ήλιου εκείνη την ημέρα είναι το χαμηλότερο του έτους για τους παρατηρητές του βόρειου ημισφαιρίου. Εκείνη τη στιγμή, ο Ήλιος φθάνει στο πιο απομακρυσμένο του σημείο νότια στον ουρανό. Το ηλιοστάσιο σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη του χειμώνα στο Βόρειο Ημισφαίριο και απόψε έχει περισσότερες ώρες σκοτάδι από κάθε άλλη μέρα. Φωτογραφία: Pixabay / AlainAudet
Κυριακή, 23 Δεκεμβρίου
Χριστουγεννιάτικο αστέρι: ο λαμπρός Σείριος, το λαμπρότερο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό, ανατέλλει περίπου στις 7 μμ. Η Ζώνη του Ωρίωνα σημαδεύει προς τα κάτω, κοντά στο σημείο της ανατολής του Σείριου. Όταν ο Σείριος είναι χαμηλά συχνά λαμπυρίζει με έντονα, φανταχτερά χρώματα, ένα εφέ που ένα ζευγάρι κιάλια αποκαλύπτει ιδιαίτερα καθαρά.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής βρίσκεται χαμηλά πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, κάτω και στα αριστερά της Αφροδίτης. Θα βρεθεί σε σύνοδο με τον Δία στον πρωινό ουρανό στο τέλος της εβδομάδας.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,8, στην Παρθένο) είναι ο λαμπρός «Αυγερινός» στα ανατολικά-νοτιοανατολικά μέσα στο φως του λυκαυγούς και θα κυριαρχεί στον πρωινό ουρανό το επόμενο διάστημα. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος της αρχίζει να γίνεται πιο λαμπρός, από 35% στο 41% στο τέλος της εβδομάδας.
Ο Άρης (μέγεθος +0,2) φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος και δύει πριν τα μεσάνυχτα. Ο δίσκος του είναι τώρα 8½ δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Δίας (μέγεθος -1,7) αρχίζει να βγαίνει μέσα από τη λάμψη του Ήλιου πολύ χαμηλά πάνω από τον ορίζοντα. Βρίσκεται σε πολύ κοντινή σύνοδο με τον Ερμή το πρωί της 22ης Δεκεμβρίου.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5) χάνεται μέσα στο βραδινό λυκόφως.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στα σύνορα Κριού-Ιχθύων) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκονται στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
